Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

larunbata 2025eko abuztuaren 23an

Ikastolarentzat dirubideak

1972ko irailaren 17an

Inprimatu

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Egin ARGIAkoa

Pasaitarrekin elkarrizketan.
Ikastolarentzat dirubideak
Marmitako txapelketa Pasai San Pedro
Burgesak eta mixerian. Ondo eta gaizki. Bapo eta larri. Eziñezko dirudi. Mixerian, gaizki eta larri bizi diran Ikastola burgesak deitzen zaie ordea, gurea artean. Guk ez dakigu zer diran. Guk, eskalearen antzera diru bila ibili bear izaten dugula, dakigu. Ez da beste eskolarik Ikastolak ainbat buruauste duenik.
Baiña buruausteak buruauste eta esamesak esames, gu Ikastolar eusten saiatzen gera. Bearrezkoa bait da Euskal Erriak erri bezala irautea nahi badugu. Eta errizale diran guztiek saiatu bear dute Ikastolaren alde: gurasoek, andereño eta, maixuek, atzerakoi eta aurrerakoiak, zaar eta gazteek. Erriaren nortasuna aintrakotzat artzen duenak ez dezake Ikastolarik arriskuan jar.
Zer ez da egiten Ikastolarentzat dirua ateratzeko? Abeslarien eta bertsolarien saioak, antzerkiak, zozketak... Pasai Sanpedrokoak izan dute dirua ateratzeko burutapen argia: Marmitako txapelketa.
Marmitakoa itsaserrietan jan oi dan janarietako bat dugu. Atun, egaluze lur-sagar, ogi, tipula eta abarrez egindako janari sendo eta goxoa. Itsasoan egin oi dute arrantzaleek atun-garalan. Baiña gaur edozein jatetxetan aurki diteke.
Dena dela Marmitako txapelketa eratu dute Pasaitarrek Abuztuaren 27 an. Arrazoi eman diote ontan Buska Isusiri. Onek dionez ongarri omen da onelako txapelketak ipintzea arri bakoitzeko oitura eta jendetasuna altxatzeko. Baiña bazuten Pasaitarrek beste asmo bat ere kolkoan txapelketa au eratzerakoan. Utz dizaiegun berauei esaten.
–Zenbagarren txapelketa duzue aurtengoarekin ?
–Bigarrengoa. Aurrenengoa joan zan urtean izan genduan.
–Errikoentzat ala Probintzi guzikoentzat?
–Txapelketa au Probintzi guzikoentzat izan da, orregatik erri guzieteko sociedade. edo giza-alkerteetara gure doiak bialtzen ditugu.
–Ondo erantraten al dute?
-Oso ederki eta jator. Joan zan urtean ez ezik, aurten ere 35ek txapelketan ."parte" artu dute.
–Txapelketa au egitea nolaz erabaki zenduten?
–Begira Donostisko Aurrezki Kutxa Munizipalak, Pasai San Pebro aukeratu zuan txapelketa au egiteko. Onek ez du esan nai, kaia duten beste errik ere, antolatu ez dezaketenik, Probintzi guzien izenean, baiña Pasai Sanpedroko kaia, garrantzitsuenetakoa bai da, orregatikantxe. Ortarako, emengo soziedade. edo elkarteei deitu zitzaien eta olek Kepa Done Ikastolak antolatu eta eratzea, ontzat artu zuten. Auxe izan zan txapelketa onen asiera.
–Nolaz eratzen dezue ?
–Kepa Donek Ikastolako gurasoek elkar artuta. Lan asko egin bear izaten da txapelketa bat eratzeko. Aurretik paper pilla erabilli dolak, baimenak, sariak, dirua eta abar iristeko, aizeak egan ez bai ditu ekartzen. Gero sukaldeak "FAGOR". etxetik Butanoa ."KOMINASA".-tik; sagaidoa Astigarrago "ZAPIAIN". sagardotegitik; ."GURELESA" eta ."ZAHOR". etxetik bazkal-ondoko gozokiak eta bar. Aurten 250 lagunek bazkaldu bai zuten txapelketa ondoren.
–Nork laguntzen dizuete ?
–Toki askotatik laguntza iristen zaigu. Leenago esan ditugun etxe oletatik eta baita Aurreski Kutxetatik Banku, C.A.T. ere, jan eta edari denda, lan toki, lagun bakar eta erriko etxeetatik eta abar, beren ."trofeo" eta diruaz. Auetaz geiñera, marmitako eguna irixten danean, erriko matil eta andereño batzuek, asko eta asko laguntzen digute. Baiña... errian bertan lau "soziedade" edo alkarte daude eta denok elkar artuko bagendu, lana erraztu eta aundiroago atera genezakeala uste det.
–Zergatik marmitako txapelketa eta ez beste zerbait?
–Leenago aipatu degun bezela, lekuko bertako bizitza eta oitura bereziak altxaerazteko olako txapelketak antolatzea oso ondo dagoela uste degu. Beste lekutan, beste era bateko txapelketek izaten dita eta emen, jakiña, marmitakoarena, gaiñera, garai ontan izaten bai da atuna ere.
