Familia, herriaren mintegia
aurre egingo dieten hedabide independenteak
José Mujica Uruguaiko lehendakari ohiak esana da honako esaldi hau: “Bizitzeko askatasuna behar da, eta aske izateko denbora behar da”. Hainbeste aintzatesten dugun denbora; hainbatetan denbora libre izenez aipatzen duguna. Baina, pentsatzen hasiz gero, gure denbora librean benetan aske gara? Tarte horiei ezarri dizkiegun izenaren jabe dira?
Jakina da egun guraso askok seme-alabekin pasa nahi dugun denbora lehenesten dugula: egunerokoan ordutegia moldatzen ahalegintzen gara, eskolaz kanpokoetara laguntzen saiatzen gara, ahal izanez gero eskolara joaten laguntzen diegu eta irteten direnean bertan egotea nahi izaten dugu… Itxuraz, orokorrean ume eta gazteak gurasoekin denbora gehiago egoten direla esango nuke. Esan gabe doa, heziketan seme-alabekin ematen dugun denbora funtsezkoa dela; ezinbestekoa dela umeekin egunerokotasuna bizitzea eta eredu izatea, haien bizia egoki zurkaiztu nahi izanez gero. Nik uste argi dugula gure seme-alabei eskaintzen diegun denbora ezinbestekoa dela. Aurrerapauso bat egin dugula esango nuke azken hamarkadetan. Hala ere, besterik da eskaintzen diegun denbora horren kalitatea. Bizi-maila hobetu da, ziur aski, baina, ez haatik bizi-kalitatea. Egun, badirudi eguneroko jarduera guztiak korrika eta presaka egin beharra dagoela, zenbat eta jarduera gehiago egin hobe dela. Abiadura bizian bizi gara. Esango nuke, umeak beraiek, goizean goiz jaikitzen direnetik ohera joan arte ere hala bizi direla; jasotzen duten eredua ez dela orain urte batzuk baino askoz hobea.
Ez ote digute ditxosozko gailuek kalitatezko denbora kentzen? Geure seme-alabekin egoteko dugun denbora hori ez ote zaigu murrizten, konturatu ere egin gabe?
Aipaturikoa gutxi ez, eta egungo teknologia berriekiko atxikimendua gehitu behar zaio. Duela aste batzuk, lagun batek kontatu zidan etxetik telebista kentzea erabaki zuela, alabekin pasatzen zuen denbora benetan baliatzeko asmoz. Aste batzuen ondoren, erabakia ezin hobea izan zela esan zidan, umeak behin ohiturik, elkarrekin pasatzen zuten denbora askoz hobeto aprobetxatzen zutela. Horrek zer hausnartua eman zidan: dugun denboratik, zenbat eskaintzen diegu hainbeste gustatzen zaizkigun aparatu eta gailuei? Zenbat haurrei? Ez ote digute ditxosozko gailuek kalitatezko denbora kentzen? Geure seme-alabekin egoteko dugun denbora hori ez ote zaigu murrizten, konturatu ere egin gabe?
Gogora datorkit, bestalde, nire aitona-amonen etxera bazkaltzera joan ohi nintzenean, nola esertzen nintzen haien alboan, telebistarik gabe, mugikorrik gabe, elkarrekin hitz egite soilak eskaintzen zizkidan uneez. Gogora datorkit, otorduaz konpainia hobe ezin hartan nola gozatzen nuen, aitona-amonaren istorio, pasadizo eta aholkuei adi. Haiek, itxuraz, aitonak bederen, denbora gutxiago zuten familiartekoekin egoteko, baina eskaintzen ziguten denbora benetakoa zen, geuri eta soilik geuri eskainia, presarik gabe, elkarrekin hitz egiteko gogoz.
Asko aldatu da bizimodua azken hamarkadetan. Asko aldatu da aisialdia, eta etxeko ohiturak. Askotan pentsatu ohi dut haurrei transmititzen diegun betebehar kopurua eta egunerokotasunean bizi dugun abiadura eredu onenak ote diren. Jakina da, haurrek zer ikusi, hura ikasten dutela. Txikitatik presaka bizitzen ikusten gaituzte; txikitatik presaka bizi dira. Hori gutxi ez, eta dugun denbora apurraren zati bat gailuei so egoten gara, geure denbora baliatuz, inguruan ditugunei eskaini diezazkiegun une itzulezinak xahutuz.
Ioritz Gonzalez Lertxundi, irakaslea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Desinformazioak eta pentsamendu likidoak den-dena hartzen duten garaiak bizi ditugu; garai aproposak beren benetako izatearen disimuluaren arituentzat. Garai aproposak jendea engainatzeko eta Kodizia Jainkosa gurtzen jarraitzeko; jazartzen gaituen Solariaren garaia omen... [+]
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]