Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute
Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35 hildako eta gutxienez 200.000 desplazatu utzi dituzten liskarrei amaiera emateko.
Maiatzetik, bi herrialdeen arteko tentsioak nabarmen egin du gora, hilabete horretan Kanbodiako eta Thailandiako segurtasun indarrek tiroketa bat izan baitzuten mugako Preah Vihear tenplu gatazkatsuaren inguruan. Duela astebete guztiz lehertu zen tentsio hori, Thailandiako bost soldaduk mugan zehar zebiltzala pertsonen aurkako minak zapaldu zituztenean: The Guardian hedabidearen arabera, horietako bi eztandak bertan hil zituen, eta beste hiru zauritu egin ziren. Gertakari horrez geroztik, mugan bi armaden arteko tiroketak eta aire erasoak gertatu dira, 35 hildako eta gutxienez 200.000 desplazatu eragin dituztenak.
Elkarri eraso egiteari ekin eta berehala, Thailandiak eta Kanbodiak bien arteko harreman diplomatikoak eten zituzten: Thailandiako behin-behineko lehen ministro Phumtham Wechayachaik iragarri zuen Kanbodian zegoen enbaxadorea erretiratuko zuela, eta Bangkoken zegoen Kanbodiako enbaxadorea herrialdetik kanporatuko zuela ere bai. Hain zuzen, Wechayachairen aurretik herrialdeko lehen ministroa zen Paetongtarn Shinawatrak dimisioa eman behar izan zuen uztailaren hasieran Kanbodiarekin lotutako gertakari batengatik: herrialde horretako senatuko buruarekin eduki zuen telefono dei bat argitara atera zen Thailandiako hedabideetan.
Gatazka berpiztu eta astebetera, Thailandia eta Kanbodiako ordezkariak Putrajay hirian (Malaysia) bildu dira astelehenean, Anwar Ibrahim herrialdeko lehen ministroaren egoitzan. AEBetako eta Txinako ordezkariak ere bertan izan dira bilera jarraitzen, Anwarren esanetan azken egunetan lanean aritu baitira "gatazkari konponbide baketsu bat emateko". Bilera horretan "berehala eta baldintzarik gabe" ezarriko den su-eten akordio bat sinatu dute Thailandiak eta Kanbodiak, bien arteko mugan astebete iraun duten tiroketei eta aire erasoei amaiera emango diena.
Kolonizazio aldian jatorria
1953an Frantziaren kolonizazioarekiko independentzia aldarrikatu zuen Kanbodiak, ia mende batez hari azpiratuta egon ostean. Hain zuzen, aldi horretan du jatorria Thailandiaren eta Kanbodiako mugen arteko gatazkak, Frantziarekiko deskolonizazio prozesuan zehaztu ez ziren mugako hainbat eremuren gaineko kontrola aldarrikatzen baitute bi herrialdeek: esaterako, duela astebete abiatutako liskarren pizgarria izan zen Preah Vihear tenplua.
Horrez gain, Thailandiako tropek mugan ezbehar bat baino gehiago eduki dituzte pertsonen aurkako minekin. Bangkokek soldadu kanbodiarrei behin eta berriz leporatu izan die bere lurretan infiltratzea gisa horretako lehergailuak jartzeko: Kanbodiak, ordea, argudiatu izan du mina horiek 1967 eta 1975 artean herrialdea kolpatu zuen gerra zibiletik daudela hor, muga zaintzeko helburuarekin ezarri zirenak.
Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.
Field Guide to the Patchy Anthropocene: The New Nature (Adabakien Antropozenoen gida-liburua: Natura berria) liburua frantseseraturik, Atlantikoaren alde honetan dugu Anna Tsing antropologo amerikarra uda hastapen honetan. Antropozenoari –gizakion jarduerengatik Lurrean... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
109 elkartek adierazi berri dute, tartean Munduko Osasun Erakundeak edo Mugarik Gabeko Medikuek, Gazan gosete masiboa sufritzen ari direla, Israelgo Gobernuak hala erabakita. Bi milioi lagunen kontra gosea arma gisa erabiltzen ari dira, etekin politikoak lortu asmoz. 2025ean,... [+]
Milaka lagun bildu ziren Vienan ekainaren 13tik 15era, lehen edizioa izan zuen Judu Antisionisten Kongresuan. Hiru egunez eztabaidatu eta hausnartu ostean, ohar bat argitaratu dute Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren eta garbiketa etnikoaren aurrean ahotsa... [+]
2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zenari gutxienez lau eta zortzi urte arteko espetxe zigorra ezarri diezaiokete. Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen Uribe, Ivan Cepeda senatari ezkertiarrak jarritako salaketa batean lekuko ziren hainbat paramilitarri... [+]
Yinon Levi izeneko kolonoak Odeh Hadalin aktibista hil du Zisjordania hegoaldean. 'No Other Land' dokumentala grabatzen lagundu zuen Hadalin, dokumental onenaren Oscar saria irabazi zuen martxoan. Kolono hiltzailea palestinar lurraldeak okupatzeagatik AEBetako zigor... [+]
Arma astunekin elkarri erasoka lau egun eman ondoren, baldintzarik gabeko su-etena adostu dute Kanbodiak eta Thailandiak, Malaysiaren bitartekaritzarekin, Kuala Lumpurren egin duten aurrez aurrekoan. Ezingo dute akabera hori ikusi bonbardaketetan, alde batean zein... [+]
AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.
The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.
"Pausa taktiko" gisa definitu ditu Israelek. Igandean hasi da eta 35 kamioi sartu dira Gazako zerrendara.
Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]