"Ez dugu aukerarik, hauxe da gure lantokia. Eusten saiatuko gara ". Itxiera eragozteko, Italiako fabrika bateko langileek "industria behetik birmoldatzearen" aldeko apustua egin dute, ekoizpen-bitartekoak beraiek kontrolatuta. Kanarietako energia-komunitate batek panel fotovoltaikoak haiei erosteko konpromisoa hartu du.
Florentziako (Italia) GKNk, 400 langile dituen automobil-osagaien fabrikak, bi urte daramatza borrokan behin betiko ixtea saihesteko. Bere erresistentzia inspiratzailea da eta bere helburua are gehiago: behetik industria birmoldatzea lortzea, sozialki integratutako fabrika batean: Ex GKN for future. "Ez dugu aukerarik, hau da gure lantokia. Eusten egiten saiatuko gara ", adierazi dute.
Dena den, “La Fábrica Bonita”-ren historia azaldu nahi dizuet, teknizismoetan eta nahaspila teoriko eta kontzeptualetan sartu gabe. Azken finean, laburbilduta, urrats txiki bat da teknologien hornidura-kate bidezkoagoak sortzeko. Proposamen apala da, baina berezia, elkarrenganako konfiantzaren eta laguntzaren potentziala balioan jartzen duelako, gaur egun eraikuntza masiborako benetako bi arma baitira.
Dena duela urtebete pasatxo hasi zen, Emanuele, Friday for Future taldeko kide nekaezin baten pertseberantziarekin. Emanuelek esan zidan "Fabrikak", horrela bataiatu genuen Collettivo di Fabrica, borrokan zen GKNko langile taldea, gizarte eta lurralde mugimenduen laguntza sendoa zuena eta behetik industria birmoldatzeko planari ekiteko asmoa zuena: Ex GKN for Future izenekoa. Ez zen kasualitatearen ondorioa. Badaezpada ere, norbait bidean galdu bazaigu, 2019an kaleak bete zituen klimaren aldeko neska-mutikoak aspaldi emantzipatu ziren Greta Thunbergen figuratik, eta beste fronte askotatik jarraitzen dute lanean.
Gaira itzulita, "birmoldaketa industriala behetik" ondo jotzen zuen Observatori del Deute en la Globalització (ODG, Zorraren Behatokia Globalizazioan) erakundearen belarrietan, erakunde horretakoa bainaiz ni. Beraz, bilera zehaztu genuen GKNko langile Dariorekin. Bere borroka, kerik saldu gabe, xarmagarria zen: Dariok erdibana nahasten zituen proposamenak eta autokritikak; berak astintzen zuen bere burua.
Hitz gutxitan, Dariok ondokoa esan zigun: "Bi urte daramatzagu gure enpresaren itxieraren aurka borrokan, eta industria birmoldatzen saiatzen ari gara. Kargako bizikleta elektrikoak eta panel fotovoltaikoak egin nahi ditugu, ekoizpen-bitartekoak kontrolatuta. Baina ez gaude une onean, borrokaren nekeak eta jasaten ari garen presioak jota gaude. Aurrera egin behar dugu garaituak ez izateko. Gure lanpostuak mantendu behar ditugu, baina honek guztiak zentzua izatea nahi dugu ".
GKNko langileak behin betiko kaleratu behar zituzten 2023ko amaieran, eta, hain zuzen ere, nazioarteko babesa lortzeko, urte hartako abenduan Dario Bartzelonara gonbidatu genuen. Agenda neketsu batean, komunikabideekin, erakundeekin, ekonomia sozial eta solidarioko erakundeekin eta sindikatuekin bildu ginen. Dario nahiko argi mintzatu zen Collettivo di Fabbricaren beharrizanei buruz. "Uste dut indarrak bideratu behar ditugula komunitate energetikoek aurrerapauso bat eman dezaten eta gure ekoizpenarekiko konpromiso-memorandumak sina ditzaten", berretsi zuen. "Aktore hauek mugitzea behar dugu".
ODGen horretan saiatzeko konpromisoa hartu genuen. Egia esan, zalantza handiak nituen lortu ahal izango ote genuen, egokitasunagatik baino eraldaketa-proiektu guztiek egiteke zeuden mila zereginetako motxilak zeramatzatelako, eta "Fabrikak" proposatzen zuenak zentzuduna eta berritzailea izan arren, nork ziurta diezaguke bere eskaria ez zela mila eta batgarren zeregina izango?
Fabrika erreskatatzea
Itxaropena galdu gabe, kooperatibekin eta energia komunitateekin bilerak antolatu genituen. Erantzuna oso positiboa izan zen, baina gauzak ez bazuen azkar aurrera egiten, Fabrika gabe gera gintezkeen. Zorionez, gidoi aldaketa batek Fabrikako langileak salbatu zituen une batez, eta ez zituzten urte amaieran kaleratu. Luzapen prekario baten kontzesio horretan, Nuria agertu zen, La Palman bizi zen kataluniarra, aspaldi tinko borrokan ari zena uhartean energia-komunitate bat bultzatzeko. Dariorekin izandako bilera batean egon ondoren, esan zigun agian La Palmako energia-komunitateak, Energia Bonita izenekoak, konpromiso-memorandum bat sina zezakeela. Palmako komunitateak epe labur eta ertainerako garapen-plana du, 100 kW-ko autokontsumorako 20 instalazio kolektibo abian jarri nahi dituena, uharte-lurralde osoan banatuta.
