Justizia poetikoa 23 urteren ostean


2022ko urtarrilaren 24an - 12:23
Azken eguneraketa: 13:34

1997an egin ginen Realeko abonatu aita eta biok. Orduan, kirola zen nire afizio nagusia, futbola bereziki. Eta futbola jokatzen bezain gustura sentitzen nintzen Anoetan Reala ikusten eta animatzen. Aste guztia zain egoten nintzen.

Talde polita zuen Realak, eta denboraldi bikaina egin zuen aurreko urtean, hirugarren amaituz. Horri esker, Europarako txartela lortu zuen, UEFA txapelketa jokatzeko aukera. Ilusioz gainezka nengoen, Europako taldeak Anoetan ikusteko aukera bainuen lehen aldiz!

Lehen bi kanporaketak oso ondo gainditu zituen Realak, Sparta Praga eta Dynamo Moscu taldeen aurka. Baina hirugarren txandan zein tokatuko eta… Atletico de Madrid. Ez zidan graziarik egin, Europako beste herrialdeetako taldeak ikusi nahi bainituen, eta ez urtero bere aurka jokatu behar izaten genuen talde bat. Haatik, pozez eta gogotsu joan nintzen Anoetara azaroaren 24an.

Realak partidu oso ona jokatu zuen, eta 2-1 emaitzarekin nagusitu zen. Baina partidu hartatik gehien markatu ninduena zelaian baino harmailetan gertatu zen. Atzo izan balitz bezala oroitzen dut partidua hasita zegoela Atletico de Madrileko ultra neonaziak sartu zirenekoa: svastika ikurdun bandera erraldoiak, frankismo garaiko bandera espainiarrak (bata zein bestea legez kanpokoak), besoekin nazien agurrak egiten, Cara al sol kantatzen…

"'Aitor Zabaleta era de la ETA!', 'Os vamos a acuchillar!'… Eta ez ziren harmailetako zati txiki baten oihuak. Estadio ia osoan abesten eta babesten zirenak baizik"

15 urte nituen soilik, nire mundua ikasketak eta kirola zen, politikaz ez nekien ezer, baina ez nuen hura ulertzen… Ta are ta gutxiago Ertzaintza ultrak babesten eta inguruko Realzaleak jotzen hasi zenean… Partida amaieran, ondo akordatzen naiz nola oihukatzen ziguten ultra haiek: “Ya vendréis a Madrid!”.

Bi aste beranduago, abenduaren 8an, euren mehatxua bete zuten, zoritxarrez. Eta partidua ikustera Madrilera joan zen Aitor Zabaleta zaletua erail zuten, labankadaz. Ezin nuen sinetsi hura dena: Anoetan gugandik hain gertu egon ziren ultra haiek, partidua bake-bakean ikustera joan zen zaletu bat erail berri zuten, euskalduna eta Realekoa izateagatik…

Erantzule asko izan zituen hilketa hark: Aitor eta bere lagunek hango poliziei galdetu baitzieten lehenik nora joan zitezkeen trago bat lasai hartzera, arazorik ez zutelako nahi. Poliziek, ultren taberna batera bidali zituzten. Eta han, ultrek prestatuta zuten ehiza hasi zen. Hainbaten artean Aitor inguratu, jipoitu eta hil zuten… Madrilera joan ziren Reealeko zaletu denek aitortu zuten infernua pasa zutela egun hartan: mehatxuak, jazarpena, jipoiak, irainak…

Realak 2-1 galdu zuen partidua, eta luzapenean beste bi gol jasota, UEFAko bere ibilbideari amaiera eman zion. Baina hura zen gutxienekoa .Erabat markatuta utzi ninduen gertaera hark. Eta are gehiago ondorengo egunek: Atletico klubak ez zuen ezer egin ultren aurka eta haiek babesten jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala. Poliziaren ikerketa eta epaitegien jarduna ere zalantzazkoak izan ziren: pertsona bakarra izan zen epaitua eta espetxeratua, argi geratu arren jende askoren artean gauzatutako ekintza izan zela… Espainiako komunikabideek gertaera nolabait justifikatu zuten, esanez tabernako liskar bat izan zela…

Eta Atleticoko zaletuek klubak berak baino okerrago erantzun zuten: Reala hara bueltatu izan den bakoitzean, ohikoak bihurtu ziren Aitor Zabaletaren aurkako irainak, abestiak: “Aitor Zabaleta era de la ETA!”, “Os vamos a acuchillar!”… Eta ez ziren harmailetako zati txiki baten oihuak. Estadio ia osoan abesten eta babesten zirenak baizik.

