Antiespezista eta espezista txikien arteko aliantza
Begano eta abeltzain txikien arteko aliantza titulu deigarriko artikulua topatu nuen ARGIAren webgunean. Interpelatua sentitu nintzen, eta eskertzekoa den artikuluaren jarrera eraikitzaileak erantzutera animatu nau. Hor doa.
Kezkagarriak dira, egun, janari ekoizpenean jarduten diren kapitalista handiek garatzen ari diren estrategia komertzialak. Gizarte kritiko baten aldarriak baliatzen jakin dute ekoiztutako produktuak aldatu eta salmentak handitzeko. Azkarrak dira kapitalismo berdearen sustatzaileak.
Azken hamarkadetan eman den ekoizpen prozesuen deslokalizazioa eta ekoizpen baliabideen metaketa are kezkagarriagoa da. Langileok geroz eta zaurgarriago uzten gaituelako. Metaketa testuinguru horretan kokatzen dira beganoei saltzeko asmoz garatzen ari diren produktu prozesatuak.
Begano gehienon dieta Euskal Herriko edozein baserritan ekoiztu daitezkeen produktuetan oinarritzen da; barazkiak, haziak, zerealak, babak eta soja isurialde atlantikoan, dilistak eta txitxirioak mediterranear isurialdean... Burujabeak izan gaitezke, baina badira produktu espezifikoekiko menpekotasuna sorrarazi nahi digutenak. Onartezina da hori.
"Berdin dio abereak ondo tratatuak diren, maitatuak diren edo min gutxiena eraginez akabatuak diren. Ez dago modu egokirik hil nahi ez duen norbait hiltzeko"
Gizakiz besteko animalien interesak errespetatzea ez da gure hautu politiko bakarra, gehienok argi dugu zapalkuntza ugariko sistema hau ezereztu behar dugula ahalik eta azkarren. Horregatik egiten dugu, besteak beste, baserrien alde. Ez baserrien edozein elementuren alde noski, euskaldunon ondare den honek badituelako errebisatu beharreko gauza ugari.
Mentalitate paternalista batek, hiritatik eta gaztetasunetik hitz egiten dugula irudikatzen du. Asmo oneko ezjakinak garelakoan daude, landa munduko irudi okerra daukagulakoan. Harridura eragiten dit honek, nik neuk baserrian bizita egunero ikusten baitut gizakiak ez diren animaliak nola bizi diren. Elementu sinbolikoenetik krudelenera, sufrimendua da nagusi askok idealizatutako landa bizitza honetan. Animaliak gizakiengatik zapalduak dira.
Abeltzaintza industrialaren eta abeltzain txikien ekoizpenaren artean mundu bat dago. Lehenengoak menpeko bilakatzen gaitu, bigarrenak burujabe bilakatu gaitzake, baina beste batzuk burugabe uzten ditu. Berdin dio abereak ondo tratatuak diren, maitatuak diren edo min gutxiena eraginez akabatuak diren. Ez dago modu egokirik hil nahi ez duen norbait hiltzeko.
Bitartean, antiespezistok denbora oro entzun behar dugu oreka bat bilatu behar dela animalien interesak errespetatzearen eta kapitalismoari aurre egitearen artean. Gure aldarriak sakonki antikapitalistak izango ez balira bezala. Argudio antzuak botatzen dizkigute gurekin eztabaida dialektikoetan sartu ordez. Baina pazientzia amaigabea dugu.
Antiespezistok ezingo gara inoiz abeltzain txikien alde jarri, nekazariak bilakatzen direnera arte.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Bortizkeria zuzenak, agerikoak eta isilak, gainjarriak eta zeharkagarriak, mikroak eta geldoak. Bortizkeria egunerokoan irristatzen da, uneoro, boterea edo erabakitzeko ahalmena duenak ez duenaren aurrean boterea erabiltzen duenean. Hainbeste egoeratan murgiltzen gara... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]