Isidro Rikarte: "Mezu estetikoan bakarrik ez dugu geratu behar"


1989ko martxoaren 05ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Isidro Rikarteri elkarrizketa.

PAMIELAREKIN "BIDE ERTZEKO POEMA BILDUMA" KALERATU
Isidro Rikarte: "Mezu estetikoan bakarrik ez dugu geratu behar"
Poeta berria eta gaztea, oraintsu Pamielak argitara eman dio bere lehendabiziko liburuska, poema bilduma. Isidro Rikarteri ez zaio gogoko idazle deitzea, dioenez oso goiz bait da bere barua poeta bezala kokatzeko. Ilusioz beteta, kritiken zai geratzen da.
Erabat erdalduna den Nafarroako Lerinen jaio zen Isidro Rikarte, duela 33 urte. Euskararekin laster identifikatu zen eta euskarari ekiten hasiko zen AEKko Arturo Campion euskaltegian.
"Hor hasi nintzen euskara ikasten hizkuntz komunitate batekin identifikatzen bait nintzen, eta horregatik horren ardatza ikasi nahi izan nuen".
Ikasten hasi eta denbora laburrera menperatzera iritsi zelarik, irakasle lana bete zuen Arturo Campionen bertan. Hiru urtetan gutxi gorabehera ikasi zuen hizkuntza, baina dioenez oraindik ikasten omen dihardu.
Gaztarotik datozkio poesia idaztearen zaletasuna eta grina, hamabi hamahiru urtez idatzi zuela bere lehendabiziko poema. Idatzitako gehiena poemak izan dira, egokiago eta errazagoa aurkitzen du eta bere baitako sentimenduak adierazteko. Korrok aldizkarian argitaratu izan ditu poema solte batzuk. Azken hilabete hauetan berriz, Pamiela argitaletxeak proposatu zion poema bilduma baten kaleratzea.
Isidro Rikartek, harridura gaindituz, Iruñako Udalaren lehiaketan aurkeztutako poemak eta zituen beste batzu eta "Bide ertzeko poema bilduma" liburuak forma hartu zuen.
Bi partez osatua
Bi zati ezberdin bereizten dira "Bide ertzeko poema bilduma" liburuan,
"ia-ia landu gabeko poemak, edo behintzat bigarren partea osatzen dutenak baino gutxiago; hau da, lehendabiziko zortzi poemek moldatzen duten lehen partea, udal lehiaketan aurkeztutakoak. Bestetik, gainerako poemak, landuagoak, errima, ritmoa, neurria, errekurtsoak zainduagoak daude, intentzio gehiagorekin egitera sartu bait nintzen", azaltzen du.
Isidro Rikartek poesia mezu estetikoaren gaineko mezua bezala definitzen du,
"ez dugu mezu estetikoan bakarrik geratu behar" dio, "hizkuntza komunikazioa bait da, eta komunikazioa denez, bere funtzio nagusia adierazpena izaki, mezua trasmititu behar duzu eta ez gelditu forman bakarrik", azpimarratzen du.
Ezagutu berria den idazle honek bapatasunean kokatzen du bere etorria, baina argi du
" 'masa' hori presta daitekeela. Asko irakurtzea ikasteko modutako bat da, errazago bait da gero etorria".
Ez dio gehiegi konbentzitzen sariketetan parte hartzea,
"mugatu egiten zaitu eta". Dioskunez, "poetak bere buruarekin leila izan behar du batez ere".
Horregatik ezin du lehiaketak inolako helburu izan.
Orain dituen asmoen artean bere burua prestatzean dauka nagusi.
"Orain klasikoak irakurri nahi ditut, euskal eta erdal klasikoak, klasikoetan murgilduz haiek egindako obrak aztertzeko neure neurrian".
Prosan idaztearen ideia ez du baztertzen,
"baina nik uste prosak lan iraunkorra esijitzen duela, denbora gehiago; poemagintzan ordea, poema bat idazten duzu eta hor gelditzen da osorik, hurrengoa noiz idatziko duzun baldintzatzen ez duela".
Bere gustoko poeta Garbriel Aresti du,
"bere poesiarekin bide berri bat zabaldu bait zuen. 'Baserrian' kokatuta zegoen poesia hirira ekarri du, sozialagoa eginez, gizonaren aldeko poesia".
Arestiren obrarekiko gusto hori bere bildumako lehen poeman antzeman daiteke, non "Gabriel Arestiri zenbait gogoeta" aurkezten duen.
Estilo eta luma garbia, barne sentimenduen adierazterakoan modu zuzen eta erraza aurkitu bait du Rikartek.
MARTA DIEZ
48


GaiezKulturaLiteraturaIdazleakRIKARTE1
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaPoesia
GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
PertsonaiazRIKARTE1
EgileezDIEZ1Kultura

Azkenak
“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Errusiak baieztatu du Putin eta Trump datozen egunetan bilduko direla

Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]


Boubacar Diouf: “‘Manteroa’ izatea ez da delitua; bakean bizi nahi dugu, diskriminaziorik gabe”

Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]


Nafarroako suteak nekazaritzako makina batek sortu zituela baieztatu du gobernuak

338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.


ChatGPT psikologo bezala erabiltzearen arriskuez mintzatu da Mireia Centeno Gutierrez psikologo eta psikopedagogoa

Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Miren Agur Meabe
“Zalantza askorekin idatzitako liburua da, baina zalantzek bultzatzen gaituzte aurrera”

Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]


‘Stabat mater’ borobila

Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana. 

Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia. 

Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.

Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]


Eguneraketa berriak daude