Europak armetan %16 gehiago gastatu zuen iaz, 2022arekin alderatuta
Ukrainako gerraren eta Ekialde Hurbileko egoeraren ondorioz, Europak aurrekaririk gabeko mailan igo du gastu militarra. Europan gora egin du gastu militarrak, baina baita mundu osoan ere. Stockholmeko Bakeari buruzko Ikerketarako Nazioarteko Institutuak egindako 2023ko txostenak hala azaldu du.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
La Vanguardia egunkariak Stockholmeko Bakeari buruzko Ikerketarako Nazioarteko Institutuak ateratarako txostenaren laburpena plazaratu du. Artikuluan dioenez, Europak ere gastu militarrean gora egin du. 2023an, 588.000 milioi dolar gastatu ditu, 2022an baino %16 gehiago. Sailkapenean lehen postuan Erresuma Batua dago. Dena den, arreta ematen du Poloniaren gorakadak. Errusiak Ukraina inbaditu eta gero, herrialde horren gastu militarra %75 igo da. Askogatik, gorakada handiena izan duen herrialdea da. Finlandia NATOko kide egin da 2023an eta gastu militarra %54 igo du.
Europako agintariak aho bizarrik gabe hizketan
La Vanguardia egunkariak Europako agintariek gerra hotsez esandakoak jaso ditu. Otsailean, Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak hala esan zuen: “Gerra-arriskua ez da berehalakoa, baina ez da ezinezkoa”. Egun batzuk lehenago Olaf Scholz Alemaniako kantzilerrak esan zuen “Errusiaren arriskua erreala” dela. Espainiako Gobernuko Defentsa ministro Margarita Robles gordinago aritu zen martxoan; “gerra mehatxua erabatekoa” dela esan zuen. Hots, egunkari kataluniarrak dio Europako agintariek argi hitz egiten dutela “gerrari” buruz.
Munduko gastu militarrak %6,8 egin du gora
2023an 2.443.000 milioi euro gastatu dituzte munduko herrialdeek, 2022an baino %6,8 gehiago. 2009az geroztik, urte batetik bestera egin den gorakadarik handiena da. Stockholmeko erakundea 1988an txostenak egiten hasi zenetik, munduak ez zuen inoiz hainbeste gastatu armetan. Ikerketan parte hartu duen Nan Tian kideak hala adierazi du: “Estatuek indar militarrari ematen diote lehentasuna. Alabaina, agertoki geopolitikoa eta segurtasuna gero eta aldakorragoak dira, eta ekintza /erreakzioa zurrunbiloan sartzeko arriskua dago”.
Ukrainako gerra dela-eta, Errusiak %24 igo du gastu militarra. Gobernuaren gastuen %16 da, Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna desegin zenetik ehuneko handiena. Barne Produktu Gordinaren %5,9 hartzen du.
Ukrainaren gastu militarra Barne Produktu Gordinaren %37 izan zen, munduko portzentajerik handiena. Gobernuaren gastuen %58 izan da.
Amerikako Estatu Batuek eta NATOk jarraitzen dute munduan armetan gehien gastatzen. Bien artean %55 biltzen dute.
Ekialde Hurbilari begiratuz gero, Israelek %24 igo du gastu militarra. Kontuan izan behar da Gazaren aurkako genozidioa urrian hasi zela, 2023ko urte hondarrean, alegia.
Bilobaren gurasoak atxilotu zituzten eta tortura fisiko eta psikologiko artean bere amak erditu zuen. Gurasoak desagertuta daude oraindik; arrebak haritik tiraka aurkitu du neba, 2009an zabaldu zuen blog baten ondotik.
Hagan ekainaren 25ean NATOk egindako goi-bileran, gastu militarra herrialde bakoitzaren BPGaren %5 izateko konpromisoa hartu dute Aliantza Atlantikoko Itunaren Erakundeko kide diren estatuek. Horretarako hamar urteko epea izango dute, 2035 arte. Erabaki horrekin, 2014an... [+]
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]
Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]
Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.
Igandean iragarri du akordioa Pedro Sánchez Espainiako presidenteak. Espainiak gastu militarrera BPGaren %2,1 bideratuko duela ziurtatu du.
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Posible da, nonbait, zoriontasuna neurtzea. Are, bada horretan tematzen denik. NBEk ez du arrakasta handirik munduko bakeari eusten, baina halako tasuna planetan zehar nola dagoen banatua erakusten du urtero, txosten batean. Funtsean zerrenda bat da, herrialdez herrialde, zein... [+]
Europa berrarmatu. Europa defendatzeko berrindustrializatu. Hori da azkenaldian Europar Batasuneko agintari politikoek sustatu nahi duten agenda, Europako defentsari buruzko Liburu Zuria, Europa BirArmatu eta 2030 Prestasuna planen bidez. Militarismoa sustatzeko aitzakiak dira... [+]
2023ko urritik armamentua erosteko 40 kontratu sinatu ditu Espainiako Estatuak Israelekin eta hango enpresekin, horien erdia azken urte erdian. Horietako kontratu batekin ika-mika piztu da Espainiako Gobernua osatzen duten PSOE eta Sumarren artean, bereziki azken horren barnean,... [+]
Espainiako Gobernuak urte amaierarako Defentsara bideratuko duen gastua Barne Produktu Gordinaren %2 izango da: 33.123 milioi euro. Sánchezek adierazi du erabaki horrek "Espainiaren segurtasuna bermatzea" eta armadaren baliabideak "modernizatzea" dutela xede.