Bi makiren gorpuak aurkitu dituzte Gazteluberrin
2020rako Nafarroako Memoriaren Institutuaren Programak deshobiratze bat gauzatu duen estreinako aldia da. Bildutako testigantzen arabera, litekeena da hezurrak 1944an erail zituzten bi borrokalari antifrankistenak izatea.
Nafarroako Memoriaren Institutuak, Aranzadi Zientzia Elkarteko talde teknikoarekin elkarlanean, Gazteluberriko hilerrian lurperatutako bi lagunen gorpuzkiak berreskuratu zituen ekainaren 20an. Herrian jasotako testigantzen arabera, 1944an leku hartan bertan hil zituzten aita-semeak, maki izenez ezaguna zen gerrilla antifrankistako kideak bi-biak. Gorpuen ondoan alkandora bat, lapitz-ontzi bat eta beste hainbat jantziren hondarrak topatu dituzte.
Nafarroako Memoriaren Institutuaren 2020ko Deshobiratze Programaren baitan egindako lehen bilaketa-lana da. Urtarrilaren eta otsailaren artean Monrealen, Esainen, Soraurenen eta Erreniega mendilerroan hasitako ikerketak bertan behera utzi behar izan zituzten alarma egoeraren ezarpenarekin batera. Halere, egungo egoerari esker, Iberoko, Iruzkungo eta Bidaurretako bilaketa-lanak berrartu dituzte. Udalerri horietan ez dute ezer topatu oraingoz.
Ekainaren 20koa izan da lehen prospekzio arrakastatsua, eta horri esker bi gorpuak berreskuratu ahal izan dira. Iragan ostiralean hasitako deshobiratze-lanak burutu dituzte dagoeneko.
Datozen hilabeteetan, Institutuak hainbat lekutan ikerketak jarraitzeko asmoa adierazi du, urte hasieran onartu zen planari jarraiki. Aldi berean, frankismoaren aurkako borroka gorpuztu zuen mugimenduaren memoriarako prozesuari ekingo dio Institutuak, zenbait elkarrizketa abiaraziz.
Iratzar eta Olaso Dorrea fundazioek antolatu duten erakusketa ibiltaria ezin izango da Zarauzko areto publikoetan ikusi. Udalak argudiatu du errelato "partziala" eta "ideologizatua" eskaintzen duela. EH Bilduren lokalean paratuko dute azkenean.
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.