Antiespezista eta espezista txikien arteko aliantza
Begano eta abeltzain txikien arteko aliantza titulu deigarriko artikulua topatu nuen ARGIAren webgunean. Interpelatua sentitu nintzen, eta eskertzekoa den artikuluaren jarrera eraikitzaileak erantzutera animatu nau. Hor doa.
Kezkagarriak dira, egun, janari ekoizpenean jarduten diren kapitalista handiek garatzen ari diren estrategia komertzialak. Gizarte kritiko baten aldarriak baliatzen jakin dute ekoiztutako produktuak aldatu eta salmentak handitzeko. Azkarrak dira kapitalismo berdearen sustatzaileak.
Azken hamarkadetan eman den ekoizpen prozesuen deslokalizazioa eta ekoizpen baliabideen metaketa are kezkagarriagoa da. Langileok geroz eta zaurgarriago uzten gaituelako. Metaketa testuinguru horretan kokatzen dira beganoei saltzeko asmoz garatzen ari diren produktu prozesatuak.
Begano gehienon dieta Euskal Herriko edozein baserritan ekoiztu daitezkeen produktuetan oinarritzen da; barazkiak, haziak, zerealak, babak eta soja isurialde atlantikoan, dilistak eta txitxirioak mediterranear isurialdean... Burujabeak izan gaitezke, baina badira produktu espezifikoekiko menpekotasuna sorrarazi nahi digutenak. Onartezina da hori.
"Berdin dio abereak ondo tratatuak diren, maitatuak diren edo min gutxiena eraginez akabatuak diren. Ez dago modu egokirik hil nahi ez duen norbait hiltzeko"
Gizakiz besteko animalien interesak errespetatzea ez da gure hautu politiko bakarra, gehienok argi dugu zapalkuntza ugariko sistema hau ezereztu behar dugula ahalik eta azkarren. Horregatik egiten dugu, besteak beste, baserrien alde. Ez baserrien edozein elementuren alde noski, euskaldunon ondare den honek badituelako errebisatu beharreko gauza ugari.
Mentalitate paternalista batek, hiritatik eta gaztetasunetik hitz egiten dugula irudikatzen du. Asmo oneko ezjakinak garelakoan daude, landa munduko irudi okerra daukagulakoan. Harridura eragiten dit honek, nik neuk baserrian bizita egunero ikusten baitut gizakiak ez diren animaliak nola bizi diren. Elementu sinbolikoenetik krudelenera, sufrimendua da nagusi askok idealizatutako landa bizitza honetan. Animaliak gizakiengatik zapalduak dira.
Abeltzaintza industrialaren eta abeltzain txikien ekoizpenaren artean mundu bat dago. Lehenengoak menpeko bilakatzen gaitu, bigarrenak burujabe bilakatu gaitzake, baina beste batzuk burugabe uzten ditu. Berdin dio abereak ondo tratatuak diren, maitatuak diren edo min gutxiena eraginez akabatuak diren. Ez dago modu egokirik hil nahi ez duen norbait hiltzeko.
Bitartean, antiespezistok denbora oro entzun behar dugu oreka bat bilatu behar dela animalien interesak errespetatzearen eta kapitalismoari aurre egitearen artean. Gure aldarriak sakonki antikapitalistak izango ez balira bezala. Argudio antzuak botatzen dizkigute gurekin eztabaida dialektikoetan sartu ordez. Baina pazientzia amaigabea dugu.
Antiespezistok ezingo gara inoiz abeltzain txikien alde jarri, nekazariak bilakatzen direnera arte.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Berritu ala hil. Hori esaten diogu geure buruari. Ariketetatik ariketa gabeko alera, narraziotik gertuago, metaforarik gabe, zuzenago. Orain? Orain gehiago behar dugu. Narrazioago, ezmetaforatuago, ariketagabeago.
Pertsonaia bat sortuko dugu. Pertsona bat. Istorio batean... [+]
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]
Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.
Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]
Ez naiz buruan ideia hau darabilen bakarra, asko gara munduan Whatsapp eta Telegram mezularitza aplikazioak hartzen ari diren botereaz kontziente bide hori jorratu nahi dugunak.
Familia, lagunak, komunitateak, lana, komunikabideak... Mezularitza aplikazioekin dena dugu... [+]
Hondakinak etorkizuneko material berriak dira. Iragarki marketineroa izan daiteke, baina diseinu eta eraikuntzaren ikerketa munduan sormen bideak irekitzeko aukerak ekarriko ditu, dudarik gabe. Europako hondakinen legedia zorrotz jarriko dela iragartzean, nolabait ulertarazten... [+]
Twerk klasean gertatu zen, Bilbon. Merkataritza-gune batean dago dantza eskola, eta gortinek ez dituzte kristalak erabat tapatzen. Emakumezko lau ikasleok eta irakasleak luzaketak egiten geundela, gure short labur eta top-ak jantzita, bi mutiko hasi zitzaizkigun kristalaren... [+]
Herria astekariaren ez hain aspaldiko aleak irakurtzea aski da antzemateko Mixel Garikoitzek Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako gizarte nagusiki katolikoan utzitako arrastoaren sakonari.
Ibarreko Garakoitxeko semea, bertze ordezkaririk ez du Iparraldeak Erromako... [+]
Berriz gertatu da. Bartzelonako Unibertsitateko ikerlari batzuek (emakumeak) salatu dituzte beren nagusiarengandik (gizona) jasandako sexu erasoak eta nagusikeria edo botere-gehiegikeria. Eta berriz ere, ospe handiko gizonaren aldeko adierazpena bultzatu dute, baita... [+]
Semea futbol talde batean jolasten da eta, kurtso amaieran jokatutako hamaika torneoren artean, Athletic Cup-era gonbidatu dute bere ekipoa aurten. Txapelketak laurehun talde eta 5.000 futbolari inguru batu ditu; haur eta nerabe, senideak eta lagunak kontatu gabe. Itzelezko... [+]
Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]
Gauzak ez dira horrela, baina horrelaxe daude, bai. Euskal erreferente politiko ofizialak Espainiara eta Frantziara begira daude Euskal Herrira bainoago. Estebanek eta Otegik etengabe kontseiluak ematen dizkiote Sánchezi gobernagarritasun modu berriaz eta Espainiako... [+]
Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.
Euskal Herrian ere... [+]