–Irabazirik usten al dizuate?
–Geratzen dana, ikastolari laguntzeko da. Onelako eta beste eratako gauzak jarri bear nai eta nai ez, bastela ikastolak laguntza urria bai dauka.
–Zer billatu eta arkitu nai dezute txapelketa au dela medio?
–Leenik jendea argitu, gure euskal erriko jan-edariz, gauza eder eta egokirik egin ditekeela alegia; bigarren, elkarri laguntza sortu errian bertan zarbait egin bear danean, eta irugarren, jaialdia osatu eta azkenik, ikastolari lagundu. Gutxi al da ?
–Zerbait onik arkitu al dezute txapelketa ontaz?
–Bai. Gero eta marmiteko obeak egiten dira eta leenago esan ditugun bideak zabalagoak dira, eta elkarrenganako arramanak jatorragoak.
–Jendeaz?
–Jendeak ondo erantzun zuan jaialdi egokia eta umore onekoa. Trintxerpeko GAU-PASA "FANFARE" taldeak alaitu zigun eguna, bere abesti polit eta bikaiñez.
-0O0-
Leenengo saria irabazi zuan Atelatar Gabrielekin ere itz alditxo bat egin ondoren auxe esan zigun: "Onelako txapelketek gero eta indar aundiagoa artzen ari dira, toki askotan egiten diralako, baiña gai ontaz oraindik askoz aurrerago joan gintezke. Ortarako gauza arretaz artu bear. Esango det. Gauza ona eta gozoa atera nai bada, nola nai ez da egin bear, au da, ezar erre gabe, txukun eta garbi, ezeren txastasan txarrik janariari artu gabe..."
–Noiz asi ziñan zu txapelketan parte artzen?
–Aurten bigarren urtea det. Giza-arteko nere lagunak bultza erazi zidaten.
-Ortarako sukalde gauzetan jakingo zenduan, orregatik?
–Osta, osta... "soziedade" eta nere etxean emazteari laguntzearren, bazkari eta afari batzuk prestatzen ditut.
–Leenengo saria ateratzeko itxaropenik bai al zenduan?
–Itxaropena bai, baiña bildurra ere bai aterako ez ote nuan. Etorri ziran guzika itxaropen eta uste orretaz etorriko bai ziran.
–Zure marmitakoak zer zuan, aurreneko saria ateratzeko?
–Alaxe gertatu.
–Nun dago "sekretoa" ?
–Gauzak naastatu, baiña dena bat egin, au da, tipula, olio, ogi, atun, lur-sagar edo patata eta abar... naasten badira, denen txastamena batera baiña jakiak ikusi gabe artzean dago sekretoa.
–Leenengo saria artzean zer nabaitzen da?
Zuk nabaituko zendukeana, noski: Poz galanta.
–Zer esango zenioke Gipuzkoako elikarte edo "soziedadeei" ?
–Eskerrik asko Sanpedrora etorri ziralako. Ni Sanpedrotarra naiz eta ongi etorria egiteko, zintzilik jarri zituen zapi batean esaten zuana: "Esku emana, euskotar eta Euskal Erriari".
–Txapelketa onek zer on ekarri dizaioke Sanpedro erriari, Gipuzko eta Euskal Erriari?
–Batasuna gutxienez. Sukalde gauzetan bat egin degun bezela, gure izkuntza, oitura, lege zaar eta jarrai bideetan ere bat egin dezagula. Guk, gure artean, atzerritarrak artu baditugu, oiek ere gu errespeta gaitzatela. Orain..."Mercado Común". dela ta asko itzegiten da. Guk ere gure jan-edariak erakusteko eskubidea daukagula derizkiot.
–Euskal Erriko jan leku edo "restauranteetan", marmiteko janaria zergatik da geiago erabiltzen?
–Jan tokietan leen bai leen jana eman bear izaten da eta azkar; marmitekoa egiteko, berriz, denbora pixka bat bear izaten da. Orregatik uste det dala.
–Janari ona izanik, jendeak geiago zergatik ez du jaten?
–Bear ainbat ezagutzen ez delako. Itsas bazterreko errietan ezagutzen da, baiña, barrengo erri aldetan ez da ezagutzen bear adiña.
–Zer moduteko sariak iruditu zitzaizkizan aurten Sanpedron emandakoak?
–Oso onak eta garestisk. Eta gaiñera iñor ez zan saririk gabe geratu.
Txapelketan parte artu zuan beste sanpedrotar bat ere, naiz bera Bizkaiko Elantxobe errian jaioa izan gure aldamenean geneukan. Osatar Kandido joan zan urtean iragarren saria atera zuana, eta auxe esan zigun: «Ni oso pozik galditu naiz, eman didaten sariaz, denok nai izaten degu, al beda, leenengo saria atera, baiña au batentzako izaten da; txapelketaren garrantzia ez da leenengo, bigarren edo irugarren saria ateratzea, marmiteko ona eta gozoa egin, eta bertan parte artzea baizik».
–Bejondeizula Kandido.
ONDARTXO