Hortik aurrera, imajina dezakezue, joan-etorri batzuen ondoren, Fabrikaren eta Energia Bonita arteko match-a apirilean gauzatu zen. Eskertzekoak dira talde kanariar honen konfiantza eta erabakitasuna. Norbaitek lehen urratsa eman behar zuen akordio aitzindari, ireki eta elkarri laguntzeko batera iristeko, etorkizunean ekoizpena erosteko konpromisoa hartzen duen komunitate energetiko baten eta klase eta justizia klimatikoaren kontzientzia duten langileek bereganatutako lantegi baten artean.
Honaino iritsita, agian pentsa dezakezue historia hau ez dela hainbesterako. Argi dago "Fabrika Bonita"ren historiak ez duela Netflix serie baten hype-a, baina alderatzen badugu – orain bai sartuko ditut kontu teknikoak–, Itun Berdearen industria-itunarekin eta bere oinarrizko lehengaiei eta zero industria garbiari buruzko legeekin, benetako iraultza dela ziurtatzen dizuet.
Ez dakit, une batez pentsatu nuen artikulu hau idaztea beharrezkoa izan zitekeela hau guztia gertatzea erraztu duten pertsonak eskertzeko, eta, aldi berean, energia komunitate gehiago animatu zitzakeela Collettivo di Fabbrica edo antzeko proiektuak laguntzera.
Azken finean, Angela Davisek duela aste batzuk Fira Literalean esan zuenez, "Itxaropena diziplina gisa aurkezten duen ideia asko gustatzen zait, gure erantzukizuna itxaropena sortzea ere badela ulertarazten digulako". Davisen hitzak hartuta, esperantzaren diziplina handia ikusten dut istorio honetan, Emanuele, Dario eta Núriaren erantzukizuna, eta Fridays for Future, Collettivo di Fabbrica, Energia Bonita edo ODG bera bezalako kolektiboena.
Eta kasu honetan, gainera, gauzak politago bihurtu ditu.
1994an altxatu zituzten lehen haize errotak Nafarroan, Erreniegako parke eolikoan, Iruñetik gertu. Segidan etorri ziren beste asko: Arizko parkea Leitzan eta Berueten, Izkokoa Irunberri inguruan, Oibarkoa, Cabanillasko Serralta parkea... ‘Haizearen aitzindari’... [+]
Manuel Casal Lodeiro (Barakaldo, 1970) informatikaria eta gai energetiko eta ekosozialen inguruko aktibista eta dibulgatzailea da. Besteak beste, 15/15/15 aldizkari eleanitza eta Galiziako Instituto Resiliencia koordinatzen ditu, eta Véspera de Nada por unha Galiza sen... [+]
Halabeharrez, ugariak eta askotarikoak dira Euskal Herrian energia berriztagarrien neurrigabeko zabalpenaren aurka antolatutako mugimendu, plataforma eta elkarteak, gehien-gehienak lurraren defentsan diharduten kolektibo sozial eta politikoetatik sortuak. Urriagoak izanagatik,... [+]
Desinformazioak eta pentsamendu likidoak den-dena hartzen duten garaiak bizi ditugu; garai aproposak beren benetako izatearen disimuluaren arituentzat. Garai aproposak jendea engainatzeko eta Kodizia Jainkosa gurtzen jarraitzeko; jazartzen gaituen Solariaren garaia omen... [+]
Ia oharkabean pasa da joan zen asteazkenean (2025eko ekainak 18) Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean argitaratu zen iragarkia.
Izenburua: Azpeitiko 5. poligonoko 58. lurzatian aldi baterako estazio meteorologiko bat
interes publikokotzat deklaratzeko eskaera (GHI-049/25-J01). Hemen... [+]
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]
Bi kooperatibek euren arteko elkarlanean "urrats sendoagoak" emango dituztela iragarri dute, energia eta telekomunikazio sistema "erresiliente" bat sortzeko. Deia egin diete herritarrei Itzali sistema, piztu alternatibak manifestuarekin bat egin dezaten.
Maiatzaren 16tik 18ra EH Bizirik sareak deituta kanpaldia egin berri dute Uribarri Jauregin. Hainbat ekintza, hitzaldi eta tailer egin zituzten bertan. Besteak beste, Lemoizko zentral nuklearraren, Pasaiako superportuaren eta Olaztiko erraustegiaren aurkako borroketan ibilitako... [+]
Haize Berria plataformak, Enigma Green Power enpresak Odieta, Olaibar, Anue eta Esteribar inguruan ezarri nahi dituen zazpi parke eolikoek eragin ditzaketen kalteak salatu zituen berriki. Ekainaren 11n bukatzen da proiektuaren kontrako elegiteak aurkezteko epea.
231.000 panel jarriko dituzte, Arabako hego-mendebaldeko ehun hektareatan zehar: Armiñonen. EUskal Herriko bigarren eguzki parke handiena izango da.
Gasteizko teilatuetan panel fotovoltaikoak jarriz, hiriak kontsumitzen duen elektrizitatearen % 38 lor daitekeela kalkulatu du EHUko Ekopol ikerketa-taldeak. Beraiek garatu duten zehaztasun handiko metodologia batez erabiliz iritsi dira ondorio horretara.