ARGIA.eus

Bultza kazetaritza independentea

Ezkarbarte (Nafarroa), 1576. Ozkoidi eta Lizaso komisarioak Orikain auzo nagusira joan ziren ustezko sorginkeria kasu bat ikertzera. Martirikorena etxeko Mari Martin zen ustezko sorgina. Eta Juan Lizasok Juan San Martin lekukoaren testigantza jaso zuen idatzia auzi larriago bat pizteko zorian egon zen.

Durangoko herejeak
Disidentziaren mendetako aztarna

Durangaldean XV. mendean sortu zen heresiari erantzunez, Espainiako inkisizioak hango herritarrak –batez ere emakumezkoak– hamarkadatan eta mendetan jazarri zituela diote ikerketa berrienek. Kasuak agerian utzi du botere erlijioso eta politikoak disidenteen beldur... [+]


Federiciren izpirik ez 'Akelarre' filman

Sorgin ehiza feminizidioa izan zela azpimarratu nahi du Pablo Agueroren filmak, baina zuzendariaren begirada heteropatriarkalak asmo feminista zapuzten du. Inkisidoreak euskal Sherezade moduko batekin duen obsesio erotikoak ardazten du istorioa. Ikertzaile feministek aipatzen... [+]


'Pétroleuses', Parisko Komunako mitoa

150 urte igaro dira 1871 Parisko Komuna eratu zenetik. Bi hilabeteren buruan komuneroak jazartu eta eraikin ugarik su hartu zuten. Agintariek pétroleuse deitzen zieten emakumeen egotzi zieten suteak pizta petrolioa erabilita. Ehunka atxilotu zituzten, eta asko epaiketarik... [+]


2021-02-08 | Ttipi Ttapa
Helena Xurio Arburua: "Mehatxupean isildu da inkisizioak eragin zuen neurrigabeko sarraskia"

Ipuin eta kondairak bazterrean utzi eta egia ezagutzeko beharra sentituta, herriko historia aztertzen hasi zen Helena Xurio (Zugarramurdi, 1970). Asisko Urmeneta komikilariarekin batera, Euskal Herriaz haraindi, inkisizioaz idatzi dutena irakurri eta hariak lotu ondotik, emaitza... [+]


2020-11-22 | Axier Lopez
Sorgin ehiza Lapurdin eta Nafarroan
Herri oso baten aurkako erasoa

Ezin zenbatu sorginen inguruan egindako liburu, film, erakusketa, hitzaldi eta souvenirrak Euskal Herrian. Baina gehienetan ohiko galderak baino ez dira iradokitzen, ea emakume horiek zer egiten zuten, ea benetan elkartzen ote ziren akelarrean, ea zer droga hartzen zuten, ea... [+]


2020-11-12 | Barren .eus
Emakumearen egoera Nafarroako konkistaren testuinguruan
MULTIMEDIA - solasaldia

Amaia Nausia Pimoulier historialari nafarrak hitzaldia eman zuen Elgoibarren 2020ko martxoaren 11n, 'Aro Modernoa: Euskal Herria mundura zabaltzen' hitzaldi zikloaren barruan.

Emakume kristau idealaren diskurtso berria, gure lurraldeetan hain garrantzitsua izan zen... [+]


Argien (eta ilunen) polizia

Paris, 1667. Luis XIV.aren erregeldian, Colbertek hiriburuko polizia lotinantaren postua sortzeko agindua eman zuen.


2020-09-22 | ARGIA
Etxerik gabeko pertsona bat hilik aurkitu dute Baionan

Baionako Euskaldunen plazan hilik aurkitu dute igande goizaldean etxerik ez zuen eta turismo bulegoaren ondoan lo egiten zuen pertsona bat. Berriak eman du albistea, Polizia iturriek "heriotza naturala" izan dela esan dietela. Zenbait eragilek Jean Rene Etxegaraik... [+]


Nafarroan izandako sorgin ehizaren fenomenoari buruzko erakusketa bat jarri dute Nafarroako Artxiboan

Maleficium. Nafarroa eta sorgin ehiza (XIV-XVII mendeak) erakusketan, gaiari buruz Europan dagoen dokumentu multzo esanguratsuenetako bat izango da ikusgai urte amaierara arte. 


2020-07-13 | Mikel Eizagirre
Nafarroan Aro Modernoan homosexualek jasandako jazarpenak biltzen dituen liburua argitaratu dute

Javier Ruiz Astizen lanak Errege Artxiboan eta Artxibo Orokorrean gordetako prozesu judizialak aztertzen ditu. Bertan ageri denez, agintari zibil zein erlijiosoek gogor zapaldu zituzten jokabide homosexualak.