Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta finkatzeko.
Bi astetik behin erailketa matxista bat izaten den Suitzan, aurten 21 feminizidio zenbatu ditugun herrialdean, eskuinak “woke erokeria” deritzotenarekin bukatzeko beharra sentitu zuen. Elizan sistematikoki izandako sexu erasoak zeharka aipatzen hasi direnean, Basel eta Züricheko unibertsitateetako ikasleek irakasleek eginiko bortxaketa eta sexu abusuak salatu dituztenean, trans, ez bitar eta queerren aurkako erasoak zein eraso arrazistak ugaritzen ari diren honetan, izartxo batean ikusi du arriskua patriarkatuak. Eskuina, balio horien zaindari, gerra kulturala egiten saiatu da genero disidentziak adierazten dituen izarra (*) kentzearen aldeko ekimenarekin. Horrela, azaroaren 24an zeinu baten inguruan bozkatu zen Zürichen, eta mundu mailako primizia bihurtu zen.
Zeinuak garrantzitsuak dira, mundua horien bidez irakurtzen dugulako. Genero izartxoek ez dute inor erailko, botereak eta pribilegioek bai
Ekimenaren bultzatzaileek, SVP eta beraien babesleek, besteak beste, “bermigrazio” ideologia faxista zabaltzen duen txertoen kontrako elkarteak, zioten beraien intentzioa ez zela politikoa, hizkuntzaren arauak mantentzea baizik. Hizkuntza alemanean genero disidentziak txertatzeak hizkuntzaren arauak hausten zituela, alegia. Itsuen eskubideetan ere pentsatu zuen eskuin elitista eta kapazitistak. Lotsarik gabe, egunerokoan diskriminatzen dituzten taldeak instrumentalizatzen saiatuz, genero izartxoak irakurketa zaildu omen ziezaiekeela argudiatu zuten. Erreferendumean eskuinaren ekimena atzera bota zen gehiengo zabalaz, eta seinale garrantzitsua eman zen.
Genero izartxoaren erabilerak ez ditu genero disidenteak babestuko, hori gizartearen maila guztietan eman beharrekoa baita. Hizkuntza horren parte bada ere, ezingo die eman beharrezko segurtasun fisikoa, psikologikoa eta ekonomikoa, ez eta existentziaren aitortza juridikoa ere. Halere, zeinuak garrantzitsuak dira, mundua horien bidez irakurtzen dugulako, baita erasoei aurre egiten badakigula adierazteko ere. Genero izartxoek ez dute inor erailko, botereak eta pribilegioek bai.
Bozketa honekin, eskuinak mahaitik garbitu nahi izan ditu genero rolei buruzko eztabaida, indarkeria matxistaren errealitatea eta mugimendu feministaren lorpenak. Egungo botere harremanek bere horretan jarrai dezaten, beren pribilegioez gozatzen jarraitzeko, sistema osoak babestuta. Kapitalismoak eta kolonialismoak debaluatutako gorputzak jomuga. Pribilegioak ez dituzte borondatez emango, borrokaren bidez galdu araziko dizkiegu. Elkarrekin izartxoak marraztuz!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]