Txina, 1417 urte inguruan. Zheng He almiranteak, Ming dinastiako enperadoreen soldatapeko esploratzaileak esan zuen posible zela “mundu osoa ibiltzea Txinatik irten gabe”. Ordurako Indiako Ozeanoan, Itsaso Gorrian eta Asiako hego-ekialdean zabaltzen hasia zen kolonia txinatarren sarea, eta hortaz ari zen esploratzaile txinatarra. Qing dinastiaren garaian, 1644tik aurrera, migrazioak behera egin zuen nabarmen. Baina XIX. mendean txinatar oldeak, nagusiki han etniakoak, bost... [+]

Euskaraz hitz egiten zuen katua

Ezkarbarte (Nafarroa), 1576. Ozkoidi eta Lizaso komisarioak Orikain auzo nagusira joan ziren ustezko sorginkeria kasu bat ikertzera. Martirikorena etxeko Mari Martin zen ustezko sorgina. Eta Juan Lizasok Juan San Martin lekukoaren testigantza jaso zuen idatzia auzi larriago bat... [+]


Serorak
Herri ondarearen zaindariak, elizako agintarien jomugan

Herrietako elizen zaintzaz arduratzen ziren emakumeak ziren serorak eta Euskal Herri osoan ezagunak izan ziren, Erdi Arotik XX. mendera arte. Baina bete zuten funtzioa ez zen berdina izan lurralde guztietan, ezta garai guztietan ere. Emakume haiek publikoki nabarmentzen ziren... [+]


2023-02-23 | Azkaingo AEK
7. Inkisizioa Lapurdin
MULTIMEDIA - Larrungo Uhinak

Erdi aroko gertakari latza izan zen inkisizioa Euskal Herria, bereziki Nafarroan eta 1609an Lapurdin emandako sorgin ehiza. Azken hau hobeto ezagutzeko asmoarekin, Larrungo Uhinak emankizunak Asisko Urmeneta komikigile eta historialari nafarra eta Xabet Andueza Lapurdi... [+]


2022-12-11 | Reyes Ilintxeta
"Inkisizioak salbatu zuen jende pila hemen Euskal Herrian, sorginkeria aferetan"

Milaka agiri arakatu ditu Paul Arzakek azken 53 urteetan. Nafarroan izan diren ehunka sorginkeria prozesuetako datuak bildu ditu 443 orrialdetako Sorginkeriarena gurean liburu mardulean eta ateratzen duen ondorio nagusia da XV-XVI. mendeetako sorginkeria akusazio masiboek... [+]


2022-11-18 | Xaloa Telebista
Erratzukoak ere ez ziren sorginek
MULTIMEDIA - Antzezlana

1611n Erratzun gertatutako historia islatzen duen antzezlana aurkeztu zuten 2022ko apirilaren 8an eta 9an Erratzun. Felix Sanz Zabalzaren Las brujas de Erratzu liburua euskaratu zuen Nerea Iturriria erratzuarrak, eta herritarren laguntzarekin antzerkira eraman dute.

Argazkia:... [+]


Durangoko herejeak
Disidentziaren mendetako aztarna

Durangaldean XV. mendean sortu zen heresiari erantzunez, Espainiako inkisizioak hango herritarrak –batez ere emakumezkoak– hamarkadatan eta mendetan jazarri zituela diote ikerketa berrienek. Kasuak agerian utzi du botere erlijioso eta politikoak disidenteen beldur... [+]


Federiciren izpirik ez 'Akelarre' filman

Sorgin ehiza feminizidioa izan zela azpimarratu nahi du Pablo Agueroren filmak, baina zuzendariaren begirada heteropatriarkalak asmo feminista zapuzten du. Inkisidoreak euskal Sherezade moduko batekin duen obsesio erotikoak ardazten du istorioa. Ikertzaile feministek aipatzen... [+]


'Pétroleuses', Parisko Komunako mitoa

150 urte igaro dira 1871 Parisko Komuna eratu zenetik. Bi hilabeteren buruan komuneroak jazartu eta eraikin ugarik su hartu zuten. Agintariek pétroleuse deitzen zieten emakumeen egotzi zieten suteak pizta petrolioa erabilita. Ehunka atxilotu zituzten, eta asko epaiketarik... [+]


2021-02-08 | Ttipi Ttapa
Helena Xurio Arburua: "Mehatxupean isildu da inkisizioak eragin zuen neurrigabeko sarraskia"

Ipuin eta kondairak bazterrean utzi eta egia ezagutzeko beharra sentituta, herriko historia aztertzen hasi zen Helena Xurio (Zugarramurdi, 1970). Asisko Urmeneta komikilariarekin batera, Euskal Herriaz haraindi, inkisizioaz idatzi dutena irakurri eta hariak lotu ondotik, emaitza... [+]


2020-11-22 | Axier Lopez
Sorgin ehiza Lapurdin eta Nafarroan
Herri oso baten aurkako erasoa

Ezin zenbatu sorginen inguruan egindako liburu, film, erakusketa, hitzaldi eta souvenirrak Euskal Herrian. Baina gehienetan ohiko galderak baino ez dira iradokitzen, ea emakume horiek zer egiten zuten, ea benetan elkartzen ote ziren akelarrean, ea zer droga hartzen zuten, ea... [+]