Bibollo
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Pasa den apirilaren 26an, Ikusgarritasun Lesbikoaren Egunean, hitzaldi bat eman nuen unibertsitate baten enkarguz. Kostatu zitzaidan baietza ematea. Hasteko, onartu nuen lesbiana hutsa, osoa, totala (ikus ezazue Nola esan/izan bollera euskaraz proiektua) ez naizenez, iruzurtiaren sindromea sentitzen dudala lesbiana erreferentetzat hartzen nautenean.
Maiatzaren 17an, LGTBIfobiaren kontrako nazioarteko egunean, Cris Lizarragari (Belako musika taldeko kideari) elkarrizketa egin diot dokumental baterako, azken boladan bisexualitatearen ikusgarritasuna sustatzen dabilelako, eta berarekin hitz egiteak sentipen hori ulertzeko gakoak eman dizkit.
Gure ibilbidea berdintsua da: erreferente eta aukera faltaren erruz, heteronorman hazi zen, mutil-lagunekin esperientzia latzak bizi izan zituen, eta harreman lesbikoak izaten hasi zenean, bollera identitatearen aldeko hautu politikoa egin zuen. Haatik, Pikara Magazine-n La Psicowoman sexu hezitzaileak Elisa Coll ekintzaile bisexualari egin zion elkarrizketa entzun zuenean konturatu zen lesbianismo politikoak nik aipatutako iruzurtiaren sindromean kateatzen zuela. Collen diskurtsoari esker, bisexualitateak LGTBI mugimenduaren baitan jasotzen duen epaia (ez dela disidentea, binarista dela*, bifobia ez dela existitzen…) deseraiki zuen.
Orduan, bere bisexualitatea onartzearekin batera egundoko lasaitasuna hartu zuen: “Nire iraganarekin bakeak egitea suposatu du, baita nire etorkizunarekin ere”. Esaldi horrek zart egin dit. Batzuetan nire burua ikusi dut koherentzia biografiko bat behartu nahian. Hau da, nolabait ukatu edo ezkutatu izan dut bizi izan dudala maitasuna, bizi izan dudala desira, bizi izan dudala plazerra gizonekin. Benetazkoa izan dela, eta ez alienazio edo inposizio heteropatriarkalaren ondorioa, matxismoak askotan hori guztia zapuztu badu ere.
Etorkizunari erreferentzia bereziki interesgarria egin zait. Zineman (The kids are all right, La Vie d’Adèle…) eta telesailetan (The L Word, Orange is the new black) etengabe indartzen da jendartean emakume bisexualek duten-dugun estigma: aldakorrak, promiskuoak eta desleialak garela. Lehenago edo geroago itzuliko garela heterosexualitatera, eta goi-mailako traizioa izango dela gure ingurukoentzat. Narratiba matxista hori lesbiana politikoentzat mamu bihurtzen da eta lesbiana osoen autoestimua ere kaltetzen du.
Elisa Collek Resistencia bisexual liburuan aipatzen du, halaber, bisexualitatea dela LGTB siglen artean komunitaterik ez duen bakarra. Babesgabetasun horrek osasun emozionala kaltetzen du eta identitate hori harrotasunez bizitzeko beste oztopo bat da.
Bisexuala izateak dakar, gizarte bifobo honetan, etengabeko identitate krisiak bizitzea. Collek Lizarragari nola, Belakoko musikariak enegarrena eragin dit niri. Deserosotasuna piztu dit ohartzeak barne bifobia horrek eragina izan duela nire burua ulertzeko eta gizarteratzeko prozesuan.
Eta hala ere, bollera ere banaiz, bollera bizi naiz, lesbofobia bizi dut, kultura lesbikoa maite dut.
Agian aldakorra izatea ez da akatsa baizik eta bertutea.
Agian arraina/okela dikotomia hutsala baino aberatsagoa da gure sexualitatea.
Agian ez dugu bata ala bestea aukeratu behar.
Agian “Bollera da bide bakarra” aldarrikatu dezakegu, ahaztu gabe bidezidorrak ederrak direla.
Agian izan gaitezke bibollo.
*Pansexual proposatu da bisexual binarista delakoan, baina Elisa Collen arabera bisexualaren definizio egokia da zure generoa eta beste generoak gustoko izatea.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.
Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]
Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]
Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]
Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!
Prozesu heterokronikoa
Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]
Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]