Imajina ezazu zergak ordaintzeari uztea erabakitzen duzula, demagun… bost urtean zehar. Bosgarren urtean, ogasunetik hots egiten dizute, legea errespetatu eta urte horretan dagokizun deklarazioa egiten baduzu, sei mila euroko laguntza esleituko dizutela esan dizutela. Hau da, diruz lagundutako amnistia fiskala.
Bada, halako zer edozer pasako zaie euskaldunon hizkuntza-eskubideak urratu eta kontsumitzaileen hizkuntza-eskubideei buruzko 123/2008 Dekretua bete ez duten saltoki handiei. Duela hilabete eskas jakin genuen Eusko Jaurlaritzak 500.000 euroko laguntza emango ziela errotulazioa euskaratzeko. Hau, aipatutako dekretuak Jendaurrean jartzeko kartel edo errotuluetan ageri den informazioa -finkoa eta aldakorra- euskaraz jartzeko betebeharra jarri eta zazpi urtera. Saltoki handiak dekretuaren eraginpean daude eta dekretua onartutakoan berau betetzen laguntzeko 600.000 euroko laguntza deialdia aurreikusten zen.
Joan dira zazpi urte eta neronek ezagutzen ez ditudan, dirutzak eta diru-laguntzak. Ez da hainbeste denbora ordea, dekretuaren betetze mailaren azterketa kaleratu zela. Ondorio argi pare batekin: saltoki handien %30ak ez zuen dekretua ezagutu ere egiten eta %64ak ez zuen betetzen.
Bitartean, pogresibitate eta arian aritu ezaren pisu guztia euskaldunon bizkar geratu da. Hizkuntza-eskubideen urraketa sistematikoak ez du etenik. Are gehiago, ez eta instituzioen behar besteko babesik, horrelako egoerei aurre egiteko ere. Hori bai, babesik eman ez eta guk eskatzean omen dago gakoa, diotenez.
Bada, beste batzuk dioten bezala, euskararen alde, guztiak ez du balio. Ez du balio, dekretua onartu zenetik egin den azterketa bakarrak frogatu duenez, gauzak horrela egiteak, ez baita eraginkorra. Eta ez du balio, euskalgintza prekarietatean bizi den bitartean, euskaltegietan euskaraz ikasteko ordaindu behar den bitartean,… Lidl, Carrerfur, Alcampo eta enparuetan milaka euro xahutzeak, zer eta legea bete dezaten. Euren aurrekontu erraldoietan ezdeusak diren kopuruak bestalde, urrats hori eman hala ez erabakitzeko garaian.
Okerrena zera da ordea, halako neurrien atzean nagusitzen den eta legea (123/2008 Dekretua) bete beharko luketen establezimendu horiei helarazten zaien mezua ondorengoa dela: lasai egon zaitezkete, legea bete ez, eta hizkuntza-eskubideak urratu ditzakezue, ez baita lehentasunezko kontua. Gainera, lege-hausteak ondoriorik ez duten legeak onartzen diren eremu bakarra da hau. Izatez, diruz laguntzen da. Gabon garaiotan, kontsumitzaile euskaldunoi Jaurlaritzak ikatza oparitu digu eta gure eskubideak urratzen dituztenei, 500.000 euro.
[Iritzi hau hau hona ekarri dugu Kontseiluaren webguneko blogetik, artikulu originala hemen aurki dezakezu]
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gauza garrantzitsu asko gertatzen ari dira Palestinan, Euskal Herrian eta munduan. Espantu israeldarraren aurrean Euskal Herrian inteligentzia kolektiboa martxan dago, inoiz baino indartsuago. Jende ezberdin asko, toki ezberdin askotan, gauza ezberdin asko egiten ari da... [+]
Palestinan gertatzen ari diren gizadiaren aurkako krimenak “berariaz gaitzesten ez dituzten” Israelgo erakundeekin harremanik ez izateko 2024ko apirilean EHUko Gobernu Kontseiluak hartu zuen konpromisoaz gain, beste urrats bat eman du euskal unibertsitate publikoak... [+]
Aurtengo uda garaian 46 gradutara iritsi da tenperatura Espainia eta Portugaleko leku batzuetan. Europako beste leku batzuetan ere 40tik gorako tenperaturak izan dituzte, baita Euskal Herrian ere. Iaz baino tenperatura altuagoak izan ditugu eta aspalditxo izan ditugun handienak... [+]
Nazio Batuen Batzorde batek bi urte behar izan ditu palestinar herriak hamarkadetan salatu duena berresteko: Israelgo estatu sionista genozidioa gauzatzen ari dela. Herri presioa gero eta handiagoa da gure agintarien gainean, eta nazioarteko boikotak lehen arrakalak ireki ditu... [+]
TikTok-en parafernaliatik urrun bizi naizenez, aurreko egunera arte ez nuen jakin Maria Pombo horren berri. Sare sozialek orduero aurkitzen dute kalapitarako gairen bat eta, honakoan, kristorena sortu zuten influencerrak irakurtzearen gainean egindako adierazpenek. "Esango... [+]
Telesforo Monzon laborategiak antolatutako uda eskolak euskararen etorkizunaz gogoeta egiteko plaza beroa ekarri zuen Bergarara. Hasieran, Garikoitz Goikoetxeak eta Olatz Altunak euskararen egungo egoera eta etorkizuneko joerak marraztu zituzten, eta horren gainean aritu ziren... [+]
2018ko uztailean, CAF Beasaingo enpresa batzordeak lehen aldiz eskatu zion ofizialki CAFeko zuzendaritzari Jerusalemgo tranbiaren esleipen konkurtsoan ez parte hartzeko. Momentu horretan egoerak gaurkoarekin zerikusirik ez bazuen ere, ohiko trenbide batetik harago, proiektu hori... [+]
Mundua Israel Gazan egiten ari den genozidioaren hondamendira begira dagoen bitartean, kolonoen mugimenduak eta Israelgo armadak triskantzak egin dituzte Zisjordanian eta Ekialdeko Jerusalemen. Ondorioz, palestinar gisa han bizitzea eguneroko borroka bihurtu da, biziraupenekoa:... [+]
Dena aldatu da urriaren 7an Al-Aqsa Uholde Operazioa hasi zenetik. Palestinarrok utzi diogu biktima perfektuen eta terroristen arteko nahasketa izateari, batzuek konturatu nahi ez dutela dirudien arren. Irudi lazgarrien gaindosiak, azkenik, masa handien enpatia erreala eragin du... [+]
Asteburu honetan jakin dugu, Palestinarekin Elkartasuna plataformako kideen bitartez, Israelek 33. FCI/IGP Munduko Txapelketan parte hartu duela, Gasteizen ospatu den nazioarteko txakur lehiaketa batean. Duela egun batzuk izan genuen txapelketaren berri, baina Israel ez zegoen... [+]
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]