Atela'tar Gabrielek irabazi zuen leenengo saria (zarrantz argazkia)
Aurtengo "marmitako" sariketa (zarrantz argazkia)
12

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
EgileezONDARTXO1Gizartea

ASTEKARIA

498. zenbakia

1972ko irailaren 17a

ASTEKARIA PDF-an

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Gedar

“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

La Directa | Marc Español

Bilboko Udalak muntatu gabeko eszenatokia, mehatxuak eta kronika faltsu bat

Xalba Ramirez | Irutxuloko Hitza

Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Eneko Imaz Galparsoro

Azkenak

2025-08-22 | Jon Fernández González

Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.

2025-08-22 | Eneko Imaz Galparsoro

Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]

2025-08-22 | Jon Fernández González

Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.

Bost teilatu

MULTIMEDIA - dokumentala

2025-08-22 | Eneko Imaz Galparsoro

Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]

2025-08-22 | Jon Fernández González

Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]

2025-08-22 | La Directa | Marc Español

Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.

2025-08-22 | Iñigo Martinez Peña

Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]

2025-08-22 | Maider Leturiaga

KOMIKIA | Xamurtasunaren diktadura

2025-08-21 | Jon Fernández González

Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.

2025-08-21 | Eneko Imaz Galparsoro

Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.

2025-08-21 | Jon Fernández González

AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.

2025-08-21 | Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria

“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.

2025-08-21 | Gedar

Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.

2025-08-21 | Eneko Imaz Galparsoro

Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]

Eguneraketa berriak daude