Euskalgintza berritzaile edota iraultzaile?
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Euskalgintza herritarraren zein instituzionalaren bulkadari esker, ekimen eta dinamika ugari abian dira euskara bultzatu asmoz. Horietan diharduten eragilek, euskararen etorkizun osasuntsua bermatzea dute helburu.
Hala ere, jomuga hori gizarte mota honetan betetzeko aukerarik ote dagoen galdetzen diogu geure buruari. Izan ere, jakina da mundu globalizatu honek albo-kalteak dakarzkiola aniztasunari, eta zurrunbilo suntsitzaile horretan kultura eta hizkuntza asko, naturaren hainbat espezie bezala, desagertzeko arriskuan daude.
Hortaz, zenbait zalantza pizten da. Globalizazioaren korronte nagusi horren kontra ibiliz, posible ote da bere eragin suntsitzailea erabat neutralizatzea eta, horrela, euskara dagoen egoera zaurgarritik betiko atera ez ezik osasuntsu bizi eta luze irautea? Hizkuntza gutxituak globalizazioaren mehatxutik salbu jarri daitezke, mundu hori iraultzeko beharrik gabe?
Izan ere, hizkuntza aldaketa gizarte aldaketa ere izanik, litekeena da meneko egoeran dagoen hizkuntzak normalizatzeko ahaleginak ahulegi suertatzea, aurka duten globalizazioaren indar berdintzaile eta suntsitzailea goitik behera etetera iritsi ezean.
Azken buruan, hauxe da mahai-gainean jartzen dugun hipotesia: “Meneko egoeran dagoen hizkuntza bat suspertu eta biziberritzeko egiten diren ahalegin mota guztiek ez dute arrakasta bermatzen, den-denak ez baitira gai izango globalizazioaren joera suntsitzailea gainditzeko eta iraultzeko”.
Galdera horren oinarrian Gizarte berrikuntza dago; hobeto esanda, kontzeptu horren baitan bereizi ohi diren bi planteamenduak: minimalista eta eraldatzailea. Ikuspegi minimalistak gizarte egoera latz bat arintzeko balio duela esan ohi da, betiere gizarte horren funtsa ukitu gabe. Hurbilpen eraldatzaileak gizartean aldaketa sakonak eragitea bilatzen du, hala nola botere-harremanak aldatzea, bottom-up motako gobernantza bultzatzea, munduan egun nagusitzen diren balio eta printzipioak ordezkatzea, eta abar.
Susmoa dugu euskalgintzak burutzen dituen ekintza gehien-gehienak Gizarte berrikuntza-ren planteamendu minimalistan kokatzen direla. Halako ahaleginek lagundu dezakete euskararen egoera kezkagarria arintzen, dudarik gabe. Baina hori nahikoa ote da euskaren etorkizun osasuntsua bermatzeko, ala beharrezkoa litzateke Gizarte berrikuntza eraldatzaileak aldarrikatzen duen ikuspegi iraultzaileari heltzea?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]
Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.
Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]
Ez naiz buruan ideia hau darabilen bakarra, asko gara munduan Whatsapp eta Telegram mezularitza aplikazioak hartzen ari diren botereaz kontziente bide hori jorratu nahi dugunak.
Familia, lagunak, komunitateak, lana, komunikabideak... Mezularitza aplikazioekin dena dugu... [+]
Hondakinak etorkizuneko material berriak dira. Iragarki marketineroa izan daiteke, baina diseinu eta eraikuntzaren ikerketa munduan sormen bideak irekitzeko aukerak ekarriko ditu, dudarik gabe. Europako hondakinen legedia zorrotz jarriko dela iragartzean, nolabait ulertarazten... [+]
Twerk klasean gertatu zen, Bilbon. Merkataritza-gune batean dago dantza eskola, eta gortinek ez dituzte kristalak erabat tapatzen. Emakumezko lau ikasleok eta irakasleak luzaketak egiten geundela, gure short labur eta top-ak jantzita, bi mutiko hasi zitzaizkigun kristalaren... [+]
Herria astekariaren ez hain aspaldiko aleak irakurtzea aski da antzemateko Mixel Garikoitzek Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako gizarte nagusiki katolikoan utzitako arrastoaren sakonari.
Ibarreko Garakoitxeko semea, bertze ordezkaririk ez du Iparraldeak Erromako... [+]
Berriz gertatu da. Bartzelonako Unibertsitateko ikerlari batzuek (emakumeak) salatu dituzte beren nagusiarengandik (gizona) jasandako sexu erasoak eta nagusikeria edo botere-gehiegikeria. Eta berriz ere, ospe handiko gizonaren aldeko adierazpena bultzatu dute, baita... [+]
Semea futbol talde batean jolasten da eta, kurtso amaieran jokatutako hamaika torneoren artean, Athletic Cup-era gonbidatu dute bere ekipoa aurten. Txapelketak laurehun talde eta 5.000 futbolari inguru batu ditu; haur eta nerabe, senideak eta lagunak kontatu gabe. Itzelezko... [+]
Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]
Gauzak ez dira horrela, baina horrelaxe daude, bai. Euskal erreferente politiko ofizialak Espainiara eta Frantziara begira daude Euskal Herrira bainoago. Estebanek eta Otegik etengabe kontseiluak ematen dizkiote Sánchezi gobernagarritasun modu berriaz eta Espainiako... [+]
Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.
Euskal Herrian ere... [+]