FoodTech vs agroekologia, nork irabaziko du lehia?

  • FoodTech edo elikagaien industria teknologikoak biderkatzen ari dira elikadura segurtasunaren izenean. Gainprodukzioan oinarritutako elikadura-sistema industrialaren parte izanik, onura ekonomikoa dute helburu, ez ordea elikadura-eskubidea, elikagai-xahuketa ere merkantilizatuta baitago.

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Komunikabideetan oharkabean joan bada ere, uztailaren 12an, Europako Parlamentuak “Natura Leheneratzeko Legea” bozkatu eta ozta-ozta aurrera atera zuen. Balio beza ekosistemak berrezartzean oinarritutako lege hau, elikadura kapitalistaren atzaparrei oztopoak jartzeko. Lan handia dugu ingurumena kaltetzen duen elikadura sistema agroindustriala defendatzen duten politikari eta lobby handiei boterea kentzeko.

Gurean ere lobby hauek oso errotuta daude. Horren adibide, hirugarren urtez jarraian Food4Future biltzarra antolatu da BECen. “Food-Tech revolution” lelopean, planeta eta gizartearen salbatzaileak bailiran, nekazari txikiak eta lehen sektorea alde batera utzita. Donostian ere haragi sintetikorako fabrika jarriko da martxan. Food-Tech industriak diru-kutxa publikotik milioiak jasotzen dituen bitartean, Euskal Herriko lehen sektorea krisi larrian dago.

Food-Tech lobbiek, 2050erako munduaren elikadura eskasiari aurre egin nahi omen diote, ingurumena ere babestuz. Hala ere, munduko biztanleri osoa elikatzeko adina janari badago, arazoa ordea da ez dela ondo banatzen. Datuen arabera, azken hamarkadetan per capita elikagaien ekoizpena %12 handitu da urteko. Denbora berean, ordea, desnutrizio-mailak ez dira aldatu. Hots, gosea ez da elikagai eskasiaren ondorio, elikagai horiek ordaindu eta eskuratzeko ezintasunaren ondorio baizik, elikadura eskubidea ez baita oinarrizkoa. Eta gainprodukzio horretan, ekoitzitako elikagaien %30-50a xahutzen jarraituko dugu, elikadura merkantilizatua dagoen momentutik, xahuketa ere kapitalismoak behar duen fase bat delako.

EAT-Lancet komisioak gizakiaren eta ingurumenaren osasunarentzat landarea oinarri duten dietak aholkatu zituen. Aditu hauen arabera haragi gorriaren kontsumo globala %50 baino gehiago murriztu behar da, bereziki herri aberatsetan. Hortxe, beste faktore bat sartzen zaigu. Haragi gutxiago jan eta ekologikoan ekoiztutakoa izatea. Abeltzaintza estentsiboak hainbat zerbitzu ekosistemiko eskaintzen ditu, beste ereduek bermatzen ez dutena (laborategiako okela barne): habitata mantentzea, karbonoa bahitzea, biodibertsitatea kontserbatzea, eta abar. Ekoizpen eredu honetan, gainera, ekonomia fluxuak tokiko ekonomietan integratzen dira.

Finean, elikadura segurtasuna eta eskubidea bermatzeko, biztanleriaren hazkundeari eta klima-aldaketari aurre egiteko eta, gizarte-haustura eta ingurumen-kolapsoa saihesteko; agroekologia eta elikadura-sistema lurralderatuak dira beharrezko gakoak.  

Honetan dabiltza azken 30 urteetan Biolurreko kideak. Zorionak egindako eta egiten zabiltzaten bideagatik!


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Landareak
Loreen agurra

Udazken sasoia iritsi zaigu eta ohikoak diren irudiak etorri zaizkigu; hostaje gorrixkak, erortzen ari diren hosto bakan malenkoniatsuak, haizeak astindutako orbela.


Kurrillo arrunta
Udazken tronpetak

Zuhaitzen hostoak erortzen ari dira, eguzkiak ez du hainbeste berotzen baina azken izpiak aprobetxatuz, bazkalostean mendi bueltatxoa ematera irten gara. Mendiaren soinuetan barneratuta, bat- batean tronpetak diruditen “kru-kru-kru” hotsak entzuten dira. Begirada... [+]


2025-10-06 | Garazi Zabaleta
Elena Aguerre
“Hemengo barietateetan ez da sailkatze lanik egin jateko sagarrak ukaiteko”

Baigorriko pentzeetan jateko sagarrak ekoizten ditu Elena Aguerre laborariak. Lekorneko Garroa etxaldean barazkigintza ekologikoan luze aritua zen, baina 2022-2023ko neguan Baigorrira lekualdatu eta proiektu berria jarri zuen abian: “Pentze bat xerkatu eta hektarea eta... [+]


