Hur-olioa eta beste hainbat produktu, Senpereko lurretan sortuak

  • Vincent Trebessesek sortutako ekimena da Errota, Senperen hurrak ekoizten eta eraldatzen dituen proiektu berezia. 2008an jarri zuen martxan hur-olioa egiteko errota, hasiera hartan Ziburuko bere etxean. Hurrak kanpotik erosten zituen, baina pixkanaka proiektuan sakontzen joan zen, eta 2015ean, hurrak eraldatzetik ekoiztera ere pasatu zen. “Zenbait urtez lur bila aritu ondoren, Senperen erosi genuen lursail hau, eta momentu hartan pasatu nintzen laborari ere izatera”, dio. Probak eginez eta esperimentatuz joan dira urteotan, eta hurra hamaika formatan eskaintzen dute egun: olioa, krema, hautsa, xaboia…


2023ko maiatzaren 29an - 04:23

Senperko hiru hektareako lursailean 1.200 hurrondo landatu zituzten 2015ean. “Ekoizpen ekologikoan ari gara, eta ez da oso ohikoa hori, hurren Balanin xomorroak uztaren %90 izorratu baitezake eta momentuz ez baita tratamendu ekologikorik ezagutzen”, azaldu du. Landaketak egin dituen ingurua biodibertsitate handiko tokia izanik, hura ez kaltetzea zen ekoizlearen helburua, horregatik erabaki zuen biologikoan ekitea: “Balanin xomorroen aurka egiteko ere biodibertsitate hori maila gorenera eramaten saiatzen naiz, xomorroen harrapakariei fabore egiteko”.

Errotan ez dira behar adina hur ekoiztera iritsi oraindik, eta elkarlanean ari da beste zenbait ekoizlerekin, nahiz eta horietako zenbaitek konbentzionalean ekoizten dituzten hurrak. Aurrera begira, Pirinio Atlantikoetako departamenduan hur ekoizpen sektorea indartzeko asmoz sareak sortzen ari da Trebesses.

Hurbileko osagaiekin eginak

Hur-olioa da Errotako produktu nagusia, eta Senpereko olio-errotan egiten dute eraldaketa prozesu osoa. “Hurrak bildu, garbitu, lehortu, kalibratu eta makinekin txikitzen ditugu. Litro bat olio egiteko, adibidez, 25 kilo hur behar dugu”. Oliba olioaren prozesu antzekoa darabilte, eraldaketan ez dute berorik erabiltzen, eta produktu fin eta suabea da emaitza. “Elikagaietan nahiz kosmetikoetan erabiltzeko aproposa da olio hau”, gehitu du.

Bestelako produktuak ere topatuko ditugu Senpereko gunean nahiz interneteko dendan salgai. “Olioa, krema eta hautsa nik egiten ditut, baina beste zenbait produkturen kasuan, kosmetikoenean adibidez, nire balio berak dituen Baionako enpresa txiki batekin elkarlanean egiten ditut”. Produktuotan darabiltzaten lehengaiak hurbilekoak izatea bilatzen dute: “Eztia Ziburuko eta Azkaineko erlezainena da, hur-hautsarekin prestatzen dugun kondimentu baterako darabilgun gatz-lorea ere Saliesetik ekartzen dugu…”. Gunean eta lursailean bisitak antolatzen ditu Trebessesek, eta salmentaren zati handiena bertan, zuzenean egiten saiatzen da. Zenbait sukaldarirekin, gozogilerekin eta denda txikirekin ere lan egiten du.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Baratzetik mundura
2024-04-14 | Garazi Zabaleta
Jakiak ehuntzen
Zangoza inguruan tokiko elikadura sistema eraikitzen

Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]


2024-03-25 | Garazi Zabaleta
Hazien liburutegia
Liburuak eta haziak, aberastasun publiko

Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak,... [+]


2024-03-18 | Garazi Zabaleta
Nekazariak eskolan
Eskola ezin bada baserrira igo, baserria jaitsiko da ikastetxera...

Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]


2024-03-11 | Garazi Zabaleta
Gu zu bio
Ontziratu gabeko garbiketa produktu ekologikoak, Bermeoko dendan

Ateak ireki berri ditu Bermeon Gu Zu Bio dendak, otsailaren 17an egin baitzuten inaugurazio ekitaldia. Edurne Zulueta Aranguena da proiektuaren bultzatzailea, eta berak azaldu bezala, garbiketako produktuei lotutako kontsumoari buelta bat eman nahi izan dio egitasmoarekin... [+]


2024-03-03 | Garazi Zabaleta
Azokoop
Pirinioetako Artzibarren lan eta bizi: hurbileko kontsumorako denda eta proiektua

Artzibarko Urdirotz herrian, Nafarroako Pirinioetan, proiektu berri batek zabaldu ditu ateak otsailaren 24an. "Azoka-Denda" deitu diote Txabi Bados Ruizek eta Rita Perandrés Martínezek haien etxe azpian ireki duten dendatxoari. Azokoop mikrokooperatibaren... [+]


Eguneraketa berriak daude