Allande Sokarros Ozazen
Hogeita lau urte edukiko zituen Egia hilabetekari gorriaren ekipoan ezagutu genuenean 1981ean. Inork eraman ez badu ARGIAren artxiboko argazkiren batean agertuko da Allande orduko bere lüneta lodi haiekin, Jean Pierre, Jon eta Panpilirekin batera, esango nuke “Noiz jaikiko dira egiazko zuberotarrak?” erreportajean azaldu zela.
Berrogei urteren buruan berdin-berdina dago Ozaze-Züharako herriko etxea, aspaldiko eskola txiki baten itxura dauka, eta han zeukan egoitza Zuberoako mini-establishmentari eta honen bozeramaile zen Le Miroir de la Soule-ri egurra gogotik ematen saiatzen zen talde txiki hark. Laster barne krisi bat, Egia itxi eta Abil sortuko zuten. Hotz egiten zuen Ozazeko bulego ilun hartan, hotz egiten zuen bezala Zuberoako neguetan, ez zen erraza irudikatzen hango baratze batean inork “bi zitroin doratü” eduki zitzakeenik. Beroa zen, ordea, gazte haien mintzoa, sua zerion egiten zuten informaziori.
Jean Pierre Parisko 68ko Maiatzaren lider-ohietakoa zen, erdizka harrapatzen genizkion hitzetan igarri zitzaion, argitaletxe anarkista bat edukiko zuen beranduago Poitiers aldean. Jon eta Panpilik Ideki argitaletxe-inprimategi txikia sortu zuten gero, oraindik existitzen dena. Allandek ARGIAra tarteka artikulu bat igortzen zigun, berak atera eta errebelatutako argazkiz hornituta. Artikulua eskuz idatzita, pakete osoa postaz, elkarretaratzea egin dutela euskaltzaleek Franz Dubosq kazikearen txaletaren atarian ikastolak izorratu nahi dituelako, pastorala egingo dutela Pagolan…
Etxebarreraino eraman gintuen behin, jaiotetxea erakustera, bera aurretik mobiletan, guri Iparraldeko herririk bakartuena iruditu zitzaigun hartara, bidea bukatzen zen han! Eskertu genion konfiantza, joan-etorri hartan erakutsi zizkigulako bere izate menditarraren zenbait giltza.
Allandez galdetuta, zuberotar euskaltzaleen erreferentzietako bihurtuta hil baita, Jojo Etxebarne barkoxtarrak esan dio kazetariari: “Harekin zen edo bai edo ez. Tartekorik ez”. Joan zaizkigu aukerak harekin eztabaidatzeko euskalkiaren eta euskara batuaren arteko uztartu beharraz. Sokarrosez oroitzen baikara Euskal Herri ia osoan “Norabide guztiak” dioen lekuan Maulen “Toki orotara” ikusten dugun aldi oro.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.
Komunikabideetan... [+]
Oporretan nengoela, gorputza eta burua gozatzera bideratu ditut. Turista bilakatu naiz, eremu digitalean zenbait trebezia dugunontzat, oso erraza. Motxila hartuta familiarekin handik hona ibili naiz, poltsikoan dibisa asko barik, mapa fisiko barik, plan asko barik…... [+]
Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Dena ongi doa. Nola izan liteke bestela opor garaian, gora eta behera, ase arte ibili ondoan? Zeregin zehatzik gabe alderrai ibili gara, gogoa ematen zigun leku eta jendeen artean. Gustukoa baizik ez dugu egin, ez-atsegina zena ahantzi eta baztertu, jainko tipiak bagina bezala,... [+]
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]