Gasteizko Memoria Gara ekimenak dokumental bat kaleratuko du memoria astintzen jarraitzeko
"Isiltasunean dagoen historia guztia argitara" ateratzeko asmotan egingo dute ikus-entzunezkoa.
Dokumentala Martxoak 3ko testigantzez osatuko dute, izan ere, Memoria Garako kideek adierazi dutenez, “askotan pentsatzen da 1976an Gasteizek bizitako guztia ongi kontatuta eta idatzita dagoela eta ez da egia, oraindik mikroistorio berri asko daude deskubritzeko“.
Hala ere, dokumentalaren ideia beste ekimen batean hasi zen ernaltzen; Denbora galduaren bila, txokolate eta madalena bat oroitzapen baten truke jardunaldian, hain zuzen ere.
Jardunaldia Marcel Proust idazlearen Denbora galduaren bila eleberrian oinarriturik zegoen: “Eleberriaren protagonistak zaporeen laguntzaz bere oroimena astintzen zuen, eta gure bertsio propioa antolatu genuen Zaramagan, txokolate eta madalena baten bueltan, jendarteari Martxoaren 3ko oroitzapenak konpartitzeko gonbitea luzatuz“, azaltzen dute Memoria Garako kideek.
Gainera, gehitzen dute beharrezkoak direla horrelako jardunaldiak gaur egun ere: “Oso ariketa aberasgarria eta polita izan zen, bertan egondako guztiontzat. Martxoak 3ko zauriak irekia darrai Gasteizen eta horrelako ariketa erreparatzaileak eskeini behar dira, herri memoria elikatzeko eta zaintzeko”.
Egun horretako esperientzia oinarri hartuta, argi izan zuten lehenengo momentutik proiektuarekin jarraitzeko beharra, eta horrela sortu zen dokumentalaren ideia: “Grabatutako guztiarekin zerbait egitea posiblea zela pentsatu genuen; testigantza gehiagorekin osatzea, idazleen hausnarketak gehitzea…”.
Memoria Gara
Memoria Gara ekimena 2018ko irailan aurkeztu zen. Arlo ezberdinetako gasteiztarrek sinatutako manifiestu batean oinarrituta, Zaramagako San Frantzisko elizan Memoria eta Giza Eskubideen Zentro bat eraikitzea helburu.
Bi ardatzetan oinarritu dituzte orain arteko ekimenak: Eliza eta erakundeekin harremanak eta bilerak eta Martxoak 3ko Eliza Memoria zentro bat bilakatzeko aldarrikapenaren herri-babesa lortzeko ekintzak, besteak beste, Sinadura bilketak, Eliza Inguratu giza-katea, Zaramaga auzoko memoriari buruzko liburu baten argitalpena eta lehen aipatutako Denbora galduaren bila jardunadia.
Hala ere, beraiek argi dute dinamika guzti hauek helburu jakin batera bideratuta dauden tresnak baino ez direla: “Euskal Herrian azken hamarkadetan gertatutako hainbeste borroka, sufrimendu eta bizipen ugari kontatzeke daude. Horregatik aldarrikatzen dugu Memoria eta Giza Eskubideen zentroaren beharra, ekimen dinamikoak egin beharko dituena era zabal batean memoria osoa lantzeko. Proiektu hori gauzatu arte, bitartean, gure baliabideekin bidea egiten jarraituko dugu“.
.jpg)
Nafarroako Gobernuan ondare historikoaz arduratzen den erakundea da Vianako Printzea, eta Iruñeko Udala haren zain zegoen birgaitze prozesuarekin aurrera jarraitzeko. Datozen asteetan, beraz, obrarako lehiaketa irekiko da.
"Oraindik korapiloa askatzeko" dagoela gogoratzeko eta Txiki eta Otaegiren fusilatzeen 50. urteurrena kari, Sortuk bi pankarta handi eskegi ditu Cuelgamuroseko monumentuko arku batetik. 1975ean bertan lurperatu zuten Francisco Franco diktadorearen gorpua, 1936ko gerran... [+]
Iratzar eta Olaso Dorrea fundazioek antolatu duten erakusketa ibiltaria ezin izango da Zarauzko areto publikoetan ikusi. Udalak argudiatu du errelato "partziala" eta "ideologizatua" eskaintzen duela. EH Bilduren lokalean paratuko dute azkenean.
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».