Psikologia eta psikiatriako 1.800 profesionaletik gora eraso sexuala “abusutzat” hartzearen kontra

  • Osasun mentaleko profesionalek sinesten dizute, goiburuarekin testu bateratua sinatu dute psikologian eta psikiatrian adituak diren profesionalek. 2016ko sanferminetakoa bortxaketa izan zela eta sententzia errefusatzen dutela nabarmendu dute. 

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2018ko maiatzaren 02an - 10:28
Apirilaren 28an Iruñean egin zen manifestazioa. (Argazkia: X. Letona) Apirilaren 28an Iruñean egin zen manifestazioa. (Argazkia: X. Letona)
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

"Sententzia zeharo errefusatzen dugu psikologian eta psikiatrian profesional garenok", hitz horiekin ekin diote 1.800 profesionalek baino gehiagok eskutitz bateratuari. Trauma egoeretan, tratu txarrak pairatu dituztenekin tratamendu psikoterapeutikoa eskaintzen dutena, abusu sexualetan, abandonu kasuetan pertsonekin lan egiten dutenak edota sexologian, generoan eta indarkeria matxistan adituak diren pertsonak sinatu dute agiria. 

Alde batetik, sanferminetako talde bortxaketaren kasuan informazio zientifikoa eman dute agiri horretan eta bestetik, hausnarketa bat egin dute sistema patriarkatuak gizartean duen eraginaz eta ondorioez, batez ere emakumeengan eta haurrengan, baina batez ere halako erabakiek zer nolako kalteak eragiten ahal dioten gizarte osoari. 

Osasun mentaletik, hausnarketa bi

Lehen puntuari dagokionez, profesional hauek zera nabarmendu dute: Porgesen Teoria Polivagal izenekoaren arabera, norbaitek bere burua mehatxatuta sentitzen badu, heriotza ere izan litekeenaren aurrean edota lesio larriak eragiten ahal dizkionaren aurrean zein sexu eraso baten aurrean, ohiko da erantzuna inmobilizazioa izatea ihes egiteko aukerarik ez dagoenean. Hori da gizakion nerbio sistemak duen erreakziorako modu azkarra bizirik iraun eta inpaktua ahalik eta txikiena izateko. Teoría hori zientifikoki frogatua dago eta profesional askoren babesa ere badu, besteak beste: Stephen Porges, Daniel Siegel, Pat Ogden eta Bessel Van der Kolk.  Hori alde batetik. Bestetik, aipatzen dute agirian, sententziak jaso zuenaren harira, emakumeak ez zuela erresistentziarik jarri eta bizitako hartatik berehala bizimolde arruntera itzuli zela, zera diote: emakumeak egoera hura gainditzeko izan duen ahalmena babestu beharko litzatekeela eta ez kritikatu edo beregain zaintza jartzea. Egindako horrek, alegia, zaintza jartzea eta erresistentzia gutxi erabili zuela esatea emakumea gehiago erasotzea eta berriz ere traumatizatzea dakarrelako.

Bigarren puntuari dagokionez, norberaren errealitatearen interpetrazioa norberak dituen buruko filtro eta emozioek gidatzen dituztela, baina baita, norberaren kulturak, lotura afektiboek edota bizi esperientziek ere. Hala, gizartean denon ardura da profesionaltasunez jardutea, objetibotasunez eta etikarekin ere bai, indarkeria egoerak zalantzan jarri gabe edota “jaietako iskanbila” batekin nahastu gabe. Izan ere, indarkeria pairatzen duten herritarrak, kasu honetan emakumeak erakutsi behar du ez zuela sexu erlaziorik izan nahi eta horrek erasoa pairatu duena biktimizatzea baino ez du lortzen.

Genero ikuspegia, txikitatik

Bi puntu horiek azalduta, halako kasuek beharrezkoa dute aholkularitza profesionala izatea, bai justizia arloari dagokionez, zein segurtasun alorrari edota kasu hauetan lanean aritzen diren tekniko guztiena, betiere genero ikuspegi bat txertatuta. Azkenik gehitu dutena agiri horretan psikologia eta psikiatria adituek zera da: beharrezkoa dela prebentzioan lan egitea, haur direnetik hezkuntza sexual ez patriarkala eskainiz, genero ikuspegiarekin, transbertsala eta estrukturala, eskubideak betetzera bideratua eta sexualitatea ez dezatela indarkeriarekin nahasi, maskulinitate mota desberdinak garatzeko aukera ematea eta emakumeenganako errespetua lantzea, baita, tratu onaren promozioa egitea ere.

