Antiespezista eta espezista txikien arteko aliantza
Begano eta abeltzain txikien arteko aliantza titulu deigarriko artikulua topatu nuen ARGIAren webgunean. Interpelatua sentitu nintzen, eta eskertzekoa den artikuluaren jarrera eraikitzaileak erantzutera animatu nau. Hor doa.
Kezkagarriak dira, egun, janari ekoizpenean jarduten diren kapitalista handiek garatzen ari diren estrategia komertzialak. Gizarte kritiko baten aldarriak baliatzen jakin dute ekoiztutako produktuak aldatu eta salmentak handitzeko. Azkarrak dira kapitalismo berdearen sustatzaileak.
Azken hamarkadetan eman den ekoizpen prozesuen deslokalizazioa eta ekoizpen baliabideen metaketa are kezkagarriagoa da. Langileok geroz eta zaurgarriago uzten gaituelako. Metaketa testuinguru horretan kokatzen dira beganoei saltzeko asmoz garatzen ari diren produktu prozesatuak.
Begano gehienon dieta Euskal Herriko edozein baserritan ekoiztu daitezkeen produktuetan oinarritzen da; barazkiak, haziak, zerealak, babak eta soja isurialde atlantikoan, dilistak eta txitxirioak mediterranear isurialdean... Burujabeak izan gaitezke, baina badira produktu espezifikoekiko menpekotasuna sorrarazi nahi digutenak. Onartezina da hori.
"Berdin dio abereak ondo tratatuak diren, maitatuak diren edo min gutxiena eraginez akabatuak diren. Ez dago modu egokirik hil nahi ez duen norbait hiltzeko"
Gizakiz besteko animalien interesak errespetatzea ez da gure hautu politiko bakarra, gehienok argi dugu zapalkuntza ugariko sistema hau ezereztu behar dugula ahalik eta azkarren. Horregatik egiten dugu, besteak beste, baserrien alde. Ez baserrien edozein elementuren alde noski, euskaldunon ondare den honek badituelako errebisatu beharreko gauza ugari.
Mentalitate paternalista batek, hiritatik eta gaztetasunetik hitz egiten dugula irudikatzen du. Asmo oneko ezjakinak garelakoan daude, landa munduko irudi okerra daukagulakoan. Harridura eragiten dit honek, nik neuk baserrian bizita egunero ikusten baitut gizakiak ez diren animaliak nola bizi diren. Elementu sinbolikoenetik krudelenera, sufrimendua da nagusi askok idealizatutako landa bizitza honetan. Animaliak gizakiengatik zapalduak dira.
Abeltzaintza industrialaren eta abeltzain txikien ekoizpenaren artean mundu bat dago. Lehenengoak menpeko bilakatzen gaitu, bigarrenak burujabe bilakatu gaitzake, baina beste batzuk burugabe uzten ditu. Berdin dio abereak ondo tratatuak diren, maitatuak diren edo min gutxiena eraginez akabatuak diren. Ez dago modu egokirik hil nahi ez duen norbait hiltzeko.
Bitartean, antiespezistok denbora oro entzun behar dugu oreka bat bilatu behar dela animalien interesak errespetatzearen eta kapitalismoari aurre egitearen artean. Gure aldarriak sakonki antikapitalistak izango ez balira bezala. Argudio antzuak botatzen dizkigute gurekin eztabaida dialektikoetan sartu ordez. Baina pazientzia amaigabea dugu.
Antiespezistok ezingo gara inoiz abeltzain txikien alde jarri, nekazariak bilakatzen direnera arte.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]