Ketxua hizkuntza biziberritzeko plana osatzen ari dira Bolivian, Garabideren parte hartzearekin

  • Bolivian izan dira Garabide elkarteko hiru kide, plan estrategikoa prestatzeko lehen saioetan, eta euskararen biziberritzearen gakoak azaldu dizkiete ketxua komunitateko kideei.


2021eko azaroaren 09an - 10:59
Azken eguneraketa: 12:03
Ketxua biziberritzeko jardunaldietan euskararen biziberritzearen gakoak azaldu dituzte. / Argazkia: Garabide.

2023an Boliviako ketxua komunitateak haien hizkuntza biziberritzeko plan estrategikoa abiarazteko asmoa du. Orain, plan hori prestatzen ari dira, eta lehen saioak egin dituzte azaroaren 4tik 6ra bitartean, Boliviako ketxuen hiru departamendu nagusietako hirietan: Cochabamban, Sucren eta Potosin. Euskal Herritik joan dira jardunaldietan parte hartzera Garabide elkarteko Txema Abarrategi, Iñaki Martinez de Luna eta Eñaut Agirre. Euskararen biziberritzearen nondik norakoak azaldu dizkiete, haiek ideiak hartu ditzaten plana zehazterakoan.

Garabidek azaldu duenez, ketxua komunitateko kideak “kezkatuta” daude hizkuntzaren egoerarekin, eta hiru eguneko saioak erabili dituzte ahulguneak eta indarguneak identifikatzeko eta hortik abiatuta biziberritze planaren diseinua egiten hasteko. Aurreikusi dute 2022an plana zehaztea eta hurrengoan, 2023an, martxan jartzea.

Herri indigenen hizkuntza gutxitua da ketxua, Perun, Argentinan, Txilen eta Bolivian hitz egiten dena. Gaur egun Bolivian eta Perun hizkuntza ofizialtzat onartuta dago; ez, ordea, Txilen eta Argentinan. Komunitateko kideek eta hainbat erakundek hizkuntza bultzatzeko egitasmoak antolatu dituzte, eta Garabiderekin elkarlanean dihardute.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hizkuntza gutxituak
Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Carolina Gandulfo, doktorea eta guaraniera ikertzailea
“Haurrak ‘isilak’ ziren, gaztelaniaz, ez guaranieraz, baina hizkuntza honek ez zuen balio”

Carolina Gandulfo doktorea. Argentinan jaioa, Ipar-ekialdeko Unibertsitate Nazionaleko Humanitate Fakultateko irakaslea. Iragan udazkenean Garabidek gonbidaturik egonaldia egin zuen gure artean, eta mintzatu zitzaigun Argentinako guaranieraz. Ikastetxe bateko esperientzia... [+]


Hizkuntza gutxituen artean, euskara hirugarren erabiliena da Europako streaming plataformetan

Netflix, Amazon Prime eta Disney+en, Hizkuntza Gutxituen Europako Gutunak onartzen dituen bost hizkuntza baino ez dituzte erabiltzen. Bosten artean nagusi da, alde handiz, katalana. Ondoren datoz galiziera, euskara, luxenburgera eta Eskoziako gaelikoa. EHUko Nor Ikerketa Taldeak... [+]


Eguneraketa berriak daude