Murrizketak, bazterkeria eta negozio interesak: hondamendi batentzako koktel hilgarria Valentzian
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu dituen urbanismo baztertzaile bat ere badagoela ikus dezakegu, mapak elkarren ondoan jarrita.
Urriaren 29an Valentzian izandako erauntsia “historikoa” dela azpimarratu du Aemet agentziak, Espainiako Estatuan mende batean izandako tanta hotz handiena. Baina horrek bakarrik ez du azaltzen gertaturikoa. Klimaren zoratzearekin –eta gizakiaren eskuarekin– zerikusia duten beste arrazoi batzuk alde batera utzita, Valentziako Generalitateak larrialdiaren aurrean izandako negligentzia kritikatu du askok.
Júcarreko Ur Konfederazioak ere eguerdirako alarma jo zuen, baina ia zortzi ordu berandutu zen Carlos Mazónen gobernua abisua aktibatu eta herritarrei ohartarazten. Jadanik berandu zen
Egun horretan meteorologia agentziak goizean goizetik abisu gorria emana zuen, Júcarreko Ur Konfederazioak ere eguerdirako alarma jo zuen, baina ia zortzi ordu berandutu zen PPko Carlos Mazónen gobernua abisua aktibatu eta herritarrei ohartarazten. Jadanik berandu zen. Are gehiago, Mazónek berak arratsaldeko lehen orduan, oraindik erauntsiaren okerrena iristear zela, esan zuen egoera “egonkorturik” zegoela eta okerrena pasa zela. Sare sozialetatik hanka sartze hori borratu du Valentziako presidenteak.
"Negazionismo klimatiko kriminala"
Bistakoa da Valentziako PPk erakutsi duen utzikeria klima larrialdiari aurre egiteko neurriei dagokienez. Mazónek, Voxen babesarekin agintera iritsi zenean egin zuen lehen gauzetako bat Valentziako Larrialdien Unitatea ixtea izan zen, “txiringito” bat zela esanda. “Negazionismo klimatiko kriminala”, deitu dio horri Contexto aldizkariak bere editorialean.
Bestalde, iragarpen baliabide gehiago eta protokolo garbirik ez izateak hondamendia areagotu du: “24 ordu lehenago jakin izan bagenu zein izango ziren Valentziako gune kritikoak, seguruenik abisua lehenago aktibatuko zen”, azaldu dio La Vanguardia-ri Meteoredeko kide batek. Sareetan birala bihurtu da nekazari batek aurretik zabaldutako mezua, salatzen Valentziako Aemeten radarra ez zebilela. Gero agentziak gezurtatu egin du halakorik.
Valentzian “euriak ez daki euria egiten”, gogorarazi du Nuria Cadenesek Vilaweben egindako kronikan, lurralde haietako abesti ezagun batek dioen bezala. Hedabide horretan azaldu dute Paiportan (40 hildakotik gora) gertatutakoa: herria erdibitzen duen Xiva errekatik erauntsia iritsi zenean, ez zuen euririk ere hari: “Inork ez zien abisatu infernua zetorrela herrira”. Eta hori agintarien ardura da.
Eskerrik asko, Mercadona
Negazionismoa eta negozionismoa sinonimoak izan daitezkeela ikusi dugu oraingoan. Abisurik eman gabe, jendea lanera bidali zuten berdin-berdin arratsaldez. Produzitzera. Aterik itxi ez zuten Mercadona, Ikea eta antzeko multinazionaletako langileen testigantzak ezagutu ditugu sareetan: “Bizia jokatu dugu lau gauza saltzearren”, zioen haietako batek. Bitartean, Valentziako alkateak (PP) eskerrak eman dizkio Mercadonari kaltetuen artean jakiak banatzeagatik.
Eta badira esaten dutenak hau guztia askoz okerragoa izango litzatekeela Francok ez balu Turia ibaiaren arroa desbideratu. Eskuineko zenbait hedabidek nabarmendu dute 1957ko Gran Riuada-ren ondoren egindako obrek salbatu dutela hiria urpetik. Baina mapek ez dute halakorik erakusten, Turia “berriaren” hegoaldea izan baita batez ere urak hartu duena.
Hegoaldeko periferia horretan hamarkada askotan poligonoak eta autopistak eraiki dira, herrien eta nekazaritza lurren artean. Baina mantentze lan eskasak egin dituzte, kutsadura eta zikin ugari jasotzen duen Xiva errekarekin gertatu bezala
Hegoaldeko periferian poligonoak eta bazterketa
Hegoaldeko periferia horretan hamarkada askotan poligonoak eta autopistak eraiki dira, herrien eta nekazaritza lurren artean. Baina mantentze lan eskasak egin dituzte, kutsadura eta zikin ugari jasotzen duen Xiva errekarekin gertatu bezala, Vilawebek azaltzen duen moduan.
