Horizontes Latinos saileko Jesús López filmak ireki du eguna. Maximiliano Schonfeld zuzendari argentinarraren lana da, eta ezaguna dugu 2018. urtetik hona Proyectan eta WIP Latamen parte hartu baitu, garapen eta ekoizpen faseetan. Filmak senitarteko baten heriotzak familian eragindako hutsunea erretratatzen du, Argentinako landa eremuan. Abelek, pixkanaka, galdu berri duen lehengusuaren tokia nola hartzen duen ikusten dugu, ingurukoek ere hala eskatuta. Beste baten identitatea hartzeak dakartzan abantailak eta ardurak, presio eta sariak nahasten dira barne munduan sakontzen duen filmean. Ederra da zinema argentinarrak esan gabe iradokitzeko duen indarra, eta era horretan garatzen da istorioa, gertakaria gero eta esplizituago egiten den arte. Filmak barnean hartzen gaitu hasieratik, ordezkatze horren testigu eginez eta protagonistaren alde jarrita. Estetikoki filmak iruditegi kontzeptualetara jotzen du, argi bereziak, lurrean altxatzen den hautsa edo iluntzetako misterioa harrapatuz. Honek, ordea, istorioa apur bat lausotzen du, edertasuna azaleko gelditzeko arriskuan. Halere, fintasun handiz landutako istorioa, ikuslegoaren txaloak jaso dituena amaitzean.

 

 

 

 

 

 

Horren ondoren izan da Eles transportan a morte filmaren pasea. Zinemaldiko sailik irekiena izateko ospea duen Zabaltegi-Tabakalera sailean lehiatzen da Helena Girón eta Samuel M. Delgadoren lana, eta bi lerrotan kontatutako istorioa da. Batetik, Kristobal Kolonen tripulazioko hiru heriotz-kondenatu ditu protagonista; bestetik, hil zorian dagoen emakume bat, eta hura salbatzen saiatzen diren bi emakume. Bekatuen eta traizioen artean, ihesa eta sorginkerien  nahasmenduan, zatikaturik kontatutako istorioa da. Narratibotik nahiko aldenduta garatzen den haria da, eta ondo asmatzen du zein realismo dosi eman, eta non. Irudien testurak modu askean tartekatzen dira, eta zentzu horretan erabaki ausartak daude hartuak. Duen punturik indartsuena saiakera egiteko era da, bideak itxi beharrean irekitzen dituena. Beharbada solemnitate gehiegi hartzen dute elkarrizketek, urriak baitira, eta horren ondorioz pisu larregi hartzen baitute. Ikusmira Berriak programan garatutako lanak, bestela, proposamen interesgarria dakarki iragana ekartzera begira.

Azkenik, sail berean estreinatu da Jean-Gabriel Périoten Retour à Reims (Fragments) filma, jada urteroko parada bihurtu zaigun zuzendariaren obra. Hainbat lan izan ditu zuzendariak Donostia Zinemaldian azken urtetan, eta askoren kuttuna bihurtu. Jarritako espektatibak bete ditu azken film honek, klase ikuspuntua, emakume langilea, eta egungo gizarte-politika izanik jomugan. Artxiboko material bitartez frantziar zinema eta teleberriak batez ere, zuzendariak Didier Eribonen liburuan oinarritu du filma, hainbat adaptazio eginez. Militantziarekiko esperantzak eta kontakizunerako erraztasunak ausarki egin du topo obra honetan zinemaldiko ikuslegoarekin, zeinak ezin izan duen beste toki batera begiratu. Jaka horien irudiek hartu dute Tabakalera, baita manifestazioetako gas negar-eragileak, eta euriak, eta oihuek. Kanpoan ateri jada.