Albiste hau Euskalerria Irratiaren webguneak argitaratu du eta CC by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Sexu Erasoak
Algortan izandako taldeko sexu-eraso baten ustezko egileetako bat atxilotzeko agindua eman dute

Getxoko 3. Instrukzio Epaitegiak atxilotze-agindua eman du 2023ko urrian Algortan jazotako talde sexu-eraso batean ustez parte hartu zuen egileetako baten aurka. Kasua sexu-eraso larri gisa sailkatu du magistratuak eta poliziari eskatu dio, gaztea aurkitzen dutenean, epaitegira... [+]


Laura Macaya
“Indarkerian esku hartzeko marko hegemonikoek ez diete onik egiten emakumeak suspertzeko prozesuei”

Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]


“Intentsitate handiko” bi sexu eraso erregistratu dituzte Iruñeko sanferminetan

Gutxienez hamahiru sexu eraso salatu dituzte hainbat emakumek, horietatik bi "intentsitate handikoak", eta besteak "arinagoak". Mugimendu Feministak gogorarazi du salatutakoez gain "sexu eraso gehiago" egon daitezkeela, eta lanean jarraituko duela... [+]


2025-07-14 | ARGIA
Sanferminak “nahi bezala gozatzeko eskubidea” aldarrikatu dute Iruñean, ostiraleko sexu erasoa eta gero

Mugimendu Feministak deituta, ehunka herritar, ordezkari politiko eta jaietako talde bildu dira uztailaren 13an Iruñeko Gaztelu Plazan. Intentsitate handiko eraso baten eta intentsitate txikiko beste hainbat erasoren testuinguruan egin dute elkarretaratzea. Eraso sexistarik... [+]


Gizon bat atxilotu dute Iruñean bi adin txikikori sexu erasoak egitea eta hirugarren bat bahitzen saiatzea leporatuta

Uztailaren 5ean egin zituen sexu erasoak Iruñeko barraka gune batean. Leporatutako delituen larritasuna dela eta epaileak fidantza ordaintzeko aukera kendu dio.


2025-07-08 | Gedar
Tolosaldean, adin txikiko neska bat modu jarraituan bortxatu du 71 urteko gizon batek

2024aren bukaeratik behartu du gaztea berekin sexu-harremanak izatera, diru truke.


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-25 | Euskal Irratiak
Betharram ikastetxearekin lotutako bortizkeria kasuak ikertzeko, lekukotasunen bilketa abiatu dute

Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Elkarretaratzea egingo dute Muxikan, jaietan gizon batek hainbat adin txikiko neskari eginiko sexu erasoak salatzeko

San Roman auzoko jaietan bost neska adingaberi ukituak egiteagatik 18 urteko mutil bat atxilotu zuen Ertzaintzak Muxikan (Bizkaia). Udalak eta herriko Mugimendu Feministak elkarretaratzea deitu dute asteartean 20:30erako.


92 urteko gizon bati kartzela zigorra ezarri diote, zaintzaileari sexu erasoak egiteagatik

Akusazioa onartu, eta eragindako kalteengatik, kalte ordainak ordaindu dizkio: zigorra jaitsi diote, eta, beraz, ez du kartzelara sartu beharko. Beste gizon batek aitortu du bost urtez bikotekideari sexu abusuak egin zizkiola: zigorra jaitsi diote hamahiru urtetik laura, eta... [+]


20 urteko gazte bat atxilotu dute Beasainen, sexu erasoa egitea leporatuta

Erasoa Loinatz jaietako azken egunean gertatu zen. Goierriko Itaiak elkarretaratze bat antolatu zuen gertakaria salatzeko.


Adin txikiko bat taldean bortxatzea leporatuta hiru gizon ikertzen ari dira Arabar Errioxan

Hiru gizonetatik bi adin txikikoak dira eta epaitegian deklaratu dute. Hirugarrenaren bila ari dira.


Mario Lópezi ezarritako 13 urteko kartzela zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak

Bizkaiko Lurralde Auzitegiak hamahiru urte eta sei hilabeteko kartzela zigorra ezarri ostean, zigorra berretsi du EAEko Auzitegi Nagusiak. Lópezek helegitea aurkeztu zuen sententziaren aurka, haren errugabetasun presuntzioa eta defentsarako eskubidea urratu zirela... [+]


Baionako gizon bat epaitzen ari da Paueko Auzitegia, zortzi adin txikiko bortxatzea leporatuta

Salatu dute 69 urteko gizonak hogei urtean egin zituela erasoak. Donostian bi gizon atxilotu dituzte, adingabe bat bortxatzea leporatuta; beste bi gizon ere ikertzen ari dira, talde bortxaketako parte izan daitezkeelakoan. Salaketa jarri duen adingabea Gipuzkoako gizarte... [+]


Eguneraketa berriak daude