Sena ibaiak ohikoa baino 4 metro goragoko maila harrapatu dezake gaur bertan, ostirala, Parisen 1910eko uriola handitik ikusi ez den moduan. Ur bazterreko eremu asko eta ibaiaren maila azpitik dauden metro eta bestelako instalazioak husten ari dira, tartean Louvre museoaren barreneko sotoak arte lanez mukuru daudenak.

Egunotan ikusgai dago Sagardoaren ibaiak, bizitza iturri erakusketa Hernanin. Urumea eta Oria iraganean burdinari, ontzigintzari eta merkataritzari loturiko ibaiak izan zirela ikus dezakegu haren bidez.

Arturo Elosegi EHUko Ibaien Ekologia taldeko ikertzailea eta ekologia katedraduna da. Urte dezente darama zerbitzu ekosistemikoak ikertzen; alegia, ibai-uren inguruan sortzen den bizitza eta horrek gizarteari dakarkion onura. Azkenaldian, kutsatzaile berrien eraginekin kezkatuta dabiltza Ibaien Ekologia taldean: geroz eta gehiago hartzen ditugun botikak hasi dira dagoeneko ibaietan eragiten. Beste ikerketa talde batzuetan arrainen sexu aldaketak ere antzeman dituzte.

Gero eta ugariago gertatzen diren uholde handiak ez dira soilik klimaren aldaketaren ondorio. Mundu osoan ari da oso fite hondatzen lurzoruaren kalitatea, nekazaritza industrialaren eraginagatik eta, are larriagoa dena, hiriek beren handitzean gero eta lur eremu handiagoak artifizialtzen dituztelako, etxez eta azpiegituraz.     

Nafarroako Erriberan uholdeek ondorio nabarmenak utzi dituzte. Lau milioi euro baino gehiagoko kalte ordainak utzi dituzte.

Uholde albisteen beroan idazten ditut lerrook Hernanitik. Urumea ibarrean bizi diren jendeen artean harrituak ikusten ditut batzuk, etsita besteak, asko haserre. Baina nori eskatu kontuak?

Biodibertsitatea babesteko neurrien alde daude europar gehienak, inkesten arabera. Askok gutxiago dakite Europar Batasunak horretarako duen tresna, oraindik guztiz egituratu gabea, Natura 2000 Sarea dela. Erabat osatzen denean, babestutako eremuen munduko sare zabalena izango da. Euskal Herrian azken urte parean hasi dira ezartzen sareko eremuen babes planak –isun handien mehatxupean, dena esatera–, prozesuak 2004rako burututa behar zuen arren.

Ipar Euskal Herriko eta Nafarroako herrietan izandako uholde larrien ondoren, kalte-ordainak jasotzeko bide gorabeheratsuari ekin diote erakundeek, herritarrek eta laborariek.

Joan den asteko uholdeen ostean, Nafarroako Gobernuak 4 milioitik gorako kalteak zenbatu ditu Baztaneko eta Luzaideko inguruetan. Azpiegitura-kalteak konpontzeko 1,6 milioi beharko dira eta Tokiko Inbertsio Planaren bidez egingo dira konponketa-lanak.

Joan den asteko uholdeek eragindako kalteei aurre egiteko, Frantziako Ministro Kontseiluak hondamendi natural izendapen lasterra ezarri du Ipar Euskal Herriko eta Biarnoko 102 herritan.