2025-10-06 | Jakoba Errekondo
Sagar inaurkina

Inaurkina. Inaurkingintzan buru-begi hasia dago aberats jendea, abeldun jendea, abeltzaina. Buru-begi eta buru-belarriak erne egin beharreko lana da inaurkinarena. Etxeratu nahi den zaborra da inaurkina. Izan ere, zaborra, gaur egun sortzen duguna ez bezala, begi-bistatik... [+]


2025-10-01 | Gorka Menendez
Baso suteak eta begirada kontserbazionista

Suaren presentzia naturan milioika urtetan izan da (gizakion agerpena baino askoz lehenagotik). Horregatik, ohikoa da landare askok suaren aurrean adaptazio ugari edukitzea. Gure inguruan arruntak diren arteek eta ametzek, adibidez. Baita txilar askok eta otea bezalako sastraka... [+]


Lyo... zer? Lyocell, Galizia sutu duen industriaren modako hitza

Altri multinazionalak Europako zelulosa lantegi handienetakoa eraiki nahi du Galizian, Palas del Rei herrian, lyocell deituriko zuntz "jasangarria" ekoizteko. Eukaliptoak, ura, moda-industria indartsua eta oligarkia politiko diruzalea. Dena du alde horretarako. Dena?... [+]


Milazangoa
Asko bai, baina ez mila

Silurikoan sortu omen ziren, kontuak atera! Duela 400 milioi urte edo gehiago. Beraz, planetako lurretan azaldu ziren lehenetako animaliez ari gara, ez da txantxetarako kontua. Eta oraindik txantxa gutxiago, garai hartako espezie batzuek luzeran bi metro ere bazituztela jakinda... [+]


2025-09-29 | Jakoba Errekondo
Garde herrian intxaurrondoek izena dute

Garuna dirudi, bai, intxaur alearen mamiak. Garun bikoitza. Alearen edo garauaren barrukoari “intxaur-mami”, “intxaur-ister” eta “intxaurki” esaten zaio.


Europako Nekazaritza Politika Bateratuaren itzal bizigabea

Uztailaren erdialdean aurkeztu zuten 2027tik aurrera Europako Nekazaritza Politika Bateratua (NPB) izango dena, eta proposamena izugarria da: NPBaren egitura desegitea eta azken urteotan lortutako aurrerapen urriak suntsitzea.


2025-09-24 | Jon Torner Zabala
Sei-zazpi milioi kilo sagar, Euskal Sagardoa egiteko

Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako 250 sagastietan hasiak dira jada sagar biltzen. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagozkien iazko datuekin alderatuta, uzta handiagoa izango da aurten. Orotara sei-zazpi milioi kilo biltzea aurreikusten dute, datu zehatza urte bukaerarako izango... [+]


2025-09-22 | Garazi Zabaleta
UAWC hazien bankua Palestinan
Bulldozerrak Palestinako haziak suntsitzen

Sarraskiak ez du etenik Palestinan, eta lurraldeko txoko guztietara hedatzen ari da. Uztailaren 31n, Hebrongo (Zisjordania) Hazien Bankuaren Ugalketarako Unitateari eraso zion Israelek; bulldozer eta makineria pisutsuarekin bertako instalakuntza eta azpiegiturak suntsitu zituen... [+]


2025-09-22 | Estitxu Eizagirre
Baserrien erreleboa, ahuakateak eta onddoak Bizi Baratzea Orriaren 3. zenbakian

Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek.


2025-09-22 | Jakoba Errekondo
Sagarretako Pelestina

Abuztuaren amaieran azaltzen da, baina iraila du gogokoen. Udazkena hemen dela berritzen digu urtero. Udazkenari kolore bidea erakusten dio. Guri, ahoko zeruak jasota duen lurrinen bilduma erraldoiaren miaketa azkarra egin eta urteroko uztaldi nagusiaren dasta bitxienetakoa... [+]


2025-09-15 | Garazi Zabaleta
Aztal
Iruñetik artzain eskolara, eta handik Otsagabira artaldea osatzera

Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]


2025-09-15 | Iñaki Sanz-Azkue
Aspis sugegorria
Gorrian zuri

Sugea ikusi orduko: “Sugegorria!”. Telesforo Aranzadi zenak esaten baitzuen, begiek ez dutela ezagutzen dutena baino ikusten. Eta sugegorria ezagutu, ezagutzen dugunez (entzunaz, sikiera), hori bera izaten da joera: ikusten dugun suge oro sugegorria dela iruditzen... [+]


Eguneraketa berriak daude