Haurrentzat gezurra esatea amaren kontrolpetik ezkutatzeko modua da. Baina denbora baterako balio du. Donald Winnicott psikoanalistak hala zioen: “Ezkutatzea atsegina da, baina aurkitua ez izatea, infernua”. Artikulu honen abiapuntua haurrentzako kanta bat da, ama gezurtatzeak duen ondorioez hitz egiten duena. Kiri-kiri-ken du izena, Aita Onaindiaren Jolasketa liburuan, 1965ean, argitaratu zen, eta hitzen zein doinuaren egilea Nemesio Etxaniz izan zen (1899 Azkoitia-1982 Donostia)... [+]

“Inor ez omen da profeta bere herrian, baina ezta behar ere”. Hala hasi du Maite Larburuk bere izen-abizenez argitaratutako lehen diskoa (Hezurren azpian, Gaztelupeko hotsak) Hernanin aurkezteko kontzertua. Bere baitan dituen bi musikariak gerturatu ditu lan berriarekin: ogibide duen biolina gehitu dio Neighborrekin hasitako kantugile bideari. Egun batzuk lehenago, aretotik ehun metro eskasera elkartu ginen harekin solaserako: diskoaz, distantziez, hezurren azpian denaz…

XX. mendean, aitzineko gizaldietan bezala, kantak sortzen jarraitu du euskaldunak. Hegoaldean eta Iparraldean. Abesti asmatzaile oparoenetatik bat Eñaut Etxamendi ezterenzubitarra dugu, dudarik gabe. Ehun puska ahantz ezin moldatu zituen, hitzak eta musikak eginez, Ellande Larralderekin batera eskaintzeko Euskal Herriko plaza guztietan. Zoratu gaituzte, askotan, a capella.

AEBetako musika betirako eraldatu zuen Bob Dylanek 1960ko hamarkadan eta geroztik bere leienda hazi besterik ez da egin. Iruñean jo zuen joan den ostegunean eta Barakaldon berriz ostiralean. Bigarren kontzertu horren kronika da hau, iraganean iltzatuta geratu ez den artista baten erretratua.

Euskal baladen corpus-ean, balada historikoak dira interesik handiena sortzen dutenak. Hitzaldian balada horien berri ematen du Jabier Kalzakorta euskaltzainak

Iparraldeko herri-kantaera tradizionalak dituen ezaugarrien artean, bada bat nortasun berezia ematen diona eta adituak aspaldidanik harritu izan dituena: intonazio neutro edo erdibidekoa deitzen ahal duguna.

Agustin Mendizabal 1967an jaio da. Ingeniaritza eta musika ikasketak egin ditu. Azken urteotan, euskal herri-kantaeraren zenbait alderdi ikertzeari ekin dio. Hainbat publikazio egin ditu eta hitzaldiaren gaia dela eta sari bat jasoa du (2013ko Donostiako Orfeoia-UPV/EHU saria).

Herri kantaren erroetara jo du; esperimentazioaren esperientzia makulu, piezak entzulearen memorian irauteko nahia akuilu. Norabide, kolore, ertz eta instrumentu askotako musikaria da, baina ahotsean oinarrituriko disko gordin eta biluzia kaleratu berri du: Hil zara (Repetidor).

Twist (Susa, 2011) argitaratu zuenetik nobelarik publikatu gabe zegoen Harkaitz Cano eta hura bezain indartsua den apustu batekin itzuli da: Fakirraren ahotsa (Susa, 2018). Imanol Larzabal zenaren bizitza fikzionatu du, joan-etorri eta gorabehera handiko lau hamarkadaren erretratua eginez. Donostian elkartu gara berarekin, liburuak eragin dizkigun galdera sorta bat eskuan.

Estibaliz Robles-Arangiz Bernaola (Beskoitze, Lapurdi, 1944 - Bilbo 1993) 1967an hasi zen kantari. Hogei urte besterik ez-eta zenbait musika-lehiaketa irabazi zituen eta musika-emanaldiak eskaintzen hasi zen Euskadin, baita Mexikon eta Kanadan ere.

Pilota eta pilotariak omendu ditu Pier Paul Berzaitzek Laida Pilota izeneko bere azken ikuskizunean. Bertsoak, dantza, ipuinak eta kantua dira lanaren osagaiak. Ekainaren 30ean aurkeztu zuten Donapaleuko Airetik aretoan, Lilia elkartearen eskutik.