Enegarren industria enpresaren itxiera

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Urdulizek XX. mendean industrializazio sakona jasan zuen, eta Euskal Herriko herri askotan gertatu den bezala, herri itxura erabat eraldatu zuen: herri berria eraiki zen, industria gune nagusiaren ondoan, eta baserri herria txiki utzi zen. 1944. urtean Bizkaiko Babcock & Wilcox enpresa handiaren lehiakidea izango zen Mecánica de la Peña S.A. sortu zen.

Enpresa horren ibilbidea industria sektoreko askoren antzekoa izan da: garai fordistako loraldia, hazkundea eta nazioarteko hedapena; 1980ko hamarkadan krisia eta lehenengo ordainketa etendura 1986. urtean. Ordutik aurrera, bazkide berrien bilaketa, Tubacexekin porrot egindako bateratzea eta nazioarteko enpresa bati, Kvaerner-i, saltzea. Bidean, aktibo baliotsuenak ere saldu zituen, hala nola Mecaner automozioko matrizegintza, Fiat-en osagaien dibisioari. 1999. urtean Mecánica de la Peña enpresak beste ordainketen etendura bat egin zuen, eta bere lekuan Fiat enpresaren menpean zegoen Mecanerrek jarraitu zuen lanean, lanpostuak erdira murriztuta. Jabeen fusioak zirela eta, gaur egun arte Stellantis taldearen menpekoa da. Udaren bukaeran, multinazionalak publikoki adierazi du Urdulizko lantegia itxiko duela eta 148 langile kaleratu. Bide luzea, bihurgune anitzekoa, eta oraindik azken orria idatzi barik daukana.

Estrategia zaharrak erabiltzen ari dira itxiera oso merkea lortzeko. Multinazionalaren egoitzan lantegi (edo eskumeneko enpresa) batean gehiago ez inbertitzea adosten da. Teknologia eta makineria zaharkituz doa, lehiakortasuna galduz. Gero, lan karga beste filial edo lantokietara birbideratzen da, eta arazo ekonomiko artifizialak sortarazi. Itxiera iruzurtiak egiteko hamaika bide daude, baina sarritan, prozesu horien bitartez, langileak etsipenera eramaten dituzte, kaleratzeak oso merke ordainduta. Urteak daramatzagu murgilduta desindustrializazio prozesu sakon batean.

Ez dugu gure lurraldeko industria-sarearen etorkizuna multinazionalen esku utzi behar, merkatua edo produktibitatea aitzakiatzat hartuta

Itxiera horiei aurre egiteko, ezinbestekoa da langileen antolakuntza, sindikalismo proaktibo baten bitartez, helburua lan baldintzak hobetzea duena, bai, baina, horrez gain, langile kontrola buruan duena, finkatuta dagoen lurraldeari lotuta. Aldeak alde, Argentinako Enpresa Berreskuratuen Mugimendua burura datorkit, batez ere lantegi horien kasuan, auzo eta herriekiko egiten zuten lana azpimarratzekoa baita. Hori izan baitzen enpresa okupatu horien biziraupenaren gakoa.

Bestetik, sarritan aipatzen dira 4.0 Industria eta antzekoak, baina langileentzat errealitatea da gure lurraldean daukagun industria sarea gero eta ahulagoa dela. Irabaziak mugagabe handitzea da kapitalismoaren oinarrizko legea. Horri gehitu beharko genioke autogintza sektorean enpresa askoren etorkizunaren inguruan itzal iluna zabaldu dela. Orain arte hartutako bidea jarraitzekotan, ordainean, enpresa industrialen jario itxiera, kaleratzeak eta desindustrializazioa izango dugu. Horren aurrean, bilatu behar duguna da industria pisua nola mantendu; autogestioaren bidez langileek protagonismoa berreskuratuta eta erronka ekologikoei aurre egiteko gai den industria sarea bultzatuta, irtenbide teknokratikoak gaindituz eta pairatzen dugun eredu kapitalista alde batera utziz.

Mecaner enpresaren etorkizuna ezin dugu Stellantis multinazionalaren esku utzi. Ez dugu gure lurraldeko industria-sarearen etorkizuna multinazionalen esku utzi behar, merkatua edo produktibitatea aitzakiatzat hartuta; izan ere, aski ezaguna denez, aitzakia horiek beti izaten dute tranpa.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-08-04 | Behe Banda
Kale estuak dituzten hiriak

Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


Teknologia
Sormenerako suntsipena

Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]


2025-07-30 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Gehiago

Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]


2025-07-30 | June Fernández
Meloi saltzailea
Coca-Cola

Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan.  Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]


2025-07-30 | Inma Errea Cleix
Kaka

Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]


Ergelkeria

Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.

Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


Euskarak Euskal Herria behar du

Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]


Migrazioei buruzko jarrerak gurean

Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Eguneraketa berriak daude