“Errepara diezaiogun egindako bideari, bidea egiten jarraitzeko”
- Bertsolaritzaren bilakaera aztertzen ari da Unai Irigarai ikertzailea. Euskarabideak eta Nafarroako Bertsozale Elkarteak sinatutako hitzarmenaren harira osatuko du ikerketa. Bertsolaritzaren dokumentazioa ere finantzatzen du hitzarmenean adostutako funtsak.
Nafarroako bertsolaritzaren dokumentazioa eta ikerkuntza programa garatzeko hitzarmena sinatu dute aurten Euskarabidea Euskararen Nafar Institutuak eta Nafarroako Bertsozale Elkarteak. 2022ko azaroaren 10era bitarteko iraupena izango du hitzarmenak, eta 40.000 euroko zuzkidura du.
Bertsozale Elkarteak, bertsolaritza geroratzeko helburuari jarraika, dokumentazioa eta ikerkuntza bere jardunaren oinarritzat ditu. Bertsolaritzak eragindako ondarea biltzeko eta dokumentatzeko ahaleginean aritzen da Xenpelar Dokumentazio Zentroarekin batera; besteak beste, urtean zehar egiten diren bertso ekitaldiak dokumentatzen (audio eta bideo grabazioak, argazkiak, transkripzioak,…) eta bertsolaritzarekin lotutako biografiak eguneratzen. Eta aurten, Nafarroan egiten den lan horrek aitortza eta finantzazioa jaso ditu Euskarabidearen eskutik.
Gainera, lurraldean bertsolaritzak izan duen bilakaera aztertzeko ikerketa egiteko aukera eman du. Unai Irigarai Oses ari da ikerketa hori osatzen: “Azken 15 urte hauetan Nafarroako bertsolaritza plazak izan duen argazkiari erreparatu nahi dio ikerketak. Argazkiari soilik ez, baizik eta argazki horren gibelean dauden hainbat elementu soziologikori ere; tartean, genero arrakala, belaunaldi berrien sartzea, eremu desberdinetan bertsolaritzak duen presentzia eta bertze hainbat joera soziologikori ere”, azaldu du Irigaraik.
Hasierako fasean da orain ikerketa hau – udan galdetu diogu Unai Irigarairi -, argazki orokorrari erreparatuz eta ondorio nagusiak ateratzen: “Udazkenarekin batera iritsiko da argazkiaren gibelean dauden arrazoiak bilatzeko tartea eta ikerketaren emaitzak aurkeztekoa ere. Errepara diezaiogun bideari, bidea egiten jarraitu ahal izateko”.
24 bertsolarirekin ekingo dio bideari Nafarroako Bertsolari Txapelketak. Auritzen izango da, urriaren 4an; eta, lehen aldiz, Nafarroa Arenan izango da finala, azaroaren 29an. Saio guztietarako sarrerak salgai daude dagoeneko, Bertso Sarrerak atarian.
Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]
Ekainaren 12an, 64 urte zituela hil zen Tomasita Quiala Kubako izar handia. Azkeneko aldiz, 2018an etorri zen Tomasita Quiala repentista Euskal Herrira, Bertsozale Elkarteak antolatutako inprobisazioaren nazioarteko topaketa batzuen bidez. Dena hartzen zuen gogoan eta denari... [+]
“Urrats kuantitatibo eta kualitatiboa” eman du antolakuntzak, finala lekuz aldatuko du, inoizko finalik “handiena” egiteko. Zortzi saiok osatuko dute txapelketa. Sarrerak udazkenean jarriko dituzte salgai.
Lau urtero hiru txapelketa jokatzen ari da Oihana Bartra Arenas azken hogei urteetan. Bertsolaritza lehia baino gehiago dela jakitun da, baina lehia uzteak ekar lezakeen amildegiak beldurra ematen dio.
Bertsozalea zen, eta hamarkada luzeetan aritu da bertsoaren plazako zereginetan: epaile eta gai-jartzaile lanetan, saio antolaketetan eta Bertsularien Lagunak elkartearen betebeharretan ere bai. Euskaltzain urgazle izendatua izan zen 1967an, eta ohorezko 2014an.
Señora Sariketaren V. edizioa izan da 2025ekoa, benetan berezia: aurtengo bertsolari parte-hartzaileak plazak utziak zituzten andre eta genero disidenteak izan dira. Binaka egin dute plazara itzulera, saioetarako giro goxo eta xamurra lagun.
Hamahiru urtean lehen aldiz, finalaren kokagunea aldatu du txapelketak, arrazoi koiunturalak medio: Bilbao Arenatik Casillara. Azken bi txapelketetako txapeldunak, Nerea Ibarzabalek, ez du parte hartuko aurtengo edizioan.
Iruñean eginen da lehen saioa, maiatzaren 23an, eta Jauntsaratsen bigarrena, maiatzaren 30ean. 12 bertsolarik hartuko dute parte, aurreko txapelketan aritu ez zirenak. Horietatik, sei sailkatuko dira urrian hasiko den txapelketara.
Hamabi bertsoko sorta dotorea jarri du pilotariak, galtzeari eta irabazteari buruz. Inspirazioa 2024an Larrun aldizkarirako egindako mahai-inguruak piztu zion, Jokin Altunarekin gai horri buruz aritu baitzen gogoetan. Bertso sorta musikatuta entzun daiteke Bertso Ikasgela... [+]
Martxoak 14an Itsasuko (Lapurdi) Goxoki Gaztetxean hasitako sei saioko ibilbideak maiatzaren 3an izan du finala Gernikako gaztetxe okupatu berrrian. Egurre Gazte asanbladaren laguntzaz egun osoko egitaraua izan zen larunbatean. Finaleko bigarren fasera, Maddi Aiestaran eta... [+]
Irurtzunen jokatu da Nafarroako Eskolarteko Txapelketaren 39. edizioa. Sei bertsolari gaztek hartu dute parte txapelketan, eta horietatik, Arantzako Kattin Madariagak jantzi du txapela. Txapeldunorde, berriz, Kattalin Lizarraga izan da. Biak izanen dira Nafarroako ordezkari... [+]
