Euskara mailu bat da
Neronek esan nezake, baina Macronek esan zuen. Frantses nazioa zatitzeko tresnak omen dira frantsesa estatu hizkuntza bilakatu baino lehenagotik ere exagonoan baziren hizkuntza horiek. Aitortu ordez Frantziak hizkuntza horietako hiztunak azpiratu, uniformizatu eta asimilatu egin zituela, horiei leporatu die kontrakoa egin nahi izatea. Otsoa ardi narruz jantzia, Goebbelsen eran.
Hego Euskal Herrian ere antzera ari zaizkigu CCOO, UGT eta PSOE. Oztopoak jartzeaz gain berezko hizkuntzan hitz egin nahi eta hori lortzeko neurriak hartzen dituenari, haren aurka diskurtso manipulatzaile eta erasotzailea darabilte; ez da neohizkuntzaren mailara iristen, baina apropiazioaren eta supremazismoaren osagarriak ditu.
Batetik, erabat antieuskalduna da. Euskarafoboa idatzi behar nuen, baina zehatzagoa iruditzen zait euskaldunon aurkakoa dela adieraztea. Euskara eskakizunak langile batzuek baztertzeko arma direla adierazi dute, nahita ahantzita hemen baztertu bakarrak bi hizkuntza ofizialak dakizkigun herritarrok garela. Gutxieneko demokratikoa beharko luke euskaraz elkar ulertzea; hizkuntz eskubideen berdintasuna lortzeko, eskaera zilegia eta neurrikoa da euskal herritarron zerbitzura aritu behar duenak, gutxienez, elkar ulertzeko adina euskara jakitea. Gainerakoa españolaren nagusikeria linguistikoa eta euskaldunekiko bazterkeria da. Legez ezarria, gainera.
Nahita ahanzten dute 500dik gora lege, arau eta jarraibide dituztela gaztelania inposatzeko, eta aldi berean oldarraldi judizialik dagoenik ere ukatzen dute
Bestalde, diskurtso klasista da, euskara gutxiengoaren hizkuntzatzat dutelako. Toleratu egiten dute, baina (beraiek erabakitzen dituzten) “behar errealetara” egokitu behar dela diote. Euskaraz bizi nahi dugunoi oztopoak jartzen dizkigute beren ezjakintasunari eta pribilegioei eusteko. Herritar xumeak behartuta daude española jakitera, baina VIP kastakoek, herrikideei ulertu gabe, haiengan agintzeko pribilegioa dute. Legez, inposatuta; ez gomendio, ez erregu.
Eta, azkenik, diskurtso españolista da. Beraientzat normala da euskaldunok legez behartuta egotea gaztelania ezagutzera, Espainiako Konstituzioak horrela ezartzen duelako. Beren itsukeria rojigualdaren erakusle da nahita ahanztea 500dik gora lege, arau eta jarraibide, eta estatuaren errepresio tresnak dituztela gaztelania inposatzeko, eta, batera, ukatzea oldarraldi judizialik dagoenik.
Horien guztien aurrean jarrai dezagun euskaraz, eta euskaldunak ugaritzen, bi nazio zapaltzaile horiek zatitu eta gurea askatu arte.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]
Diskrezioa edo zuhurtzia hitzak entzuten dizkiedanean buruzagi politikoei kezka sortzen zait. “Hobe izango da zuhurtziaz jokatzea”, esaten digute. Horixe izaten da estalkia jakiteko, era publikoan egin izan balitz, onargarria ez zatekeen operazioa era sekretuan... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]
Unibertsitateko ikasleak azterketa garaian dauden bitartean, irakasleoi ikasturtea ixtea dagokigu. Irakasleak talde txikitan biltzean oso ohikoa da urte batetik besterako aldaketen gainekoak konpartitzea eta hausnarketaren brindis gisara ikasle belaunaldiaren
ezaugarritzea... [+]
13 urteko mutil bat da Adolescence telesailaren protagonista, bere eskolako neska bat erailtzeagatik atxilotua. Lau kapitulutan zehar saiatuko gara ulertezina ulertzen, baina gidoilariek ez digute azalpen errazik emango, baizik eta bullying dinamika nahasiak, manosferaren eragin... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Pasa den asteko berria dugu: Irunen 67 urteko garraiolari bat hil zen, kamioia kargatzen ari zela. Errepidean izan balitz, “eragozpenak errepidean” entzungo genuke; ondoren, baxu antzean, “kamioilari bat hil da istripuan”. Gipuzkoa aldean trena hartzea... [+]