Paiporta, Alfafar, Aldaia, Torrent... dira ingurune horretako herrietako batzuk. Denboraleak kaltetuenak, hildako gehien izan dituztenak. Eta jartzen baditugu bi mapa elkarren ondoan, demagun, uholdeek harrapaturiko Turia ubidearen hegoaldeko eremukoa alde batean, eta auzoz auzoko per capita errentarena bestean, konturatuko gara inozoegia dela pentsatzea erauntsi “historiko” baten patu hutsa denik gertatutako hau guztia.
Nafarroako landa gune asko daude despopulazio arrisku larrian eta horietako bat da Urraul Goiti Pirinioaurreko bailara. Hango Adoain herrian biztanle bakarra bizi da iraunkorki eta 93 urte ditu. Han da ere Perotx oinetxe zaharra eta berau birgaitzeko herri ekimena abiarazi dute.
Erasoa Bilboko kale horretako ile apaindegi batean egin zuten maiatzean. Erasoa grabatua izan zen eta auzokideek salatu zuten.
Animalia-etikaz mintzatuko dira EHUko ikastaroetako batean. Leire Morras Aranoak, ikastaroaren zuzendariak, hezkuntzan antiespezismoa lantzeko dauden hutsuneak eta aukerak nabarmendu ditu.
Dagoeneko 30 hiri inguru batu dira politika migratorioen eta militarizazioaren aurkako protestetara eta larunbaterako 1.800 hiritan dituzte protestak deituta. Los Angelesen egin bezala, hiri horiek ere militarizatzeko xedea aipatu du Trumpek. Guardia Nazionala hedatu dute... [+]
Ondo Etorri Laudio Harrera Herria sortu dute, kale egoeran bizi diren pertsonen “bidelagun” izan eta “mugimendu arrazista zein xenofoboen aurka” borrokatzeko. Eskualdeko ikuspegiarekin landu nahi dute gaia, eta “lanean” jartzeko deia egin... [+]
Emaitza positiboa eman zuen iragan abuztuan egindako testak, baina Polizia Zientifikoaren laborategira bidali baino lehen Ondarroako komisariatik desagertu zen frogen poltsa.
Ekainaren 14an egingo da Hernanin San Juan jaiak iragartzen dituen 30. Preludio kontzertua. Aurten emakume bat izango du zuzendari musikal: Judith Montero Imaz. Behin batuta hartuko, eta emakumeek musika ondarean egindako ekarpena ekarri du fokupera. Berarekin eta Hernaniko... [+]
Kanpaldiaren helburua "osasuna eta ingurumena arriskuan jartzen dituen eta etorkizuna hipotekatzen duen proiektu jasanezina" geldiaraztea da.
Urte hasieran gertatu zen, urtarril eta otsail artean, Donald Trumpen bigarren agintaldia hasi zenean eta DEI politiken kontrako gurutzada hasi zuenean hark. Baina ez zen izan prentsa-ohar edo iragarpenik. Erabilpen baldintzetan, norbaiten "genero identitatearen eta... [+]
Udako Euskal Unibertsitateak hogei jardunaldi eta topaketa antolatu ditu ekainaren 11tik hasita hilabete batez, hausnarketari bide emateko eta "arnasgune akademikoa" izateko helburuarekin. Inguma datu-base berrituan unibertsitate mailako jakintza alor ugaritako ia 50.000... [+]
Espainiako Lanbide Heziketaren legeak egoera larria ekarri duela iritzita, kezka nagusiekin manifestua idatzi du irakasle talde batek eta jasotako sinadurak aurkeztu dizkio Eusko Jaurlaritzako Lanbide Heziketako Sailburuordetzari. “Joan garen ikastetxe guztietan bat egin... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua bilatzeko bigarren saiakera kontatzen duen dokumentala interneten ikusi daiteke asteazken honetatik aurrera. Igandean ekitaldia egingo dute, Batallon Vasco Españolek iruindarra duela 45 urte bahitu eta desagerrarazi zuela... [+]
Akusazioa onartu, eta eragindako kalteengatik, kalte ordainak ordaindu dizkio: zigorra jaitsi diote, eta, beraz, ez du kartzelara sartu beharko. Beste gizon batek aitortu du bost urtez bikotekideari sexu abusuak egin zizkiola: zigorra jaitsi diote hamahiru urtetik laura, eta... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]