Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak beste. Ez dute kontuan hartu idazle nigeriar-estatubatuarra ez dela Angela Davis, alegia, haren feminismoa ez dela bereziki iraultzailea ikuspegi antikapitalistatik.
Horrez gain, Euskal Herriko prismatik epaitu dute idazlea “ume bat erosteagatik”, aintzat hartu gabe ordezkapen bidezko ernalketa errotuta eta normalizatuta dagoela Estatu Batuetan, non askatasun indibiduala eta merkatu-askatasuna erlijio diren.
Paradoxikoa iruditzen zait emakume transen “pribilegioei” buruz mintzo zen idazleak egungo bere klase pribilegioa baliatu duela ama izateko, ez utero faltagatik edo antzutasun arazoengatik, baizik eta bere arrakasta profesionala gurasotasunarekin “kontziliatzeko” estrategia gisa. Ume-zaintzaile tropela izango du ere seguruenik, baina ohituagoak gaude ugalketa-lan horren esternalizaziora.
Maite dugu pertsona ospetsuen praktikak epaitzea: kontraesankorra al da idazle feminista batek haurdunaldi subrogatura jotzea? Nire aburuz, interesgarriagoa da momentuko polemika probestea eztabaida sakonago bati heltzeko: Estatu Batuetan jaiotako praktika/negozio hau gurean normalizatzea al da Euskal Herrirako nahi dugun ugalketa eredua?
Barkatuko didazue publizitate pilula: Aingeruak eta neskameak LISIPE bildumako saiakeran lantzen dugu gaia sakonean. Besteak beste, aipatzen dugu erraza dela “alokairuzko sabelak” ordaintzen dituztenei kargu hartzea, Ana Obregón, Miguel Bosé, Kim Kardashian edo Chimamanda Ngozi Adichie direnean. Alabaina, zer gertatzen da intentziozko gurasoak auzoko, lankide, lagun edo senide ditugunean?
Hori izan da irakurleek gehien adierazi didaten kezka: nola egin bateragarri haurdunaldi subrogatuen kontrako kritika irmoa inguruko senideekiko elkarbizitzarekin? Ezin dut erantzuna zutabe batean laburtu, baina uste dut kontuan hartzekoa dela Adichiek ume bat erosi duela esateak lotura zuzena daukala haurdunaldi subrogatu bidez jaiotako umeei ikaskideek “zure gurasoek erosi zintuzten” bezalakoak esatearekin. Eman diezaiogun buelta bat, Chimamandaren polemika ahazten dugunean.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]