Ezagutzera eman ziren lehen kasuak Erresuma Batuan izan ziren, 2021eko udazkenean ziztatu zituztela salatu zuen hainbat emakumek. BBCk adierazi zuen 2021eko urriaren 21ean Nottinghamshireko Polizia hamabost kasu ikertzen ari zela eta lehen salaketa urriaren 2an jaso zutela. Ziztatuak izandako pertsona gehienak emakume gazteak izan ziren, baina gizonak ere ziztatuak izan zirela ziurtatu zuen Poliziak.

Ondoren, Frantzia, Espainia eta Europako beste herrialde batzuetan salatu dituzte antzeko gertakariak. Ipar Euskal Herrira heldu zen lehenik, oraintxu Hego Euskal Herrira. Ipar Euskal Herrian maiatzean hasi ziren ziztada bidezko erasoak salatzen. EITBk adierazi duenez, Baionan jazotako beste 20 kasu ikertzen ari dira.

Uztailaren 9an lau gaztek salatu zuten ziztatuak izan zirela Sanferminetan. Lauak mareatuta sentitu ziren, botaka egin zuten eta bertigoak izan zituzten, besteak beste. El Mundok adierazi duenez, Poliziak baztertu egin du helburua sexu jazarpena dela zioen hipotesia. Horretarako argudiatu dute ziztatu ostean inor ez zela saiatu gazteak lagunengandik urruntzen. Lagunekin egon ziren uneoro eta ez zuten sexu jazarpen ez antzekorik pairatu. Gazteetako batek ordea, mutil bakarrak, bere kreditu txartela ostu egin ziotela azaldu du. Uztailaren 12an beste lau salaketa egon dira, guztira zortzi salaketa izan dira Iruñeko festak hasi zirenetik.

Zer da ziztaden kontua?                                                                   

Ingelesez needle spiking deituriko praktika da. Normalean jende multzoa eta festa giroa aprobetxatuz, biktimak despistaturik daudenean ziztatzen dituzte droga oraingoz ezezagun batekin. Ziztatzen den substantzia ezezaguna da, baina estasi likidoa izan daitekeela uste dute, hainbat hedabidek adierazi duenez, haien artean Naizek eta Noticias de Navarrak.

Estasi likidoa “bortxatzaileen droga” gisa ere ezagutzen da eta nerbio-sistema zentralaren depresore bat da. Depresorea izateaz gain, haluzinogenoa ere bada, eta oso mendekotasun psikologiko handia eragiten du Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailaren arabera. Kazeta.eus-ek Arrangoitzen ziztatu zuten gazte batekin hitz egin zuen eta haren arabera, estasi likidoa sartu ziotela esan zioten medikuek, baina ospitalean egindako azterketa toxikologikoetan ez zuten halakorik aurkitu.

Ziztatua izanez gero, nola jokatu

EHZ festibala uztailaren lehen asteburuan ospatu zen. Festibala pertsona guztientzat espazio segurua izateari garrantzi handia ematen diote antolatzaileek. Eraso ezberdinen aurrean neurri ezberdinak hartuko zituztela adierazi zuten haien sare sozialetan eta festibalean bertan zabaldutako orrietan. Tartean, ziztada bat jasoz gero protokoloa zein zen azaldu zuten: “Gurutze Gorrira jo zuzenean, haiek hartuko dute zu artatzearen eta Erasoen Kontrako Brigadarekin lotura egitearen ardura”.

BBC hedabideak ere jarraibide batzuk luzatu ditu, lagun bat ziztatua izan bada zer egin azaltzeko. Hauek dira aholkuetako batzuk: biktima bakarrik ez uztea inolaz ere ez, biktimarekin hitz egitea kontzientzia galdu ez dezan, alkoholik edaten ez uztea (arazo larriagoa sortu dezake alkohola edateak edo gehiago edateak) eta biktimak okerrera egiten badu anbulantzia deitzea.

Beraz, garrantzizkoa da lagunekin egotea, ziztada bat sentitzen den momentuan lagunei komentatzea, gaizki sentitzen hasten den pertsonarekin geratu eta larrialdi zerbitzuetara deitzea, drogarik ez kontsumitzea (alkohola, kasu) eta ziztada jaso den taberna, diskoteka edo festako antolatzaileei gertatutakoaren berri ematea.