Euskararen Eguneko manifestu bat
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu dugu iturri. Eta orain itsaso handi eta zabal bat izanen da. Hala ere, itsaso zabal baten parekoa den arren, estatuan ez da oasi txiki bat baino, baina hura lehortzea kosta behar zaizue.
Gauza jakina da, azkenaldian, zuzenbideak jorratzen dituen hainbat arlotan euskararentzat oso zuzenak ez diren bideak hartu dituzuela epaitegietan. Dirudienez ez zaizue asko inporta herri honen ahotsa. Zenbat gera? Hiru? Lau? Sei? Zazpi? Bai, zazpi gara eta zazpiak bat asko gara. Ezin duzue gure oihua isilarazi. Guk hizkuntza bat dugu herri honetakoa, benetakoa eta betikoa. Eta hemen bada herri bat euskaraz bizi nahi duena eta oztopo guztien gainetik bere hizkuntzaren alde borrokatzeko prest dagoena. Zuen artean manifestu hau ulertzeko itzultzaile bat behar duenik ere egongo da, eta hori onartezina da. Ertzainen artean euskara ulertzen ez dutenak ere asko dira. Gogoan dut multa euskaraz jartzeko eskatu zuen gizonaren kasua, euskaraz eskatze hutsagatik multa bikoitza ordaindu behar izan zuen. Eta Osakidetzan ere arreta euskaraz jasotzeko aukerak oso murritzak dira.
Gure hizkuntzak zenbait zapalkuntza jasan behar izan ditu historian. Gaur egun bere ofizialtasun eza adierazten duten zantzuak ugariak dira Nafarroan eta Ipar Euskal Herrian, eta ez da oharkabean igarotzen atzerriko hizkuntzen mehatxuen presentzia Euskal Herrian. Eta azken urteetan euskararen aurkako oldarraldia gero eta latzagoa da eta ez du etenik: nola da posible euskara ofiziala eta gehien erabilia den herri batean lanpostu publiko baterako euskara ez jakin behar izatea?
Azken urteetan ugariak izaten ari dira euskararen biziberritzearen aurkako sententziak epaitegi eta auzitegien bitartez. Legea aplikatzen dutela diote baina errealitatean euskaldunon aurkako erabakiak dira, euskaraz bizi nahi dugunon aurkako erabakiak dira, euskararen normalizazioaren aurkako erabakiak dira. Sententzia horien bitartez, euskaldunok bigarren mailako biztanle gisa gara tratatuak, mespretxuz, zapalduz, eskubideak murriztuz. Eta hori guztia ez da Madrilen hala Parisen pasatzen, ez, Euskal Herrian gertatzen da, euskararen herrian. Gure hizkuntza kendu nahi digute, baina ez dute lortuko. Berez etikoki eta moralki perfektua izan beharko lukeen horrek; hau da, justiziak, hamaika aldiz faltatu digu errespetua. Nabaria da legeak Gaztelako herrian eginak direla eta herri hartako hizkuntzaren pribilegioak zaintzen dituela justua ez izanagatik ere.
Ehunka urteko sokatiran bizi gara, euskararen aurkako edota aldeko sokatiran, erdararen alde daude tiratzen Frantziako eta Espainiako estatuak, baita estatuko indar politiko, mediatiko eta judizialak ere. Ikusi besterik ez dago, Ertzaintzaren, Osakidetzaren, zaintza arloaren eta beste hainbat eta hainbat baliabide publikoren errealitate soziolinguistikoa. Baina, euskararen alde herri bat dago martxan.
Arantzak kendu nahi izan dizkiguzue, eta hegoak ebaki, baina ez duzue txantxangorria harrapatzerik lortu, eta oraindik hegaka dirau zazpi haizeetan barna euskara zabalduz. Beraz, argi geratzea nahi dugu que esto no es País Vasco!! This is not Basque Country!! C’est ne pais Pays Basquè!! Hau Euskal Herria da, euskararen herria, eta gure herriaren hizkuntza eta haren eskubideak aldarrikatzen jarraituko dugu euskaratik eta euskaraz. Gazteak gara eta etorkizuna daukagu eskuan, eta ez da hilko Euskal Herria gu bizi garen artean.
Segi dezagun iturri zaharreko ur berria edaten.
Gora Euskal Herri euskalduna!
L.I.E. - Laskoraingo Ikasle Euskaltzaleak
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.
Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]
"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.
Kezka, ezinegona eta... [+]
Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.
Miope bezain itsu,... [+]
Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.
Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]
Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.
Aurten,... [+]
Zenbat min jasan dezake bihotz batek?
Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?
Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.
Jolasa bukatzea... [+]