Frantziako Estatu mailan bideraturiko greba feministari lotu dira Ipar Euskal Herriko sindikatuak eta talde feministak ere. Soldatapeko lanean, zaintzan eta kontsumoan bideratu dute greba.
Frantziako Estatu mailan antolaturiko bigarren greba feminista eguna izan da 2024ko martxoaren 8koa –lehena 1974an izan zen MLF Emakumeen Askapenerako Mugimenduak deiturikoa–. Aitzineko urteetan lan uztera deitzen zuten sindikatuek eta kolektibo feministek: gizon eta emakumeen artean den soldata arrakalaren heina irudikatzeko, 15:40etan uzten zuten lana emakumeek, konkretuki soldata ezberdintasuna dela eta, une horretatik aitzina kitorik ariko balira bezala dabiltzalako lanean –batez beste, %24 gutiago irabazten dute emakumeek–. Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoari dagokionez, grebaren deialdiarekin bat egin dute lekuko sindikatu eta talde feministek, baina ez zuten lehen aldia, 2018an eta 2019an Euskal Herri mailako deialdia egon zelako.
Soldatapeko lanaren arloan, zaintza lanetan eta kontsumoan bideratu dute greba, "berdintasuna lortzeko bidean, bakarrik [emakume feministon] ahotsek, oihuek eta ekintzek dituztelako gauzak mugiaraziko". Mezu hori zabaldu dute aho batez grebarako deialdiarekin bat egin duten 50 bat kolektibo feministek. Langile sindikatu guztiek bat egin dute mugimendu feministaren hitzorduarekin –CGT, CFDT, FO, CFE-CGC, CFTC, Unsa, Solidaires, FSU baita LAB ere Ipar Euskal Herrirako–. Arratsaldearekin batu dira Baionako Herriko Etxearen aitzinean sindikatuak, lekua mugimendu feministari utzi aurretik: 18:00etan abiatuko du talde feministek deituriko manifestazioa.
Aldarri andana entzunarazi dituzte: soldata arrakalaren bukaera; zerbitzu publikoen babesa eta pribatizazioen bukaera; zaintzaren aitorpena eta banaketa justua; aborto eskubidea bermatzeko baldintzak; LGBTQI pertsonentzako aukera askatasun osoa; pertsona ezgaiztuen aurkako indarkeria sistemikoaren bukaera; indarkeria sexisten bukaera; txikitatik bideraturiko berdintasunaren aldeko hezkuntza eta eskuin muturraren gorakadaren aurkako borroka. Elkartasuna iparrorratz gisa jarriz, "bonbardaketa masiboen pean diren mundu mailako emakumeekilako" zein Frantziako Gobernuak bozkaturiko Immigrazio Lege arrazistaren mehatxupean diren papergabeei sostengua adierazteko eguna dute.
"Edozein greba mugimenduren helburua da aldarrikapen baten izenean traba eragitea. Gaur erakutsi nahi dut emazteek egiten, pentsatzen edo ekoizten dutena sobera itzalean egoten dela. Alta, emazteak geldituko balira, baloratua ez den guzti hori ez balute gehiago egingo, orduan jendarteak ez luke atxikiko", dio Amande Anin admnistrazio publikoko langile grebalariak. Begi onez ikusi du sindikatuek grebara deitu izana: "Lehenik, praktikoki, nik, alor publikoan lan egiten duen langile bezala, greba egin ahal izateko sindikatuen deia behar dudalako. Gisa berean, pentsatzen dut alor publikoko lanbide feminizatuetan diren langileei, ez balitz deialdi orokorrik izan ez zuten posibilitate hori ukanen. Orokorkiago, lan eremua diskriminazio, desoreka, baita bortizkeria leku ere izan daitekeelako, logikoa eta gutienekoa iduritzen zait sindikatuak posizionatzea. Gero, haien erakunde barnean diren botere harremanen galdezkatzearena beste istorio bat da… Beharbada haien ondoko helburua izango dute, nork daki?".
