Urtebeteko atzerapenarekin hasi da Pekinen 2022an egindako Alderdi Komunistaren XX. Kongresutik datorren Komite Zentralaren III. Osoko Bilkura.
Gure ulerpenerako, agian, zuzenagoa izango litzateke hainbat –hiru, kasu honetan– eguneko bilera horien izena “kongresu-ordea” edo horrelatsu itzuliko balitz, halakoa baitute izana. Baina, tira, ez gara orain mundua konpontzen hasiko.
Kontua da bi kongresuren arteko bosturtekoan Komite Zentralak egin ohi dituen sei edo zazpi osoko bilkurek, nahitaezko egutegirik ez badute ere, usadioak sagaratutako data-tarte batzuk izan ohi dituztela. Eta III. hori (betiere ekonomia-gaiei buruzkoa izaten dena, usadioz), iazko udaberrian edo, luze jota, udazkenean, egitekoa izan behar zuela. Usadioz.
Baina usadioa, sakratua izan gabe, huskeria ez denez Txinako gorabeheretan (ez bakarrik politikagintzan), betiere Politburoak –benetako aginte gorenak– deitu beharreko osoko hirugarren bilkura hori atzeratu ahala, intriga, ikus-grina gartzen joan dela. Kabalak ere ez dira makalak izan: “Defentsa ministroen krisiak” eragina ote zen atzerapena, ekonomiaren pattalaldiak behartutakoa…
Azkenean, heldu da –ateak itxita, noski– bilkura. Itxaronaldiagatik ez ezik protagonisten ingurumaritik iradokitzen denaren arabera, jasoak baino jasoagoak dira espektatibak: 1978ko III. Osoko Bilkura –Deng Xiaopingen gidaritzapean “irekitasuna eta erreforma” abian jarri zenetik– egindako eraldaketa ekonomiko sakonenen atarian geundeke. Noski, beste batzuek edalontzia erditik behera ikusten dute.
Horrelakoetan bakoitzak gogokoena duen aldeari erreparatzen dionez, kanpoko iturriek finantzen munduari, enpresen jabetasunaren ingurukoei, atzerriko inbertsioan alorrari... erreparatzen diote. Aldiz, etxekoek, bestelako tonuak eta ikuspegiak darabiltzate. Betiere, oinarri-oinarrizko araua hautsi gabe: inoiz ez da ezer onik esan behar etsaiaz. Argi dago itxaropenak oso desberdinak direla alde batean eta bestean.
Deigarria da, haatik, ikuspegi kontrajarri biek nola egiten dioten iskin zalantzarik gabe III. Osoko Bilkura horren eztabaidagai nagusietakoa –ez bada nagusia– izan behar duenari: hukou edo huji-aren auzia. Besteak beste, dagoeneko, ofizialki –partzialki bederen– abian jarrita dagoen zerbait delako. Aldaera askorekin, txinatarren –eta korearren, eta japoniarren, eta...– bizimodua erabat baldintzatu ez, arautu duen etxe-erregistroaren sistema.
Halakorik aipatzen ez duen Konstituzioa bera baino askoz errotuagoa dirudien… usadioa. Ehunka ez, milaka urte dituena.
Agian horregatik, halako zerbait eraldatzeari “erreforma” deitzea ez da oso doi.
153 orrialdeko txosten bat kaleratu du parlamentuak. AEBak ez ditu apenas zuzenean aipatu, baina horretarako "ikuspegi atlantista" terminoa erabili du: "Europak darabilen ikuspegi horrek gerra-komertziala ekarri du Europaren eta Txinaren artean, ageriko kalte eta... [+]
Guangzhou (Txina) 1925eko ekainaren 23a. 100.000 herritar inguru bildu ziren atzerriko potentzia inperialisten aurkako martxan. Maiatzaren 30ean britainiarrek hainbat manifestari hil zituzten Shangaiko protestaldi batean. Hildakoekiko elkartasunez Guangzhouko langileek greba... [+]
Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]
Ezer geratu bada argi pasa den astean Londresen Txinako eta AEBetako merkataritza-arduradunen artean adostu zuten “esparru-akordioan” (batek daki zer esan nahi duen zehazki esamoldeak; “Genevako akordioari buruzko akordioa” dela diote batzuek), hauxe izan... [+]
Akordioa asteazkenean sartuko da indarrean. Haren ondorioz, AEBek %30eraino jaitsiko die ordaindu beharreko muga zerga produktu txinatarrei, eta Txinak %10eraino estatubatuarrei.
Txinako Shanxi probintzian, Tang dinastiako hilobi batean, hildakoen eguneroko bizitzako eszenak irudikatzen dituzten pinturak topatu dituzte. Eszena horietako batean gizonezko ilehori bat agertzen da. Ilearen koloreari eta aurpegierari erreparatuta, hilobia aztertu duten... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Iradokitzailea delakoan edo, muga-zergen gatazkaren harira norbaitek berriro zirkulazioan jarri duen Maoren 1953ko bideoaren garai hartakoa da milioi bat igerilariren txantxa. Alegia, orain harekin bat egiten omen duen Xi Jinping jaio zen urtekoa.
2021etik 2025era isuriak %15ean murriztu behar zituen industriak. Ursula Von Der Leyenek automobilgintzaren sektorearen eskutik ekintza plan bat aurkeztuko du martxoaren 5ean. Oraindik erabakia hartua ez badago ere, Europar Batasunak sektorearen eskaerak onartuko dituela diote... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]
Otsailaren 17an Txinako Alderdi Komunistaren arduradun gorenak bildu ziren bertako enpresa pribatu handienen zuzendari nagusiekin. Ez da ohikoa aldi eta areto berberean Huawei, BYD, New Hope, Tencent, SWSC, Yushu, Xiaomi edo DeepSeek bezalako konpainien nagusi gorenak bilduta... [+]
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
Iazko azken hatsean Txinako gobernuak Yarlung Zangbo ibaiaren behe-arroan proiektu hidroelektriko handia abian jarriko duela iragarri izanak, urak harrotu ez, sutan jarri dituela dirudi gure artean. Esan dezakegu alarmaren eskala osoa kurritu dutela iruzkinek: munduko handiena... [+]
Donald Trumpek agindutako muga-zergak indarrean sartu dira: Kanadak eta Mexikok %25ekoak izango dituzte eta Txinak %10ekoa. Kanadak zifra bereko arantzelekin erantzungo du. Mexikok arbuiatu du AEBko Gobernuak esan izana organizazio kriminalekin loturak dituela herrialde horrek... [+]