Baratzegintza ekologiko intentsiboa
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten lanetan aritu naiz”, azaldu du. Txikitatik maite izan du baratzegintza, dena den, eta pausoa emateko erabakia hartu du. Saran du lursaila, eta baratzea eta fruta arbolak jarri ditu bertan, eredu biologikoan.
Nekazaritza tradizionala egiten du Hiru Xilo proiektuko ekoizleak, bere inguruan betidanik ekoitzi izan diren gauzak: letxuga, tomatea, beterrabak, aza, tipula… Baratzeaz gain, udazkenean fruta arbolak ere landatu ditu lursailean, batez ere ahabiak: “Txikiak dira oraino, hemendik bizpahiru urtera hasiko dira fruituak ematen”, azaldu du. Hiru hektareako lursailean sartu ditu fruta arbolak; momentuz, alokairuan ditu lurrak.
Hasieratik, argi zuen ekoizle saratarrak eredu ekologikoan arituko zela. “Baratzegintzan nahiko zabalduta dagoen eredu batean aritu nahi nuen, kanadar batek, Jean-Martin Fortierrek garatutakoan. Biologiko intentsiboa esaten diogu”, azaldu du gazteak. Biologikoa eta intentsiboa, kontrako kontzeptuak irudi dezakete lehen kolpean, baina permakulturaren mundutik datorren eredua da aipatutakoa, frantsesez maraichage sur sol vivant deitzen dutena. Lurreko bakterioen aktibitate biologikoaren intentsitateari egiten dio erreferentzia izenak, eta laborariak ez du goldearekin edo antzeko tresnekin sakoneko lur-lantzerik egiten. Lurreko xixare eta mikroorganismoei uzten zaie haien lana egiten, toki txikian lur aberatsa eta ekoizpen handia lortzeko.
Zuzeneko salmenta lursailean bertan
Etxe ondoan du lursaila saratarrak, eta ekoizpenaren zati handiena hor bertan saltzen du, zuzeneko salmenta bidez. “Astean hiru egunetan jartzen naiz zuzeneko salmenta egiten, etxean bertan”, dio. Hurbileko zenbait jatetxek ere erabiltzen du bere produktua. “Momentuz oso pozik nago, eskaera badago eta ez zait zaila egiten produktua saltzea”, gehitu du gazteak.
Proiektua abiatzerako orduan, Euskal Herriko Laborantza Ganbararekin harremanetan izan da ekoizlea, eta paper kontuekin eta baimenekin laguntza handia eman diotela dio. Horrez gain, Biharko Lurraren Elkarteko kide ere bada ekoizlea. “Formazioak egiten ditut haiekin, aholkuak ematen dizkidate… sarean harremanetan egotea garrantzitsua da, eta aski kontent naiz, esperientzia ona ari da izaten”, amaitu du.
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]