Beste 1.800 animalia espezie desagertzeko arriskuan
Naturaren Kontserbaziorako Nazioarteko Erakundeak (UICN) arriskupean dauden animalia eta landare espezieen zerrenda argitaratzen du urtero. Azken urtean beste 1.800 espezie gehitu dituzte "arriskupean" kategoria horretara eta dagoeneko 25.800 espezie dira betiko desagertzeko dauden animalia eta landareak.
UICN erakundeak aztertzen dituen espezie guztien %30 arriskupean daude, neurririk hartzen ez bada epe laburrean desagertzeko. 2017an zerrendara horretara gehitu dira, besteak beste, koalak, pangolinak eta itsas-zalditxoak.
2016ko zerrendarekin alderatuta, 1.800 espezie gehiago dira arriskupean daudenak. 24.000 espezietik 25.800 espeziera igaro da zerrenda gorria deritzona. Habitat galera da eragile nagusia, "eta ez bakarrik herrialde urrunetan gertatzen dena, Amazonian edo Indonesian; baita gure etxe ondoan ere. Europako intsektu hegalariak desagertzen ari dira gure zelaietatik, inolako zalapartarik gabe", adierazi dute bozeramaileek.
Habitat galerarekin batera, pestiziden erabilera neurriz kanpokoak sekulako eragina dauka. Alemanian, adibidez, intsektu hegalarien %75 desagertu da azken 27 urteotan. Datu ikarragarria da, "eta ardura ez da bakarrik nekazariena; herritarrek ere ardurarik gabe erabiltzen dituzte intsektizidak euren etxeetan".
2017an zerrendan gehitutako espezie nabarmen eta ezagunenak koalak eta pangolinak izan dira. Pangolina da, mundu osoan, ezkutuko ehiza eta kontrabando maila handiena pairatzen duen ugaztuna, esate baterako.
Elefanteen egoerak ere okerrera egin du nabarmen azken urteotan, antzeko arrazoiengatik eta bere egoera "dramatikoa" dela adierazi dute. 10.000 ale besterik ez dira geratzen Afrikan; %66 jaitsi da azken urteotan. Eta itsasoko zaldiak ere %30 jaitsi dira Mediterraneoan azken hamarkadan.
Habitat galeraren adierazle handienetako bat koala da. Koalak bizi diren baso zabalak galdu dira azken 30 urteotan Australiako hainbat eskualdetan, eta koalen populazioen %80 desagertu da inguru horietan.
Albiste onak ere bai
Zorionez, itxaropenerako tarte txiki bat ere utzi digu azken txostenak. Besteak beste, itsas dortoka populazio batzuen egoera hobetu egin da, eta desagertzeko arrusku bizian dagoen Kaukasoko pantera subespezieak ere hobekuntza txiki bat izan du: populazioa 40 aletik 60 alera igo da, eta azken urtean 5 kume jaio dira.
Mekong ibaiko 9 izurde ere jaio dira; albiste ona 80 aleko populazio ñimiñoa duen ugaztu urtar honentzat.
Artikulu hau Sustatuk argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.
Ez naiz aparretsia, orraztearen aparretsia, ezta gutxiagorik ere. Baina ikasturte berriari ekiteko, zer den ez den, lakarra zuzen-zuzen ederki asko eginda nator zuregana.
220 milioi tona plastiko sortzen dira munduan eta %10a soilik birziklatzen da, zifra hori hamar urtez mantendu da bere horretan. Hainbat talde ekologistek salatu dute egoera uztailaren 3an, plastikozko poltsarik gabeko nazioarteko egunean.
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
Giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela eta ehunka kilometrotara ere irits daitekeela ondorioztatu dute biodibertsitatea neurtzeko ohikoa ez den metodo bat erabiliz. Biodibertsitate iluna neurtu dute: leku jakin batean bizi daitezkeen baina bizi ez diren espezieen... [+]
Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]
Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]
Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]
Nola azaldu 10-12 urteko ikasleei bioaniztasunaren galerak eta klima aldaketaren ondorioek duten larritasuna, “ez dago ezer egiterik” ideia alboratu eta planetaren alde elkarrekin zer egin dezakegun gogoetatzeko? Fernando Valladares biologoak hainbat gako eman dizkie... [+]
2022an galeperra galzorian izendatzea proposatu zuen Espainiako Zientzialarien Batzordeak, bere ehiza debekatzea ekarriko lukeena. Espainiako Gobernuak orain erabaki du ez ematea babes hori espezieari, eta ehiztarien lobbyak eskainitako informazioa erabili du horretarako.
Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]
Lapurdiko hezegunea funtsezkoa da biodibertsitatearen biziraupenerako. Proposamena eremuan zabaldu dute eta Errobi inguruko sistema hidrauliko osoa barnean izango luke; Baionako, Angeluko, Basusarriko, Milafrangako eta Uztaritzeko Aturri ibaiaren ibaiadarrak, esaterako. Bost... [+]
Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Jakoba Errekondok Ilargia eta landareak 2025eko agenda eskutan, ilargiaren arabera baratzeko lanak nola antolatu azalduko du eta entzuleen galderak zuzenean erantzungo ditu. Antton Olariagak argitalpen horretarako egin dituen hamabi piztiren ilustrazioak erakutsiko ditu eta... [+]