India, Trump 2.0 aldirako kontuak ateratzen
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ari da mundu guztia kontuak ateratzen Trump 2.0 aldian norberari gerta dakiokeenaren eta munduan gerta daitekeenaren inguruan. Subjektuaren mudakortasuna ezagututa, ziur samartzat eman daitekeen aurreikuspen bakanetakoa da Estatu Batuen Txinarekiko harremanak, ekonomikoak bederen, gaiztotu egingo direla. Eta zenbakiekin pentsatu ohi dutenak ari dira beren pronostikoak doitzen. Gaizkoadura nozituko lukeena ere jakinaren gainean dagoela eta kontuak atera dituela ematen du.
Askoz enigmatikoagoa da, ordea, zer gerta daitekeen AEB eta Indiaren arteko harremanetan datozen lau urteetan. Biden administrazioak estrategia oso bat, handioski Indo-Pazifikokoa deitu dutena, eraiki nahi izan du bere agintaldiaren hastapenean eskueran doan aurkitu zuen Galwan ibarreko krisiari hauspoa eraginez. “Itzala egin diezagukeenari itzala egin diezaiokeena” berotzea berebiziko asmamena izan zitekeela ebatzi zuen norbaitek. Baina ez du funtzionatu. Berehala etorri zen Ukrainako krisian, bati omenka asmoak ere arbuiatu zaizkionean, besteari egintzak ere apenas maiseatu dizkioten arren, AEBk ez du lortu India anglosferako kideen antzera porta dadin. Espero zitekeen bezala.
“Autonomia estrategikoa” deitzen diote horri Narendra Modi Indiako lehen ministroak eta haren ingurumarikoek. Baita itxurakeria baino asko gehiago ez dela deritzoten kritikoek ere. Abagune bakoitzari ahal den onura guztia atera behar zaiola, baina inoren gurdiari lotuta geratu gabe, arrunki esanda. Kolonialismoaren ondorengo harrotasun nazionalak ez ezik, Indiaren garapen-bideak horrelako zerbait eskatzen duelako. Eta, agian, BJPk bere oposizioarekin kontraesan gutxien duen atala izango da kanpo-harremanetako estrategia hori, partekatua dela esatea askotxo bada ere.
Ez da, ordea, Trumpekin gozo konpontzeko modurik aproposena. Lehen agintaldian jada erakutsi zuen hark India ere gainerako aliatuak bezain esanekoa, eta manupekoa, izatea nahi zuela. Alta, ez da Modirekin gozo konpontzeko modurik aproposena. Orain, gainera, orduan ez bezalako zuzeneko liskarrak badaude: sikhen aurkako ekintzak, Adani auzia...
Begien bistakoa da Modiren hirugarren agintaldia hasi denetik Jaishankar kanpo-arazoetako ministroak Txinarekiko harremanak samurtzeari ekin diola. Mugako tirabirak berriro izozkailura itzuli dira, eta hormatuta zeuden tratu ekonomikoak berriro epeltzen hasi dira. Azkena, zuzeneko hegaldiak berrabiaraztea.
Kontraesanak –muga-arazoak, Pakistan eta Afganistan, Indiako Ozeanoa– ez dira aienatu; bere horretan jarraitzen dutela esan liteke. Berriak –Bangladeshekoa, demagun– agertu daitezke. Eta aspaldikoak –Tibet– indarberritu.
Baina Modi ari da bere kontuak ateratzen. Trump 2.0 heldu aurretik ere.
Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]
Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.
Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
AEBetako Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten batek dio gune nuklearrei eginiko erasoek ez dutela Irango gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Etxe Zuriko bozeramaile Karoline Leavitt-ek leporatu... [+]
Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]
Israelek 33 palestinar hil ditu Gazan igandetik astelehenera bitartean, horietatik sei janari bila zihoazela. Israelgo armadak jakinarazi du Gazan bahituta zituzten hiru israeldarren gorpuak berreskuratu dituela. Bestetik, Mahmud Khali AEBetako Columbia Unibertsitateko ikaslea... [+]
Irango hiru gune nuklear nagusiei eraso egin ostean, Donald Trump AEBetako presidenteak "Iran berriz handi egiteko" erregimen aldaketa bat behar dela adierazi du sare sozialetan. NBEren Segurtasun Kontseiluak larrialdizko bilera egin du, eta Errusiak, Txinak eta... [+]
Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]
Ezer geratu bada argi pasa den astean Londresen Txinako eta AEBetako merkataritza-arduradunen artean adostu zuten “esparru-akordioan” (batek daki zer esan nahi duen zehazki esamoldeak; “Genevako akordioari buruzko akordioa” dela diote batzuek), hauxe izan... [+]
Dagoeneko 30 hiri inguru batu dira politika migratorioen eta militarizazioaren aurkako protestetara eta larunbaterako 1.800 hiritan dituzte protestak deituta. Los Angelesen egin bezala, hiri horiek ere militarizatzeko xedea aipatu du Trumpek. Guardia Nazionala hedatu dute... [+]
Oraindik joan den astea asimilatzen nabil. Boterean daudenen eta botere ereduetan eragin nahi dutenen aldarriak ozen entzun ditugu nonahi. Sareetan zein kalean.
Izan diren manifestazio ezberdinetan, herrietako giza eskubideen garapen maila agerian geratu da. Amerikako Estatu... [+]