Euskara salbatzeko jarraibideak


2022ko abenduaren 15an - 10:30

Lehendabizikoa eta garrantzitsuena: egin bilera bat. Bilera da bide bakarra. Jaio, bilerak, hil. Oso "anitzak" gara bileragintzan, gainera: izan daiteke bilera formala, informala, bertaratzeko deialdi irekia... lasai, elkarretaratzea bada ez pentsa eskuz egindako pankartarik egonen denik, ezta korrikaldirik egin beharko duzunik, ezta biharamunean ahots urratuak salatuko zaituenik ere. Euskara salbatu bai, baina de lasai.

Bigarrena: ez pentsatu gehiegi non egin bilera, burura etorri zaizun lehendabiziko tokian egin. Segur aski zuretzat eta, kasualitatez, gehienentzat toki aproposena hori dela adostuko duzue.

Hirugarrena: bilera eginen duzun tokian parking handia dagoela ziurtatu. Bilerari buruz zalantza izpirik gabe dakizun bakarra da bakoitza bere autoan joanen dela. Ezin da kontrakorik negoziatu. Garraio publikoaren alde gaude, topera, baina garraio publikoa egotearen alde, ez guk erabiltzearen alde.

Laugarrena: orduarena ez da auzi erraza, horri bai "eman buelta pare bat". Goizez egiten baduzu lan orduak izanen dira bilerari emandakoak eta horrek publikoa bermatuko dizu. Aldiz, iluntzean bada bilerakideekin poteoa edo afaria egiteko aukera izanen duzu. Halako erabakiak, euskal gatazka iragangaitzak.

Bosgarrena: ez duzula gaia zehaztu? Hori gutxienekoa da! Hitz jokoren bat pentsatu izenbururako eta aire, gai ordena eta akta bekadunak edo bekadunaren soldata duen teknikariak eginen du.

Seigarrena: bilerarako gonbidapenekin zorrotz jokatu, euskara salbatzeko bileran ezin du edozeinek parte hartu. Saiatu denek ez bada, gehienek baldintza hauek bete ditzaten: izen-abizenez eta, ahal bada, leinuz elkar ezagutzea, burusoilak edo burusoiltzen hasitakoak izatea eta gipuzkoarrak edo bizkaitarrak izatea. Meritu gisa baloratuko da liburuak idaztea, hedabideetan kolaborazioak egitea edo hitzaldiak ematea. Berdinketa kasuetan zaletasunen atalean puntu gehien pilatzen dituenak lortuko du bilerarako gonbidapen zuzena: baratza duenak 10 puntu, bertsozalea edo mendizalea denak 8 puntu eta pilotan edo musean aritzen denak 5 puntu.

Zazpigarrena: susmagarri izanen dira, automatikoki, seigarren puntuari iskin egitea lortu duten partaideak, bereziki alokairuan bizi badira, makillatuta badaude, euskara batua natural badarabilte edo ahoskatzeko zaila iruditzen zaizun izen-abizenik badute. Komeni da horiek kate motzean lotzea. Beraz, bota, noizbehinka, ulertuko ez duten erreferentzia edo zeharkako gutxiespenen bat, harrapatu dezaten frogaldian daudela euskararen salbatzaileen mahaian.

Zortzigarrena: has dadila bilera! Debekatuta dago diruaz hitz egitea, nahiz eta gai zentrala hori izan. Solasgai ez den arren, zerbaitetan ados gaude: sosak euskararentzat izanen dira beti, ez euskaldunentzat. Bileran hartzen diren erabakiak exekutatzen arituko diren euskaldunek, alegia euskara salbatzeko ongi aukeratutako euskaldun pribilegiatuek, diru-laguntzen paper festan emanen dituzte gauak eta egunak, esperantzara kondenatzen dituzten baldintzen eta ordainezina den zirrararen truke. Aldiz, zerbitzu berezituetarako hobe erdaldunengana jo, beraien punta-puntako esperientzia eta jakituria merkeak ez badira ere.

Bederatzigarrena: bilera luzatuko da. Are, eternizatuko da. Inork ez du presarik, egia erran. Mahaiaren bueltan lapikobizi gutxi eta janariprest ausarki. Hitzartzeetan denetarik adituko duzu: mitinak, galdera erretorikoak, errepikapenak, elkarri gorazarre egitea edo ñabarduren puntaren puntaz aritzea, ikuspegi geroz eta estrategikoagorantz jotzea... baina ez duzu jasoko ez erabaki, ez epe, ez arduradunik; ez, bederen, bilerako ustezko elkarrizketa horietatik eratorritakorik. Hori bai, gero, eraginkortasunaren izenean, norbaitek, noizbait egin eginen du aproposa deritzona, bileran hala "komentatu" baitzen.

Hamargarrena eta azkena: egin balorazio dinamika kolore fosforitodun Post-itekin, argazkiak Twitterren eta dozena erdi erakunderen webguneetan zintzilikatu eta zorionak eman elkarri, bileran egon zaretenon artean euskara salbatzeko "zuen aletxoa" jarri duzuela zabaltzeko. Zorionak!

Kito. Eta aldatzeagatik, sikiera, saiatuko bagina euskara (edo, gutxienez, euskaldunak) halako bilerez salbatzen? Indarrak batu behar dira, noski, bihotza bera ere uzkurtzen da, baina gu bizirik mantentzeko proportzio berberean hedatzen da, etengabe. Gehiegi hedatzearen beldur uzkurtu, baina gogoan ote dugu berdin-berdin dela hilgarria gehiegi uzkurtzea? Euskararen arritmiak ez du denborarik galtzeko, hementxe du desfibriladorea.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskalgintza
Milaka lagun batuko dira Nafarroaren Egunaren kari Baigorrin igandean

Egitarau aberatsa muntatu du beste behin Basaizea elkarteak: bertsolariak, dantzariak, gaiteroak, txarangak, herri bazkaria, merkatua eta kontzertuak. "Folklorismotik haratago", euskararen zilegitasuna aldarrikatuko dute Baigorritik apirilaren 28an.


Oskar Zapata (Topagunea)
"Euskarak aurrera egin dezan aliatu berriak behar ditugu"

Nafarroa Garaian euskararen aldeko jarrera gero eta handiagoa izan dadin ildo diskurtsibo berriak proposatu ditu Euskaltzaleon Topaguneak


2024-04-19 | ARGIA
Gasteizko Udalak berean segitzen du: 112.000 euro exijitzen dizkio Lazarraga elkarteari

Lazarraga kultur elkarteak jaso du udalaren eskutik 2023ko dirulaguntzaren zuriketaren xedapena: 112.000 euro itzuli beharko ditu. Elkarteak adierazi du “udalaren borondate faltak” Gasteiz Antzokiaren proiektua kolokan jarri duela eta “udalak sortutako... [+]


Euskal Konfederazioak haserrea adierazi du EEPren batzar nagusian, euskararen aldeko politikei diru gehiago ez bideratzeagatik

Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.


Eguneraketa berriak daude