Elizondoko osasun etxeko zerbitzuak “ziurgabetasun handia” eragiten diela salatu dute
Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.
Ehun lagun baino gehiago biltzen dira hilabetero Elizondoko osasun etxearen atarian. Hilabeteak daramatzate kalitatezko osasun arreta publikoaren eta duinaren alde borrokatzen. Baztango Osasun Plataformako Belen Belarrak nabarmendu du “gogotsu” eta “indartsu” daudela. Ekainaren 4an, 19:00etan eginen duten elkarretaratzeaz gain, 18:00etan bizikleta martxa bat eginen dute: “Zerbait handiagoa eta ikusgarriagoa egin nahi dugu”.
2024ko urritik eskakizunak ez dira aldatu: dagozkien osasun langileen ratioak betetzea, langileen oporrak eta bajak ordezkatzea, langile euskaldunek artatzea eta langileen egonkortasuna bermatzeko neurriak hartzea eskatzen dute. Berez, hiru mediku eta pediatra bat eta erdi izan beharko lituzkete, baina egun, lanaldi erdi bat bete gabe dago pediatrian: “Momentu honetan ez gaude udan bezain gaizki, baina medikuek ez daukate familia mediku espezialitaterik”. Horrez gain, iazko udan bezala mediku bakarrarekin geratzearen beldur dira: “Ez dago profesionalik udako oporrak betetzeko. Iazko abuztuan mediku bakarra izan genuen, eta beste herrietatik etorritako medikuekin adabakiak jarri zituzten”.
Gainera, orain dauden langileek ez dute behin betiko kontraturik; hala ere, maiztasunez berritzen diete kontratua. Horrek “ziurgabetasun handia” eragiten diela esan du Belarrak: “Konfiantza osokoa izan behar da medikua. Horrekin batera, medikuak jakin behar ditu zure historiaren nondik norakoak, zer gertatzen zaizun, nor zaren…”. Salatu du ere irailetik ez daukatela mediku euskaldunik: “Ezinezkoa da mediku euskalduna lortzea”. Arratsaldetan, larrialdiko zerbitzua eskaintzen duten langileen artean ez dago mediku euskaldunik ezta.
Zaintza eta babes gabe
Belarrak nabarmendu du inguruko herrietan ez dagoela horrelako aferarik, eta ez dakitela ongi zergatik jendeak ez duen Elizondon lan egin nahi. Hala ere, argi dute borrokan jarraituko dutela gutxieneko eskakizunak lortu arte: “Belateko tuneletatik pasatzean ematen du ez garela existitzen. Mendia oso polita da, baina gero zerbitzuak eskaintzeko ez. Hona etortzea asteburua edo oporrak pasatzera ongi, baina egunerokoan bizi garenak ez gara babestuak eta zainduak sentitzen”.
Osasun zerbitzua ez da arazo bakarra. Sentitzen du gero eta gazte gehiago joaten direla kanpora bizitzera, eta herriko biztanleria zahartzen ari dela: “Jende gaztea joaten da eta belaunaldi bat galtzen dugu. Gainera, gero eta zerbitzu gehiago behar ditugu adineko jendearentzat”. Zaharrak dira gehien gerturatzen direnak elkarretaratzeetara: “Zerbaitengatik izanen da”.
AEBn egindako ikerketa batean frogatu dute maila sozioekonomikoan diferentzia handiak egoteak arrastoa uzten duela haurren garapen neurologikoan. Hala, desberdintasun ekonomiko nabarmenean bizi diren haurrek osasun mentaleko arazoak izateko joera handiagoa dute, hainbesteko... [+]
Frantzian, ofizialki bermatua da haurdunaldiaren borondatez eteteko eskubidea (HBE) —baita 2024aren hastapeneko konstituzio inskripziotik ere—, baina gertakarietan sarbideak ahula eta desberdina izaten jarraitzen du, lurraldeen arabera, Desberdintasun horien... [+]
Objektu arriskutsuak identifikatzea, komuna egokitzea eta errutina bat adostea dira, besteak beste, Lares Nafarroa elkarteak zaharren ongizatea eta autonomia sustatzeko proposatzen dituen zenbait aholku.
Hilabeteetako aldarrikapena izan da, haur eta gazteentzako psikiatria zerbitzua bertan behera geratu zenetik Donostiara joan behar izan baitute Bidasoaldeko familiek, eta Donostiako zerbitzua gainezka zegoela salatu dute behin baino gehiagotan.
Urteak daramatzate salatzen administrazio publikoak “albo batera begiratu beharrean” tratamendu “integrala” eman beharko lukeela.
Uda sasoian hamalau egunetan baino ez dute medikurik izan herrian, “inoiz baino jende gehiago” biltzen den egunetan, hain zuzen. Osakidetza “gainbeheran” dagoela salatu du udalak, eta herritarrak mobilizatzera deitu ditu.
Jatorra, alaia eta positiboa da Sara Mirones (Bilbo, 1997). Pandemian mastozitosia izeneko gaixotasun arraro bat diagnostikatu zioten. Ordutik, Maratón de Lunares kanpaina abiatu du gaixotasuna ikusarazteko, gizartea kontzientziatzeko eta ikerketarako dirua biltzeko... [+]
Aintzane Mariezcurrena Afan elkarteko psikologoak nabarmendu du “oso garrantzitsua” dela txikitatik alzheimerrari loturako zalantzak argitzea eta gaiaz hitz egitea, haurrek beldurrik izan ez dezaten.
Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]
Bertigo baten ostean, etengabeko txistu bat entzuten hasi zen Jexux Mari Irazu Muñoa (Larraul, Gipuzkoa, 1972) bertsolaria, bertso-eskolako irakaslea eta gai-jartzailea. Tinnitus edo akufeno deitzen zaie Irazuk entzuten dituen zaratei. Horrek egunerokoan daukan inpaktuaz... [+]
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]