Alofilia
Asertiboa, akuilari, eragile, motibatzaile, erreferentzia, eredu, adibide, lidergo eraldatzaile, bidelagun, eraikitzaile, erakusbide, irakasbide, pertzepzioa, logika, psikologia, pedagogia, komunikatiboa, zeharkakotasuna, endo-taldea, exo-taldea.
Osagai edo aldagai hauek guztiak gehi beste zortzi mila gehiago aipatu ziren Udal Topek Lasarten gauzatu zituen euskararen inguruko jardunaldietan. Eta baldintza hauen guztien gidari-aholkulari, euskara teknikaria, jakina (normalkuntzakoa, trebatzailea, dinamizatzailea…), gure hizkuntza normalizazio bidean jarri eta Euskal Herriko zoko-moko guztietako administrazioetan zabaltzeko, hedatzeko eta egonkortzeko. Baina guk eskatzen duguna, ez da soilik goiko parrastada horren guztiaren gidari izatea euskara zabaltzen diharduen bide-laguntzaileak. Guk hauxe eskatu genion (nion) HPS Patxi Baztarrikari: euskara babestuko lukeen lege bat onartzea, inguruko hizkuntzen (gaztelania eta frantsesa) babes juridiko bera izatea.
Denok dakigu egun bigarren mailako hizkuntza izaten jarraitzen duela euskarak Euskal Herrian. Eta hemen dago gakoa euskara noranahiko bilakatuko duena eta egun bizi duen makalditik suspertzen lagunduko liokeena, agian: legea aldatzea edota egokitzea. Estatus juridiko bera izatea euskarak eta erdarak. Eta hau Eusko Jaurlaritzaren lana da. Politikoa.
Euskara ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea dugu eta erdara, ostera, eskubide eta derrigorra, Konstituzioak Konstituzio. Hortaz, demokrazia legean eta justizian oinarritutako sistema bada, euskara desabantailan dago erdararen aldean, eta nik ez dut inondik inora ikusten justiziarik ez legerik euskara babesten duenik. Erdarak hizkuntza hegemonikoak dira, baztertzaileak eta suntsitzaileak, euskara, ordea apaingarri linguistikoa. Erdara bezala euskara derrigortuko balitz, legearen babesarekin, jakina, beste kukurruku bat egingo luke oilarrak.
Eta gaitz-erdi euskararen alde borroka mentala, emozionala, soziala eta politikoa egin izan dela historian zehar. Eta, hala eta guztiz ere, gure hizkuntzak marjinal izaten jarraitzen du.
Ulergarria da, bestalde, Udal Topen mezu positibo eta baikorra igorri nahi izatea (Mikel Irizarrek aro berri baten aurrean gaudela esan zuen), horixe bera egin behar izaten baita krisialdietan, positibismo edulkorantea barreiatu, herriak-hiztunak itxaropenik ez dagoela sinetsi eta bere buruaz beste egin ez dezan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Bortizkeria zuzenak, agerikoak eta isilak, gainjarriak eta zeharkagarriak, mikroak eta geldoak. Bortizkeria egunerokoan irristatzen da, uneoro, boterea edo erabakitzeko ahalmena duenak ez duenaren aurrean boterea erabiltzen duenean. Hainbeste egoeratan murgiltzen gara... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]