Denboraldi hartan bertan, patu beltza medio, Kopako txapelketan ere, final zortzirenetan Atletico de Madrid tokatu eta berriro ere, justuan izanik ere, kanporatua izan zen Reala…

Niretzat, pertsonalki, eten bat suposatu zuten gertaera haiek guztiek. Faxismoaren atzaparrak noraino eta nolako inpunitatearekin irits zitezkeen jabetu nintzen. Eta Atletico de Madrid taldea eta bere inguruko guztia ezin nituen begien aurrean ikusi ere egin…

 

Jada 23 urte pasa dira barruan oraindik ere hain bizi sentitzen ditudan gertaera haietatik. Nik ere jada ez dut ziurrenik orduan bezala jarraitzen futbola. Baina, hara non, aurten, Kopako txapelketako final zortzirenetan, berriro Atletico de Madrid taldea tokatu zitzaion Realari. Partidu bakarrean erabakiko zen dena, Anoetan. Zozketan aurkaria jakin bezain laster, 1998ko gertaera denak biziberritu zitzaizkidan. Realak partidua irabazita 98tik barruan geratu zitzaidan arantza kentzeko abagune bezala sentitu nuen. Partida bat baino gehiago bailitzan.

Eremu guztietan pairatutako injustiziaren aurrean, kirol arloan bada ere, justizia poetikoa gauzatzeko unerik aproposena. Irabaztea besterik ez nuen irudikatzen…

"Hainbat omenaldi jaso ditu Aitorrek zein bere sendiak 1998ko abendu hartatik, baina aurtengo urtarrilaren 19ko gaua berezia izan zela sentitu nuen, barru-barruan"

Eguna iritsi zen. Eta artean etxean nintzela, lagunek bidalitako bideotan egiaztatu nuen oraindik ere Atletico taldea hemen ez dela ongietorria. Jada estadioan, izugarria izan zen lehen minututik azkenekoraino bizitako giroa zein taldearen jokoa eta ahalegina. Inoiz ahaztuko ez dudan partidua. Sufritu, gozatu, abestu, saltatu, ospatu, oihu egin… dena batera. Egun batez, 1998an baino ere amorru, sentimendu, emozio eta gogo gehiagorekin. Anoetan, 23 urte atzera egin banu bezala sentitu nintzen, eta ia malkotan amaitu nuen partidua, bi besoak altxatuta zerura begira, “Aitor, Aitor, Aitor Zabaleta!” abesten genuen bitartean…

Aitor Zabaleta inork ez digu itzuliko, familiak jasandako umiliazio guztia hor dago, hilketaren erantzuleek libre segitzen dute, Atletico de Madrileko zaletuek berdin jarraitzen dute, faxismoa indartuta dagoela dirudi, injustiziak eta memoriak min ematen dute oraindik… Baina kirol arloan genuen zor moduko hura kendu dugu, eta nola gainera! Justizia poetikoa…

Hainbat omenaldi jaso ditu Aitorrek zein bere sendiak 1998ko abendu hartatik, baina aurtengo urtarrilaren 19ko gaua berezia izan zela sentitu nuen, barru-barruan. Bihotzez espero dut, dagoen lekuan dagoela, Aitorrek berak ere, bere irri gardenarekin, berdina sentitu izana.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2024-04-28 | Karmelo Landa
Gernikaren berpiztea

Urte bat bestearen ondotik, 87 urte joan dira astelehen lazgarri hartatik, apirilaren 26 hartatik; azoka eguna Gernikan, heriotza eguna. Suzko eta berunezko egunak eta urteak ondoren. Hildako ugariren gainean porlana eta isiltasuna. Porrota eta sufrikarioa. Nortasun debekatua,... [+]


Hitzen piroteknia

Garai batean nire ustez naftalinaz gainezka zeuden esaldiak erabiltzen hasia naizela antzeman dut. Zahartzen ari naizen seinale ote? “Osasuna badugu behintzat-eta, gustura egoteko moduan gaude!” edo “gure garaian jan ez, baina barre...”. Eta tristuraz... [+]


2024-04-28 | Ahoztar Zelaieta
EAJko karguen senide harrobia

Azken hamarkadan, EAJk hiru harrobitatik datozen kargu publikoen esku utzi du Eusko Jaurlaritzako sailen kudeaketa. PwC eta Andersen bezalako aholkularitza-enpresetan aritu zen talde bat nabarmentzen da. Beste talde garrantzitsu bat karrerako funtzionarioek osatzen dute... [+]


2024-04-28 | Edu Zelaieta Anta
Duda-muda

Ramadana bukatzear zela sortu zen zalantza irakasleen artean: familia musulmana duten ikasle batzuek adierazia zuten, ramadanaren amaieraren ospakizuna zela eta, ez zirela egun horretan joanen gelara. Ekintza horren bidez –aipatu zuen irakasle batek– argi gelditzen... [+]


Eguneraketa berriak daude