Asilo eskubidea eskatzeko asmoz Bilbora duela lau hilabete iritsi zen pertsonaren bizipena kontatzeari ekingo diot, pertsona horrek hala eskatuta.

Zoriak edo, biok harremanetan jartzea eta ezinezko misio bat partekatzea nahi izan du: polizia-etxean asiloa eskatzeko hitzordua lortzea. Hitzordu hori internet bidez eskatu behar da poliziaren webgunean. Pertsona horrek hitzordurako ematen zizkidan datekin harrituta, galdera egin nion asilo-gaietan diharduen erakunde batean dabilen ezagun bati. Halaxe dela erantzun zidan, behin eta berriz sartu beharra dagoela, gaur egun hitzorduaren miraria iruditzen zaidana lortu arte. Era berean, esan zidan ez dagoela pauta zehatzik, hitzorduak ez direla ordu jakin batean jartzen jendearen eskura, baizik eta ausaz sartu behar dela eta tematu, ez dagoela besterik.

Orduan gogoratu nituen Indautxuko polizia-etxearen inguruan sortzen ziren pertsonen-ilara luzeen argazkiak. Asilo-eskatzaile batzuek gaua ere ematen zuten han, hainbat tramite egin ahal izateko. 2020an pandemia iritsi zen eta ilarak desagertu egin ziren, arrakala digitalak ordezkatuta. Arrakala hori ilarak bezain zitala da, baina badu abantaila bat; ikusezina da, eta begi itsuak, negarrik ez. Agerikoa da, ez dago jende-ilaren argazkirik, ez dago salaketarik. Pandemiak eta itxurakeriak zabaldutako arrakala ez da teknologikoa soilik; izan ere, kasu honetan, asiloa bide horretatik lortu behar duten pertsonak, sarritan, gure alfabeto bera ere ez duten herrialdeetatik datoz. Imajina dezagun herrialde batera goazela non arabiera  egiten den eta pantailetan nabigatu behar dugula zeharo ezezaguna zaigun hizkuntza batean, zaila, ezta? Lehenengo pantailan probintzia, bigarrenean poliziarekin hitzordua, hirugarrenean asilo-eskaera, ondoren pasaporte-zenbakia, izena, jaioteguna eta herrialdea.

Dena, azkenik, “Game over” pantailara iristeko: "Une honetan ez dago hitzordurik eskuragarri. Laster bulegoak hitzordu berriak jarriko ditu zure eskura". Eta horrela egunez egun, astez aste, hilabetez hilabete... eta dagoeneko lau hilabete igaro dira. Zoritxarrez, badakigu eskubideak urratzeko modu ugari eta gaiztoak daudela, eta izugarri bihozgabea egiten zaigu hau, zehazki.
Esperientzia mespretxagarri horrek alde onik badu, Te cedo una cita plataforma ezagutu izana da. Bertan 1.200 boluntario baino gehiago biltzen dira eta dagoeneko 5.000 hitzordutik gora lortu dituzte. Aspaldi konturatu ziren burokrazia zital honi hainbat aldetatik egin behar zaiola eraso.

2021ean %44 murriztu dira asilo-eskaerak, eta 100etik bosti soilik eman diete aldeko ebazpena. Asiloa eskatzeko hitzordurik lortu ezean, ezin da asilo eskatzailea izan.  

Basoetan jazarri eta Maroko hegoaldera deportatzen dituzte, hesietan jipoitu eta eskubiderik gabe itzultzen dituzte, pateretan bizitza arriskatzen dute, eta Bilbora iristen direnean, asilo-eskubidea dutela pentsatuz, arrakala digitala eta hipokrisia dituzte zain. Idatzia amaitzen ari naizela jakin dut ukraniarra bazara hori ez dela horrela: polizia-etxeetan leihatila berri bat zabaldu zaiela. Baina hori itxurakeriaren beste aurpegi bat besterik ez da. Eta sare sozialetan  Ukrainako asilo eskatzaileentzat korridore humanitarioak eta nazioarteko babes-izapideak bizkortzeaz aritzen diren bitartean, 44 lagun hil dira Maroko hegoaldean, patera bat hondoratu ostean. Giza eskubideek ere kolorea dute.