Munduko ekonomiaren guruek (Nazioarteko Diru Funtsa, ELGA, Munduko Bankua…) baztertu egin dute osasunaren eta ekonomiaren arteko dilema, faltsua delakoan, eta lehentasuna birusa akabatzea dela onartu dute. Horretarako, munduko ekonomiak animatu dituzte borroka horretan gastatzera, BPGren gaineko zorraren ratioez arduratu gabe. Guru horiek bizkorrak dira, badakitelako ekonomiak ezin duela birusarekin funtzionatu.

Gipuzkoako foru Ogasunak milioi bat eurotik gora zor duten zergadunen zerrenda argitaratu du. Aurreko urtearekin alderatuta, 55 milioi euro gehiago da 2019an Ogasunak kobratu gabe duen zorra. 2019an itxi zen Lagilur SL enpresa da (Yeregui zena, Kutxak abiatutako etxegintza operazioa), alde handiz, zorrik handiena duena, 80 milioi eurotik gorakoa. Osinalde Etxaniz anaiak dira hurrengo handienak zerrendan, bakoitza 31 milioi euroko zorrarekin.

Alemaniako Auzitegi Konstituzionalaren epai batek hankaz gora jar dezake Europar Batasunaren politika ekonomikoaren zutabeetako bat: Europako Banku Zentralak zor subiranoa erosteko 2015ean abian jarritako programa ez dator herrialdeko legearekin bat, epaileen arabera.

G7ak adostu du neurria, eta G-20ak berretsi behar du orain. Atzeratutako ordainketen diruarekin pandemiari aurre egiteko neurriak garatzea da asmoa. Atzeratzea baino, zorra barkatzea da hainbat eragilek eskatzen dutena.

Zilegi al da, herritar askoren bizitza jokoan dagoenean, osasun sistema ahulek beharrezko duten bultzada ekonomikoa ukatzea ala kamustea, Nazioarteko Diru Funtsari eta enparauei kanpo-zorra ordaintzen jarraitzeko? Koronabirusarekin batera, galdera hau ere barreiatzen ari da egunotan Hego eta Erdialdeko Amerikan.

Ez da dudarik koronabirusak ondorioztatu krisi ekonomiko eta sozialak estatuen zor publikoak emendatuko dituela eta horri aurre egitea dute lehentasun Europar Batasuneko 27 herrietako finantza ministroek. Koronabonua deitu eurobonuen aterabidea proposatu zuen Italiak baina estatu batzuk kontra daude –Alemania dugu aurkakoen artean–. David Sassoli Europako Parlamentuko presidentea zorraren mutualizazio horren alde agertu da.

Europako Banku Zentralak bart ezagutarazi du 750.000 milioi euroko erosketa plana erraldoi bat, Covid-19 izurriteak eurogunea hankaz gora ipini ez dezan. Plan horrekin Gobernuei ziurtatu nahi die nork bere beren pizgarri planetarako finantzaketa edukiko dutela. Hasteko, neurri honekin EBZ-ak herrialdeen zor publikoen arrisku sariak jaistea nahi du.

Espainiako Estatuko Kontuen Auzitegiak 66.577 milioi eurotan kalkulatu du bankuak erreskatatzeko kostea. Hau da, bankuei emandako diru publikoa eta oraindik, haren zatirik handiena, bankuek itzuli ez dutena.

Abuztuko beroan, oporraldian harrapatu ditu Europako agintari politiko ugari, kezkatzeko moduko albiste ekonomikoak: Alemania atzeraldian sartzeko zorian dago. “Saihestu dezakegu, neurri egokiak hartuz gero”, esan zuen Peter Altmier ekonomia ministro alemaniarrak Saarbruckeko udako etxetik. Baina egun batzuk geroago Bundesbankak berak jo zuen alarma.

Mundu mailako hurrengo krisi ekonomiko handia herrialdeetan metatzen ari den zor erraldoiaren magalean jaioko dela entzuten da gero eta ozenago. Krisia krisiaren gainean. Adituen esanetan,  zorpetzea bultzatzea izan da krisiari aurre egiteko erabili den errezeta nagusia, dirua merke jarriz herritarren eta gobernuen eskuetan. Eta askoz ere merkeago oraindik bankuen eskuetan.