aurre egingo dieten hedabide independenteak
Suitzatik ere ez da ikusten, baina ez da berdina. Boliviak galdu egin zuen itsasorako irteera Pazifikoko Gerran, Txilek kendu zion, lehendik gutxi zeukala-eta. Eta galdutakoa beti sentitzen da are norberago. Hankamotza ere falta duen zangoarekin oroitzen da beti. Eta Bolivia hankamotz gelditu zen gerran.
Denek landatuko zuten zuhaitzen bat, eta haurren bat ere ia denek ekarriko zuten mundura. Baina Bolivian liburua idaztera iritsi denak ere ez du itsasorik ikusi. Badirudi, lapurtu ez ezik, bistatik kendu ere egin zietela. Pentsa, hiriburu administratiboa ere, La Paz, itsas mailatik 3500 metrora dago. Urruti badaezpada, murgilaldia egiteko tentaziorik izan ez dezan.
“Nolakoa da itsasoa?” galdetu zidan La Pazeko aitona batek. Eta itsaso erdian noraezean galduta dagoen marinela sentitu nintzen, hitzen zabaltasunean preso. Gainera, ezagutzen nuen ikasleei itsasoa deskribatzeko agindu zien Baigorriko andereñoaren paradoxa. Idazlanik politena Bankako mutiko batek osatu zion, sekula itsasorik ikusi ez zuen bakarrak. Beraz, ez nintzen olatu handirik hartzera ausartu, eta mareen gorabehera esplikatu nion. Ilargiak ibiltzen duela itsasoa, orain gora, orain behera. “Joño –egin zuen begi keinua- orduan laster etorriko da berriz hona gora”.
Baina ez dira boliviarrak hain analfabetoak itsaso kontutan. Marina ere badute, eta Titikaka lakuan egiten ditu bere entrenamenduak. Baina marina gutxitxo, eta Bolivia izango da herri bakarra, itsasorik izan ez, eta itsasoko ministroa edukitzera iritsi zena. Hego Amerikako herrien arteko topaketa batean, Argentinako ordezkariak adarra jo nahi izan zion Boliviakoari: “aizu, nola uler liteke, zuek, itsasorik eduki ez, eta itsasoko ministroa edukitzea?”. Baina boliviarra, abila: “aizu, zailagoa da ulertzen zuek nola daukazuen justizia ministroa!”
Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.
Luis Arce Boliviako presidenteak armadaren "mugimendu irregularrak" salatu ditu. Komandante ohi bat La Paz hiriburuan dagoen Quemado jauregia hartzen saiatu da hainbat ibilgailurekin, baina inork ez dio babesik eman eta azkenean atxilotu egin dute.
Maiatzean Elena Quispe Tincuta (El Alto, La Paz, Bolivia, 1998) eta Cecilia Llusco Alaña (El Alto, La Paz, Bolivia, 1985) txolita eskalatzaileak Hego Euskal Herriko hiriburuetan izan ziren Cholitas dokumentala aurkezten Alboan, Entreculturas eta Oxfam GKEen ekimenez... [+]
Adriana Guzmán Arroyo herri-hezitzaile aymara eta Boliviako feminismo komunitario antipatriarkaleko erreferentearekin batu eta kolonialismoa, arrazismoa, estraktibismoa, nahitaezko heterosexualitatea, familia, komunitatea, Estatua eta pribilegioak izan ditugu mintzagai,... [+]
Berreskuratzeko gaitasuna galtzen ari da Amazonia, deforestazioak eta degradazioak larriki kaltetuta. Egungo egoeran, planetaren birika berdea deitu izan denaren zati handi batean karbono gehiago isurtzen da airera, xurgatzeko gai dena baino. Berehalako neurriak eskatu ditu... [+]
Asteburuan aurrekaria ezarri dute Bolivian estatu kolpea ematen saiatzen direnentzat, hamar urteko espetxe zigorra ezarriz Jeanine Añez senatari ohiaren, Williams Kaliman Indar Armatuetako komandante ohiaren eta Yuri Calderon Poliziako komandante ohiaren aurka.
Bolivian izan dira Garabide elkarteko hiru kide, plan estrategikoa prestatzeko lehen saioetan, eta euskararen biziberritzearen gakoak azaldu dizkiete ketxua komunitateko kideei.
Igandean eman du epaia Boliviako Regina Santa Cruz epaileak. Sei hilabetez prebentziozko espetxealdia bete beharko du presidente ohiak 2019ko estatu kolpean sedizio, terrorismo eta konspirazio delituak egotzita.
Astelehen arratsaldean Argentina eta Bolivia arteko muga oinez zeharkatu du, estatu kolpearen ondorioz herrialdetik ihes egin zuenetik lehenbiziko aldiz. Bolivian sartu aurretik ekitaldia egin dute Moralesek eta Argentinako presidente Alberto Fernándezek elkarrekin... [+]
Boliviako Estatu Plurinazionalean urriaren 18ko hauteskundeetan sektore herrikoiek egin zuten indar, antolaketa eta mobilizazio erakustaldiak eskuinaren balizko iruzurra eginezin bilakatu zuen. Izan ere, hori zen eskuinaren aukera bakarra: bigarren bueltara joatea MASen kontrako... [+]
Boliviako Unitel telebistak egindako kontaketa azkarraren arabera, Evo Moralesen MAS alderdiko Luis Arcek irabazi izango lituzke hauteskundeak, botoen %52,4rekin. Bigarren geratutako Carlos Mesak %31,5 aterako lituzke. Datu hauek ez dira ofizialak, baina urtebetez presidente... [+]
Animoak pil-pilean daude Bolivian, Evo Moralesen aurkako kolpetik urtebetera. Presidentetzarako hauteskundeak egingo dituzte igandean, urriak 18. Inkesten arabera, Moralesen MAS alderdiko Luis Arce Catacora hautagaia da faboritoa.