Errefusa gara (?)
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Zaborretan azkenak 2015ean Maiatzekin argitaratu zuen Itxaro Bordak. 2019an ordea, Booktegin kaleratu du. Amaia Ezpeldoiren, landa-eremuko detektibe lesbianaren, azken abentura dakar, eta oraindik ezagutzen ez duten Hego EHko irakurleentzat lan aproposa da bildumara hurbiltzeko. Atzekoz aurrera irakurtzea proposatzen dizuegu, Bordaren euskara joria ezagutzen joateko ezagunenetik ezezagunenera.
Bakean ützi arte (1994), Amorezko pena baino (1996) eta Bizi nizano munduan (1996) dira protagonista honen lehen hirurak, Susarekin kaleratuak eta Ipar EHko euskalkietan idatziak. Hurrengo hirurak euskara batuan idatzita daude: Jalgi hadi plazara (Susa, 2007), Boga boga (Susa, 2012), Zaborretan azkenak (Maiatz, 2015 / Booktegi, 2019).
Iratxe Retolazaren hitzostea du lanak, bertan irakurriko dugu detektibe honek “arazo politiko nazional bat deskorapilatzea” izaten duela xede (Joseba Gabilondo), baina oraingoan auzi ekologiko transnazional erreal bat dugula parez pare: 2014ko Hazparneko hondakindegiaren auzia. Duela bi hilabete Zaldibarko zabortegiko “lur jausia” izan genuen. Gerokoak ezagutzen dituzue. Beraz, gaurkotasun handiko auziak dira zaborraren kudeaketa eta kontzientzia hartze ekologista. Ikusi besterik ez dago koronabirusak etxean sartu gaituenean naturak nola hartu duen arnasa.
Horrez gain, zabor-imajinarioak eta jendetasunaren mugak agertzen zaizkigu (Retolaza). Eraildako emakume baten gorpu zatikatua dugu zabortegi batean. Liburuan pertsonaia marjinalak aurkituko ditugu: kale-garbitzaileak, LGTBak, prostitutak, etxegabeak, musulmanak eta juduak…: “Urrikirik ez errefusengan, langile alferrengan, langabetuengan, eriengan, itsusiengan”. Ibai Atutxarekin batera mugako identitatea dela eta Gloria Anzaldua datorkigu burura horrelakoak irakurtzean: “Etxera nentorren baina ez nintzen etxekoa”.
Itxialdian gaudela, gure euskara aberastu eta gai sozio-politikoez hausnartzeaz gain, aprobetxa dezagun bidaia birtual bat egiteko Ipar Euskal Herriko kostaldetik barnealdera sarean topatzen ditugun irudi eta mapekin: Baiona, Hazparne, Oragarre, Amikuze, Maule… Hurrengo estekan sartzea besterik ez duzue.
Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025
SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025
---------------------------------------------------------------------
Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024
------------------------------------------------------------------
Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]
Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025
-----------------------------------------------------------
Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]
hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025
Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025
-----------------------------------------------------------
Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]
Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024
----------------------------------------------------------------
Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]
Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Susa, 2024
Asfaltoaren azpian, lorea
Testua: Mónica Rodríguez
Ilustrazioak: Rocío Araya
Itzulpena: Itziar Ultzurrun
A fin de cuentos, 2025
Odolaren matxinadak. Gorputza, politika eta afektuak
Miren Guilló
EHU, 2024
Miren Guilló antropologoaren saiakera berria argitaratu du EHUk. Odolaren matxinada da izenburu... [+]