50 urte bete dira Nafarroan ikastolen proiektua ernatu zenetik. Mende erdiko ibilbidea ospatzeko, ekitaldia egingo dute ostegunean Iruñeko Zentral aretoan. Nafarroako Ikastolen Elkartetik adierazi dutenez, ekitaldiaren bidez euren poztasuna nafar gizarte osoari helarazi nahi diote.
Ikastolen ibilbidean funtsezkoak izan diren pertsonak eskertu eta omenduko dituzte, etorkizunari begiratu bat ematerekin batera. Protagonismoa gurasoen eta ikasle eta irakasle ohien istorio eta kontakizunek hartuko dute.
Urteurrenaren harira hainbat ekitaldi egin dituzte hilaren hasieraz geroztik, tartean ziklo martxa, Oskorriren agurra Nafarroan, Euskal Herri mailako igeriketa txapelketa eta jardunaldi pedagogikoak. Ospakizunari ginda jarriko dio Zentral antzokian egitekoa den ekitaldi nagusiak.
Uxue ikastola, hamabostetan lehena
Nafarroako Ikastolen ibilbidea Pozo Blanco kalean hasi zen, bertan Uxue ikastolak ateak ireki zituenean. 12 ikaslerekin ekin zion abenturari, eta Mikele Gastesi andereñoak hartu zuen haien ardura. Urte baten buruan Uxuek jada 45 ikasle zituen, eta ondorengo urteetan 300 izatera iritsi zen.
Egun Iruñerrian erreferentzia diren Paz de Ziganda eta San Fermin ikastolak Uxue bitan banatuta sortu ziren. Geroztik proiektuak aitzina egiten jarraitu du, ikastolen sare sendoa eratzeraino. Gaur egun 6.000 ikasle baino gehiago, 4.000 bat familia eta 600 profesional daude 15 ikastolatan banatuta.
Material falta eta egoera politiko aztoratua
Uxue ikastolaren lehen urteez solastu dira bertako ikasle ohi Maiaia Urrutia eta Kike Diez de Ultzurrun Info7 irratian. Azaldu dutenez, hasiera hartan baldintzak ez ziren aproposenak: “Ez genuen ez aulki eta ez mahairik, eta euskarazko materiala apenas zegoen”. Garai hartako egoera politikoak “malda are pikoagoa” egiten zuela azpimarratu dute. “Alabaina, irakasle eta gurasoen borondate eta konpromisoari esker posible izan zen aurrera egitea”.
Ikastolen proiektuak izaniko bilakaerari dagokionez, gauzak “izugarri” hobetu direla adierazi dute. “Garai hartan jende oso gutxik zekien euskaraz. Orain, aitzitik, jende askok menperatzen du. Horrek lana izugarri errazten die ikastolei”. Gaineratu dutenez, gaur egungo egoerara iristea duela 50 urte eginiko apustuak ahalbidetu du.
Mende erdiko errepasoa Ametsen egia liburuan
Fermin Erbiti kazetariak 50 urte hauetako historia eta istorioak bildu ditu Ametsen egia liburuan. Bertan ikastolen aurrekariak ere jaso ditu, Arturo Campionen lanari eta XIX. Mendean sorturiko euskarazko eskolei aipamen eginez.
Erbitiren ustetan, “apustu zaila eta ausarta” egin zuten ikasleen sortzaileek eta, era berean, “funtsezkoa, galbidean zen euskara sustatu ahal izateko ezinbestekoa”. Gainera, euskara berpizteaz landa, ikastolek pedagogia berria ere ekarri zuten Erbitiren aburuz.
Irailaren 1ean hasi dute ikasturtea Ipar Euskal Herrian, euskarazko eskaintzari dagokionez, hainbat berrikuntzarekin. Esaterako, Sohüta eta Luhusoko haur eskola publiko banak euskarazko murgiltze eredua eskainiko dute, eta Hazparneko Armand-David laborantza lizeoak euskaraz... [+]
473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Kanbon egin duten urteko biltzar nagusian ontzat jo dute lizeo berriaren garapenari buruzko txostena. Donapaleuko ikastolaren ondoan egongo da, eta hasiera batean 180 ikasle hartu ahal izango ditu, Seaskako arduradunen arabera. Lizeo berriaz gain, urteko biltzarrean azken... [+]
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]
Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]
Euskal hezkuntza sisteman haur zaurgarriak ondo integratzeko dekretua egin zuen Eusko Jaurlaritza Hezkuntza Sailak 2023ko maiatzean eta gaur haren balorazio oso kritikoa egiten du Ikastolen elkarteak: hark ez du balio izan segregazioa amaitzeko. Hainbat proposamen ere egin... [+]
Bordeleko Errektorearekin hitzartu du "behin-behineko" akordioa Seaskak. Horrez gain, Euskararen Erakunde Publikoarekin eta Frantziako Hezkuntza Ministerioarekin hitzarmena sinatzeko negoziaketak abiatuko dituzte hurrengo astean. Azterketak euskaraz egiteko aukera... [+]
Maiatzaren 21ean bidali diote gutuna Elisabeth Borne Frantziako Hezkuntza ministroari Ipar Euskal Herriko sei parlamentariek. Dagoen ikasle kopurua ikusita, ikastoletarako aurreikusi dituzten lanpostuak "aise gutxiegi" direla deitoratzen dute gutunean. Kexua adierazteko... [+]
Herri Urrats jaialdiko hasiera ekitaldian Seaskako zuzendaritzako kide Erik Etxartek salatu zuen Parisek oraindik ez ziela irakasle postu gehigarrien proposamenik egin hurrengo ikasturtera begira. Asteburuan heldu zaie Frantziako Hezkuntza Ministerioaren erantzuna, eta... [+]
Galdera horri erantzun dio hainbat irakasle ez-heterok, eta gogoetarako gako ugari utzi dituzte. Mundua deskubritzen eta identitate(sexual)a eraikitzen ari diren haur eta gazteek erreferente anitzak izatea eta eskolan denok espazio seguru eta erosoa aurkitzea ederra baita.
Atarrabiako Paz de Ziganda ikastola ari da antolatzen aurtengo Nafarroa Oinez festa. Gaur aurkeztu dute egun horri begirako abestia eta bideoklipa. Estitxu Arozena bertsolariaren letrarekin eta Igor Martinezek sortutako musikarekin osatu dute.
Frantziako Hezkuntza Ministerioak oraindik ez dio Seaskari argitu hurrengo urtean zenbat ikasgela eta irakasle izango dituen. Hori dela eta Baionako kaleak betetzera deitu dituzte guraso eta euskaltzaleak. Igandean, Herri Urratsera milaka lagun hurbildu dira beste urte batez,... [+]