Sindikatuek jarritako hitzorduan da Geraldine Thiery tren gidaria. Aitzineko astean Frantziako Parlamentuak abortu askatasuna konstituzioan sartu izana adibidetzat harturik, argi dauka borrokaren bidez direla aitzinamenduak lortzen eta horregatik atera da karrikara, grebalari gisa. Bere gisa greban da Nathalie Bachacou irakaslea ere, ezinbestekotzat daukalako borroka egun hori. Soldata arrakala borrokatzeko beharra ikusten du: "Bi haur ditut, alaba bat eta seme bat… ez dut onartzen jakitea nire semeak alaba baino gehiago irabaziko lukeela lan bera eginez". Ondoan duen Maddi Saint-Estebean irakasleak zaintzaren banaketa justuagoa du aldarrikapenen artean: "Gaur Baionara etorri naiz, greba eginez, zaintzak dakarren karga mentala etxean utzi dut eta sekulako ona egiten du!".
Sindikatuen hitzordutik talde feministenera joango dira guztiak: Baionako Herriko Etxearen aitzinean dute hitzordua 18:00etan.
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Javier Escudero Pascual (Iruñea, 1979) “poz-pozik” dago erretiroa hartuta nahi beste gauza egiteko astia duelako. Nafarroako Aspace kirol klubeko motordun aulkiko futbol taldeko jokalaria da. Duela urtebete sortu zuten taldea, eta hirugarren geratu dira... [+]
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Irungo Alarde Parekidean sortu berri den Meaka konpainiako kapitaina da Nagore Olaskoaga. Alarde Tradizionala vs. Parekidea, “kopuruak direnak dira, baina oso pozik gaude gazte askok eta askok hartzen dutelako parte Alarde Parekidean, eta beraiek dira gure herriaren oraina... [+]
Ekainaren 14an egingo da Hernanin San Juan jaiak iragartzen dituen 30. Preludio kontzertua. Aurten emakume bat izango du zuzendari musikal: Judith Montero Imaz. Behin batuta hartuko, eta emakumeek musika ondarean egindako ekarpena ekarri du fokupera. Berarekin eta Hernaniko... [+]
Señora Sariketaren V. edizioa izan da 2025ekoa, benetan berezia: aurtengo bertsolari parte-hartzaileak plazak utziak zituzten andre eta genero disidenteak izan dira. Binaka egin dute plazara itzulera, saioetarako giro goxo eta xamurra lagun.
Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]
Sexu-erasoak, bikotekideen edo bikotekide ohien erasoak eta bestelako senideek egindakoak hartu dituzte kontuan zenbaketan. Bizkaian, %29 egin dute gora salatutako sexu-erasoek.
13 urteko mutil bat da Adolescence telesailaren protagonista, bere eskolako neska bat erailtzeagatik atxilotua. Lau kapitulutan zehar saiatuko gara ulertezina ulertzen, baina gidoilariek ez digute azalpen errazik emango, baizik eta bullying dinamika nahasiak, manosferaren eragin... [+]
Ilusioz mintzo da Shrabani Aranzabe-Pita (Orissa, India, 1999) musikari, ikerlari eta pedagogoa. Alkizan (Gipuzkoa) hazi eta hezi da. Pandemian minbizia izan zuen, eta prozesu onkologiko horretatik Naturaren Doinuak jaialdia eta proiektua sortu du. Aurtengo jaialdia ekainaren... [+]
Mundu mailan abiadura handian garatuz doan ideologia eta mugimendua dugu antiwokismoarena. Boterera arribatzeko eskuin muturreko agintariek duten arma berria da, eta berdin-berdin zabaltzen ari da herriko karriketan, unibertsitateetako korridoreetan zein telebista platoetan. Eta... [+]
Bisita, bizipen eta hausnarketa egunak izan ditut maiatzekoak. Hor nabil, intersekzionalitatea nola gauzatu, borrokak lotu nahian, bertsolarien moduan puntu guztiak esan nahian, potorik egin gabe...
Lan egiten dudan LoRa irrati komunitariotik, Maiatzaren 1erako... [+]
Galdera horri erantzun dio hainbat irakasle ez-heterok, eta gogoetarako gako ugari utzi dituzte. Mundua deskubritzen eta identitate(sexual)a eraikitzen ari diren haur eta gazteek erreferente anitzak izatea eta eskolan denok espazio seguru eta erosoa aurkitzea ederra baita.