Elizondoko osasun etxeko zerbitzuak “ziurgabetasun handia” eragiten diela salatu dute
Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.
Ehun lagun baino gehiago biltzen dira hilabetero Elizondoko osasun etxearen atarian. Hilabeteak daramatzate kalitatezko osasun arreta publikoaren eta duinaren alde borrokatzen. Baztango Osasun Plataformako Belen Belarrak nabarmendu du “gogotsu” eta “indartsu” daudela. Ekainaren 4an, 19:00etan eginen duten elkarretaratzeaz gain, 18:00etan bizikleta martxa bat eginen dute: “Zerbait handiagoa eta ikusgarriagoa egin nahi dugu”.
2024ko urritik eskakizunak ez dira aldatu: dagozkien osasun langileen ratioak betetzea, langileen oporrak eta bajak ordezkatzea, langile euskaldunek artatzea eta langileen egonkortasuna bermatzeko neurriak hartzea eskatzen dute. Berez, hiru mediku eta pediatra bat eta erdi izan beharko lituzkete, baina egun, lanaldi erdi bat bete gabe dago pediatrian: “Momentu honetan ez gaude udan bezain gaizki, baina medikuek ez daukate familia mediku espezialitaterik”. Horrez gain, iazko udan bezala mediku bakarrarekin geratzearen beldur dira: “Ez dago profesionalik udako oporrak betetzeko. Iazko abuztuan mediku bakarra izan genuen, eta beste herrietatik etorritako medikuekin adabakiak jarri zituzten”.
Gainera, orain dauden langileek ez dute behin betiko kontraturik; hala ere, maiztasunez berritzen diete kontratua. Horrek “ziurgabetasun handia” eragiten diela esan du Belarrak: “Konfiantza osokoa izan behar da medikua. Horrekin batera, medikuak jakin behar ditu zure historiaren nondik norakoak, zer gertatzen zaizun, nor zaren…”. Salatu du ere irailetik ez daukatela mediku euskaldunik: “Ezinezkoa da mediku euskalduna lortzea”. Arratsaldetan, larrialdiko zerbitzua eskaintzen duten langileen artean ez dago mediku euskaldunik ezta.
Zaintza eta babes gabe
Belarrak nabarmendu du inguruko herrietan ez dagoela horrelako aferarik, eta ez dakitela ongi zergatik jendeak ez duen Elizondon lan egin nahi. Hala ere, argi dute borrokan jarraituko dutela gutxieneko eskakizunak lortu arte: “Belateko tuneletatik pasatzean ematen du ez garela existitzen. Mendia oso polita da, baina gero zerbitzuak eskaintzeko ez. Hona etortzea asteburua edo oporrak pasatzera ongi, baina egunerokoan bizi garenak ez gara babestuak eta zainduak sentitzen”.
Osasun zerbitzua ez da arazo bakarra. Sentitzen du gero eta gazte gehiago joaten direla kanpora bizitzera, eta herriko biztanleria zahartzen ari dela: “Jende gaztea joaten da eta belaunaldi bat galtzen dugu. Gainera, gero eta zerbitzu gehiago behar ditugu adineko jendearentzat”. Zaharrak dira gehien gerturatzen direnak elkarretaratzeetara: “Zerbaitengatik izanen da”.
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]
Demagun zure laneko giroa kaxkarra dela. Lan gehiegi dago, baina ez da kontratazio berririk egiten edo, egiten bada, eskasa. Lankideen arteko harremanak ez dira batere osasuntsuak, eta mobbing horizontala eta bertikala edozein momentuan hedatu daiteke. Oso estres maila handia... [+]
Osakidetza lanean ari da Asisa aseguru-etxe pribatuaren filial baten Quantus Skin sistema osasun-zentroetan ezartzeko, 1,6 milioi euroko inbertsioa eginda. Adituek kritikatu egin dute adimen artifizialeko sistema hori, emaitza "eskasak" eta "arriskutsuak"... [+]
Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]
Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu.
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.
Azkenaldian osasun publikoaren egoera kaxkarra justifikatzeko erakunde publikoek gero eta sarriago aipatzen dute mediku eta espezialisten premia dagoela. Ez omen dago eskaria asetzeko nahikoa langilerik. Eusko Jaurlaritzak ardura osoa Espainiako Osasun Ministerioari egozten dio,... [+]