Bilbo hiriaren historia generoaren ikuspegitik berriro pentsatzea proposatzen duen Bilboko Historiari buruzko Sinposioaren XX. edizioa antolatu dute Kultura Sailak eta Eusko Ikaskuntzak azaroaren 28an eta 29an.
Bilbori buruzko Historiaren Sinposioaren 20. urteurrena ospatzen da aurten. Ospakuntza horren data hain adierazgarria izanik, egokitzat jo dute Eusko Ikaskuntzak eta Bilboko Udaleko Kultura Saileko arduradunek espazio eta tokia ematea, "biztanleriaren zati garrantzitsua osatu zuten, historia egin zuten emakumeak, gogora ekarriz eta omenduz. Hiriaren historian konpromezuz eta modu nabarmenean izan zuten parte hartzea askotan ahaztu egiten baita".
Bilbok dituen 700 urte baino gehiagoko historian zehar emakumeen papera "modu bidegabean baztertuta izan da". Horregatik, sinposioaren antolatzaileen helburua da "emakume hauen historia berreskuratzea, modu pertsonal edo kolektiboan, gure hirian arlo politiko, ekonomiko, kultural eta gizartean izandako papera agerian uzteko".
Beraz, Sinposio honek Bilbo hiriko Historia generoaren ikuspuntutik birpentsatu nahiko luke eta, horretarako, historialariek eta gaian interesa duten pertsonek aukera izango dute bere jatorrizko ekarpenak aurkezteko, eztabaidatzeko eta hedatzeko.
Horrela, hogei ikerlari eta aditu inguruk, banaka edo taldean, gure hiriaren politikan, gizartean, ekonomian eta kulturan nolabaiteko protagonismoa izan zuten emakumeen historia berreskuratuko dute.
Symposiuma astelehenean, arratsaldeko 17:00etan, hasiko da, liburutegiko ekitaldi aretoan. Mujer y represión en la dictadura franquista izeneko inaugurazio hitzaldia Mirta Nuñez Madrilgo Unibertsitate Complutenseko Gizarte Komunikazioaren Historia saileko irakasle titular eta Oroimen Historiko Katedrako zuzendariak emango du. Irakaslearen lanen ikerketa ildo nagusietakoa, bere lanaren parte handiaren ardatza, Diktaduran frankismoaren biktimak izan zirenak dira, zaurgarrienak azpimarratuz: umeak eta emakumeak.
Mirta Nuñez Madrilgo Unibertsitate Complutenseko Informazio Zientzien Fakultatean lizentziatu zen 1983an, La Prensa de las Brigadas Internacionales tesinarekin, eta 1988an La prensa de guerra en la zona republicana durante la Guerra Civil española (1936-1939) izeneko doktoretza tesia irakurri zuen. Jatorriz kubatarra da, Mirta Diaz -Balarten, Fidel Castroren lehenengo emaztearen, alaba da.
Symposiumaren hasierako jardunaldirako programatu diren gainerako hitzaldiak, XVI. eta XVIII. mendeetan emakumeak Bilboko erlijio bizitzan bete zuen lekuan, Zamakolada izenekoan izan zuen partaidetzan edo Teresa Nadal emakume sozialista bilbotarraren militantzian eta erbestean zentratuko dira, besteak beste.
Asteartean, azaroaren 29an, saioak arratsaldeko 17:00etan hasiko dira, eta zortzi hitzaldi izango dira. Hasteko, Eusko Ikaskuntzako Eduardo J. Alonso historialariak, XIX. eta XX. mendeetako emakume enpresarietan zentratutako hitzaldia eskainiko du. Aurkeztuko diren beste lan batzuk emakumeek joan den mendeko 20ko hamarkadan Bilboko merkataritzan egin zuten lanean, emakumeek Errepublikaren aldeko Bilboko mugimenduan izan zuten partaidetzan, edo 1820an, Bilbon argitaratutako Carta Pastoral del Primado de las Españas lana euskarara itzuli zuen Bizenta Mogel idazlearen figuran zentratuko dira. Jardunaldia, Toti Martinez de Lezea idazle arabarrak eskainiko duen 'Otra historia de la mujer vasca' hitzaldiarekin amaituko da.
