2022ko abenduaren 07a
Berreskuratzeko gaitasuna galtzen ari da Amazonia, deforestazioak eta degradazioak larriki kaltetuta. Egungo egoeran, planetaren birika berdea deitu izan denaren zati handi batean karbono gehiago isurtzen da airera, xurgatzeko gai dena baino. Berehalako neurriak eskatu ditu ikerketa batek.
Munduko baso tropikalik handienaren rola aldatzen ari da eta bide arriskutsua ari da hartzen, Sare Amazonikoaren RAISG erakundeak egindako ikerketa batek ohartarazi duenez. Deforestazio eta degradazio maila altua (batez ere Brasil eta Bolivian kontzentratuta) murrizten ari da basoak berreskuratzeko duen gaitasuna eta agortzen ari da ur erreserbak. Egunero 137 espezie hiltzen dira Amazonian, egoera larri honengatik.
Petroliogintza, zentral hidroelektrikoak, meatzeak eta nekazaritza eta abeltzaintza eredua mehatxu dira Amazoniarentzat, dio ikerketak.
Albiste ona da txostenaren arabera egoerari buelta emateko moduan gaudela oraindik, lehenbailehen neurriak hartuz gero, baina horretarako basoen garapena "garapen ekonomikorako estrategikoa" dela konturatu behar dira gobernuak.
Eskatutako neurrien artean daude batetik Amazonian ekintza estraktibista gehiagorako lizentziarik ez ematea, eta bestetik kontserbazioa eta berreskuratzea bultzatzeko baliabideak bideratzea, bereziki herri indigenei, zeregin horietan funtsezko aliatutzat hartzen baititu txostenak; “lurralde indigenen rola gakoa da klima larrialdiaren aurrean egokitzeko”.
Moteltzen ari da, eta hala jarraitzen badu ezingo dio haize hotz-hotzari han, Poloetan, eutsi, gugana iritsiko da ekialdeko piztia, Poloetako zurrunbiloa, Siberiatik.
Horrela hasten den edozein narraziok ematen du beldurra, etxean itxi eta ez ateratzeko tentazioa. Noizean... [+]
Aurten Egipton iragan den COP27 gailurrak emaitza gazi-gozo bat eman du: klima aldaketaren aurrean estatu zaurgarrienen galerak eta kalteak konpentsatzeko funts baten sorrera. Garaipen historikoa izanik ere, funts hori oraindik mekanismo ahula da, eta zehaztu gabeko osagai asko... [+]
Herritarren pobretzeaz, sistemaren porrotaz eta bizi dugun paradigma aldaketaz hitz egin digu Josetxo Etxeberriak. Bikotekidearekin eta 3 urteko umearekin bizi da Hernanin, eta negu atarian ez dute berogailua ordaintzeko dirurik. Egoera globala dela eta aurre egiteko mekanismoak... [+]
Garbiñe Larrearen Sendabelarrek dakitena liburuak iaz izandako arrakastaren ondoren, proposamen berri batekin datorkigu aurtengoan: Sendabelar baratzea. Aurreko lanean sakonean landutako 12 sendabelar aukeratu eta horiekin baratzea sortzea proposatu digu, horretarako... [+]
Porruaren kolore urdina nabarmen agertzen da neguak gorritutako paisaian. Urdinezko olatuen itsasoak dira porru sailak. Behazunduta dabil, baina, azken urte hauetan porruzaintzaile jendea. Aspaldi arerio zuten sits bat (Acrolepiopsis assectella), zeinak hostoetan arrautza jarri... [+]
