Bi bilkura eta inkognita bat
Zaletuon jakin-mina besterik piztu gabe –mundu-parte honetan; oso bestela da beste alde batzuetan–, abian dira Beijingen aurtengo Bi Bilkurak: aldi berean eta agertoki berberean, baina bakoitza bere aldetik eta berezko agendarekin urtean behin, astebete inguruz, elkartzen den jendeketa. Batetik, Txinako Herri Batzar Nazionala, hau da, parlamentua dei genezakeena; eta bestetik, Txinako Herri Konferentzia Politiko Aholku-emailea, gure inguruan kidekorik ez duen ganbera deliberatzailea. Bost mila lagun baino gehiago, guztira.
Norbaitek esango du Mendebaldean kausitzen den ezaxola horrek zerikusi zuzena duela bilkura bietan hartuko diren erabakiak aldez aurretik idatzita egotearekin. Bai, idatzita daude dagoeneko, ziur... baina horrek ez du esan nahi ezagunak ditugunik. Eta, batez ere, Txinako politikagintzan hain erabakigarriak diren ñabardurak ezagutzen ditugunik.
Adibidez, ezbairik gabekoa da HBNaren ebazpenetan ekonomia izango dela protagonista nagusi-nagusia. Baina, era berean, agerikoa da Txinak aurtengorako bere ekonomiaren hazkunde-tasa zein mailatan jartzen duen jakiteko irrikatzen dagoela munduko ekonomia. Zifra horrek mundu-mailan ere eragin zuzena izango duelako. Eta biraketa betean dagoelako, gainera, Txinako ekonomia bera.
Beste bilkuran, Konferentzia Aholku-emailean, “Itsasarteko Harremanei” –hau da, Taiwani eta haren ingurukoei– buruz hitz egin eta bateratzearen doktrina berretsiko dela segurutzat eman daiteke. Baina ñabardura terminologikoak inoiz baino lupa handiagoaz aztertu beharko dira, Wang Huning-en kudeaketa politikoa ez baita kontinuismo hutsekoa izaten ari bere eskumeneko Konferentziaren gaietan.
Mendebaldearen ezaxola horregatik edo oharkabean geratzen ari da, haatik, beste uneren batean albiste potolotzat hartuko genukeena: Alderdiaren 20. Komite Zentralaren hirugarren Osoko Bilkura elkartu gabe egiten ari dira aurtengo Bi Bilkurak. Zeharo ezohikoa da hori.
Alderdiaren 20. Kongresuak 2022ko urrian hautatu zuen Komite Zentralak bere lehen bi Osoko Bilkurak usadioaren araberako epeetan egin ditu; eta iazko udazkena eta aurtengo otsaila artean egitea zegokion hirugarrenari. Ñabardura batekin: hirugarren osoko bilkura horrek, usu, ekonomia-gaiak izaten ditu aztergai ia bakartzat; eta han hartutako erabakiak berresten ditu ondoren HBNk bere bilkura martxo aldera egiten duenean. Baina aurten ez.
Horrek ez du esan nahi aurtengo Bi Bilkuretan onetsiko den guzti-guztia Alderdiaren, Politburoaren, eskutik ez datorrenik. Baina bai Komite Zentrala arauz biltzea zailtzen edo eragozten duen zerbait badagoela.
Interesgarria izango litzateke inkognita hori argitzea.
Akordioa asteazkenean sartuko da indarrean. Haren ondorioz, AEBek %30eraino jaitsiko die ordaindu beharreko muga zerga produktu txinatarrei, eta Txinak %10eraino estatubatuarrei.
Txinako Shanxi probintzian, Tang dinastiako hilobi batean, hildakoen eguneroko bizitzako eszenak irudikatzen dituzten pinturak topatu dituzte. Eszena horietako batean gizonezko ilehori bat agertzen da. Ilearen koloreari eta aurpegierari erreparatuta, hilobia aztertu duten... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Iradokitzailea delakoan edo, muga-zergen gatazkaren harira norbaitek berriro zirkulazioan jarri duen Maoren 1953ko bideoaren garai hartakoa da milioi bat igerilariren txantxa. Alegia, orain harekin bat egiten omen duen Xi Jinping jaio zen urtekoa.
2021etik 2025era isuriak %15ean murriztu behar zituen industriak. Ursula Von Der Leyenek automobilgintzaren sektorearen eskutik ekintza plan bat aurkeztuko du martxoaren 5ean. Oraindik erabakia hartua ez badago ere, Europar Batasunak sektorearen eskaerak onartuko dituela diote... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]
Otsailaren 17an Txinako Alderdi Komunistaren arduradun gorenak bildu ziren bertako enpresa pribatu handienen zuzendari nagusiekin. Ez da ohikoa aldi eta areto berberean Huawei, BYD, New Hope, Tencent, SWSC, Yushu, Xiaomi edo DeepSeek bezalako konpainien nagusi gorenak bilduta... [+]
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
Iazko azken hatsean Txinako gobernuak Yarlung Zangbo ibaiaren behe-arroan proiektu hidroelektriko handia abian jarriko duela iragarri izanak, urak harrotu ez, sutan jarri dituela dirudi gure artean. Esan dezakegu alarmaren eskala osoa kurritu dutela iruzkinek: munduko handiena... [+]
Donald Trumpek agindutako muga-zergak indarrean sartu dira: Kanadak eta Mexikok %25ekoak izango dituzte eta Txinak %10ekoa. Kanadak zifra bereko arantzelekin erantzungo du. Mexikok arbuiatu du AEBko Gobernuak esan izana organizazio kriminalekin loturak dituela herrialde horrek... [+]
ChatGPT ez da dagoeneko "hainbesterako". Lehiakide biziago, eskuragarriago eta merkeago bat jarri zaio parean AEBetako eta mundu mailako liderrari: enpresa txinatar baten eskutik ikusi du argia DeepSeekek. Dantzan jarri da mundua, eta ez espresuki onerako. Mikrotxipen... [+]
Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]
2018ko martxoaren lehena zen, bere lehen agintaldiaren lehen laurdena burututa, Donald Trumpek pentsaera politiko-ekonomikoaren lagin gardenena utzi zigunean: “Merkataritza-gerrak onak dira, eta irabazten errazak”. Orduantxe abian jartzear zituen altzairu eta... [+]
Ipar hemisferioan ikasturtea hastearekin batera izan ohi den albiste-zaparradan argitaratu zen duela astetxo batzuk: aspaldiko urteetan ez bezala, txinatar jatorriko ikasleak (275 milatik gora) ez dira jada ugarienak Estatu Batuetako unibertsitateetako atzerriko ikaslerian;... [+]