Basoarekin edota mendiarekin lotzen ditugu sarri zuhaitzak, ohartu gabe gure herrietako kaleetan ere baditugula horietako asko. Basauriko Sagarrak talde ekologistak ideia horri tiraka jarri berri du martxan Basauriko arbola esanguratsuak: lagunduko diguzu bilatzen? kanpaina. Jendearentzat edozein arrazoi medio garrantzitsuak diren arbola horien bilketa egin nahi du taldeak, zuhaitzon identifikazioarekin herritarrengan ezagutza eta kontzientziazioa bultzatuz.
Katalogo parte-hartzailea
“Guk ere egin genezakeen herriko zuhaitzen katalogoa, baina erabaki dugu herritarren laguntzarekin egitea, haiek ematen diguten informazioarekin”, azaldu du Gabi Hernandez kideak. Herritarrak katalogoa sortzen inplikatuta haien kontzientziak astintzea errazagoa dela uste dute ekimenaren bultzatzaileek. “Garrantzitsua da herritarrak konturatzea zuhaitzak hor daudela, herria hazi egin baita eta askotan etxe altuen gerizpean gelditu baitira. Egunero haien ondotik pasatzen gara baina ez gara ohartu ere egiten”.
Baina, zeintzuk dira arbola esanguratsuak? Zeri egiten diote erreferentzia? Hernandezek adierazi du esanahi zabala eman nahi diotela “esanguratsu” hitzari. Askotan zuhaitz zaharrak, handiak edo espezie berezietakoak soilik hartzen dira esanguratsutzat, baina horri buelta eman nahi diote kanpaina honetan. “Norbaitentzat zuhaitz bat oso berezia izan daiteke urtetan bere auzoan egon delako, zentzu sentimentala ere izan dezake. Guretzat zuhaitz esanguratsuak ez dira betiko ezaugarrietan nabarmentzen direnak soilik”.
Zuhaitzengana hurbiltzeko modu berri bila
Kanpainan zehar hainbat ekimen eginen dituzte Sagarrak taldekoek. Esaterako, zuhaitz ezberdinen inguruko informazioa biltzen duten hamar panelez osatutako erakusketa martxan dute jada. Horrekin batera, maiatzean eta ekainean zehar herriko kaleetan ibilaldiak eginen dituzte bertako arbola espezieak ezagutzeko.
“Duela gutxi egindako ikerketa batek azaltzen du landareen eta zuhaitzen inguruan ezezagutza handia dagoela, animaliez baino askoz gutxiago baitakigu gaur egun landareei buruz”, azaldu du taldeko kideak. Aurreko belaunaldiek zuhaitzekin zuten harremanaren eta horien gaineko ezagutzen transmisioan gertatzen ari den etenaren aurrean bide berriak proposatzen dituzte taldekideek: kasu honetan teknologia berriak erabiliz eta modu erraz batean herritarrak berriz zuhaitzengana hurbiltzea da apustua. “Nahikoa da argazki bat edo bi bidaltzea eta zuhaitza non kokatuta dagoen esatea. Guk ondoren informazioa gehiago landu eta osatuko dugu inbentarioa”.
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.