Albiste hau uriola.eus-ek argitaratu du eta CC by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Salatu dute 69 urteko gizonak hogei urtean egin zituela erasoak. Donostian bi gizon atxilotu dituzte, adingabe bat bortxatzea leporatuta; beste bi gizon ere ikertzen ari dira, talde bortxaketako parte izan daitezkeelakoan. Salaketa jarri duen adingabea Gipuzkoako gizarte... [+]
2023ko abenduan notizietara salto egin zuen Gernika-Lumok: bertako saskibaloi entrenatzailearen kontrako salaketa bat zegoen sexu eraso jarraituak egitearren. Sare Feministaren izenean, zurrunbilo mediatikoan murgildu zen Apraiz.
Gipuzkoako auzitegi baten arabera 2016 eta 2018 urteen artean bost aldiz bortxatu eta beste hainbat sexu eraso zein tratu txar egin zizkion, neskak 12-14 urte zituenean. Gizonari hamasei urte eta hiru hilabeteko kartzela zigorra eta kalte ordainetan 50.107 euro ordaindu beharra... [+]
Hemezortzi hilabeteko kartzela zigorra ezarri dio epaitegiak, baina ez du zigorra bete beharko. Azken hamarkadan, dozenatik gora emakumek salatu dute aktore frantziarraren sexu erasoen biktima izan direla. 2021ean Les volets verts filmaren grabaketan eraso ziela salatu zuten bi... [+]
Donibane Garazi inguruko herri ttipi batean sortua da Bea, eta 1970eko hamarkadan ondoko eskola publiko batean ikusi zituen bortizkeria, sexu eraso eta bortxaketak salatu dizkigu. Irakasleak eragiten zizkiela tratu horiek ama eskolako eta lehen mailako haurrei, mutikoak bortizki... [+]
Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.
Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]
Espainiako Estatu mailan, behera egin dute bai ezarritako babes-neurriek bai aurkeztutako eskaerek.
Azken bi hamarkadetan indarkeria matxistaren gaia lehen lerrora ekarri du mugimendu feministaren borrokak, besteak beste, eta bikote arteko indarkeria edo “familia arazo” gisa deskribatzen zenak, eremu publikora eta kalera egin du salto. Indarkeria matxistaren... [+]
Ostegun gauean emakume bat bortxatzea egotzita atxilotu zuten gizon bat larunbatean. Gizona kasua argitu arte zaintzapean dago. Mobilizazioa egin du Itaiak astelehenean 18:30ean, Baionako Herriko Etxean, eta horren erantzukizuna azpimarratu du.
Hamaika eraso Uztaritzeko (Lapurdi) San Frantses Xabierko ikastetxe katolikoan gertatu ziren, beste biak Domintxaineko (Zuberoa) ikastetxe katolikoan eta Angeluko (Lapurdi) San Josepe ikastetxe publikoan. Uztaritzeko ikastetxean ikasitako bost gizonek beren testigantzak eman... [+]
Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die... [+]
Antifaxismoari buruz idatzi nahiko nuke, hori baita aurten mugimendu feministaren gaia. Alabaina, eskratxea egin diote Martxoaren 8ko bezperan euskal kazetari antifaxista eta profeminista bati.
Gizonak bere lehenengo liburua aurkeztu du Madrilen bi kazetari ospetsuk... [+]
11 adin txikikori sexu erasoak egiteagatik 85 urteko kartzela zigorra galdegin du Gipuzkoako fiskaltzak. Astelehenean hasi da epaiketa eta gutxienez martxoaren 21era arte luzatuko da.