"Adizan Gabriela..."


2014ko azaroaren 12an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Jon Sarasuaren Hiztunpolisa liburu mamitsua da, patxadaz irakurtzekoa. Lasterkariak bagina, Sarasuarena maratoia litzateke, horrek dakarren arriskuarekin: azkar hasiz gero, itotzeko arrisku handia dago. Hobe, beraz, poliki-poliki abiatzen bagara, testuak lasai irakurriz eta maiz arnasa hartuz, atsedenaldiak primeran etorriko baitira gogoeta interesgarriei zukua ateratzeko.

Nire aleak azpimarratuak dituen ideietako bat euskal kantutegiari dago loturik. Idazlea Lapurdiko familiarekin mahaiaren inguruan elkartu, abesten hasi eta kantuak Euskal Herrian barna eginiko bidaiaz ohartu da, Aretxabaletan eta Itsasun berdintsu kantatzen baita, esaterako, “Aita Jainkoak egin banindu zeruetako giltzari…”.

Bidaia, jakina, oso aspaldikoa da, euskal eskola eta irratirik gabeko garaikoa, herriz herri eta ahoz aho egina. Aita Donostia, Azkue eta beste batzuen lan eskerga ahantzi gabe, noski, hura ere funtsezkoa izan baitugu otordu ondorengo melodietan, ñabardurak ñabardura, euskaldunak elkartzeko. “Mahaian jarri eta kantuak partekatuz xaramela gozoan egotea itzela da –dio idazleak–. Hori da kultura, hezurretaraino somatizatua”.

Ondorengo lerroetan, ordea, aldartea iluntzen digun doinua datorkigu. Hortxe duzue, Sarasuaren hitzetan: “Badut zalantza gure seme-alaben belaunaldian, hemendik hogei urtera edozein itsasuar eta edozein atxabaltar mahai batera biltzen badira, plazer hori konpartitu ahal izango duten. Baliteke, gure ikastola-eskola sistema nazionalak ez lortzea iraganeko zirkuitu kultural ezezagun haiek lortzen zutena”.

Idazlearen aburuz, kantutegiari etekin handia atera dakioke eskolan, adinez adin curriculumean ongi txertatuz gero. Sarasuaren proposamena gogoratu nuen lehengo egunean, gure koruan Adizan Gabriela lantzen ari ginelarik: doinu ederra, garai bateko gizartearen ispilu ona, euskara zoragarri bezain gozagarria. Eta zenbat horrelakoak, eskolarako altxor paregabea osa lezaketeenak.   

Ados, beraz, Sarasuarekin. Kontua da proposamenak ez ote duen ezkutatzen etsipen moduko zerbait: eskolak har dezala kantutegia ezagutarazteko ardura ere, familiak ez baitu transmisioa ziurtatuko. Eta irakasleek bai? Aski da gure gaztetxoei beren afizio eta plazeren zerrendaz galdetzea erronkaren tamainaz ohartzeko.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-10-09 | Patxi Aznar
Estatu Batuen gainbehera, eta arrisku nuklearra

Setioa hausteko Palestinara janaria zeramaten aktibista batzuk atxilotuta jarraitzen duten bitartean, honako gogoeta hau:

Bigarren Mundu Gerra hasi aurretik, Hitlerrek beste herrialde batzuetako lurrak konkistatu bazituen ere, Mendebaldeko potentziek ez zuten ezer egiten... [+]


2025-10-09 | Markel Elortza
Bi urteko genozidioa, bi urteko isiltasuna

Gaur bi urte bete dira estatu sionistak Palestinako herriaren aurka martxan zuen genozidioa bizkortzen hasi zenetik. Bi urte, non haurrak, eskolak, ospitaleak eta ametsak bonben jomugan egon diren, munduaren isiltasunak krimen horiek estali dituen bitartean.

100 urte pasatxo... [+]


Noizko greba bat CAFen Palestinaren alde?

Gazako genozidioak presioa areagotu du entitate sionistaren kontra arlo askotan, eta sionisten konplizeetara ere heldu da. Shapir enpresa israeldarraren eskutik CAF Jerusalemgo tranbiaren proiektuan sartzea salatu du hasieratik BDZ mugimenduak. Sei urte pasatu dira jada. Gazako... [+]


Asilo-leku sakratua

Asilo-leku sakratua Erdi Aroko lege bat zen, zeinaren bitartez justizia atzetik zituztenek elizaren eta monasterioen babesari hel ziezaieketen. Akaso, bi mila urtetan ongia egin zuten apurra. Eta, jakina, ahal bezain azkar, lege hura desegitera jo zuten, desagertu zen arte. A ze... [+]


Arrakalak Bilboko Manhattanen

Bilboko Udalak iragarri du Lancor-Elgorriaga eta Consonni pabiloiak berehala eraitsiko dituela, eta segidan, Udalbatzan aurkeztu du lan horiek bizkortzeko proposamena, kontuan hartu gabe 80 pertsona inguru bizi direla bertan baldintza negargarrietan: euren ondasun urriak... [+]


2025-10-08 | Roser Espelt Alba
Eskasia

Gero eta ahots gehiagok –ez eskuinetik bakarrik– “migrazioaren arazoari” ausarki helduko diotela aldarrikatzen dute. Narrazioa nahi baino ezagunagoa da: lanpostuen, zerbitzu publikoen eta baita etxebizitzaren gaineko lehian ere, baliabideak omen direlako,... [+]


2025-10-08 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Argiztapena

Gaua egiten denean, eraikin asko ipurtargi bilakatzen dira hormigoizko basoan. Egunez ezkutuan gorde duten barnealdea eszena pusketetan voyeaur begibistara agertzen dira, argiztapen artifizialaren magia bitarteko. Gaueko auto zein oinezko paseoetan lurraldea eta eraikinak... [+]


2025-10-08 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Trumpen bake-plana Bernedorako

1. Bernedo terrorismorik gabeko eremu bat izango da, erradikalik gabea, eta ez da mehatxu bat izango bizilagunentzat.

2. Bi aldeak proposamenarekin ados badaude, gerra berehala bukatuko da. Patriarkatuaren indarrek adostutako lerrora egingo dute atzera, bahitutako dutxak... [+]


2025-10-08 | Edu Zelaieta Anta
Diluzio

Kosta egiten da hitz autorizatuak eraikitzea gaur den egunean, nahiz eta hitz horiek zerbaiti buruzko ezagutza sakona duten pertsona batzuenak izan. Maria Teresa Andruetto idazle argentinarrari entzuna nion ohartarazpena: jakintzarekiko eta lan iraunkorrarekiko... [+]


Txiki eta Che

Txikitan, Txiki eta Che Guevara nahasten nituen. Umetako lainoarte baten moduan gogoratzen dut, baina gerora ulertu dut: Txikik Che miresten zuen. Horregatik, haren aurpegi mitikodun kamisetarekin agertzen da bere argazki gogoangarrian, eta Askatasun haizea poema euskarara... [+]


Nork irabazten du?

Onartzen dut sare sozialek nahi baino denbora luzeagoa kentzen didatela hainbatetan, eta guztiak ezabatzeko ideia buruan ibiltzen dudala maiz. Debate antzuak gogaikarriak eta bortitzak iruditzen zaizkit batzuetan, eta geroz eta zabalagoa den eskuin muturreko ideien presentzia... [+]


Eskola, erreformatu ala eraldatu?

Heziketan egin beharreko aldaketak etengabe dira hizpide, gizarte-eraldaketari begira heziketak duen garrantziaz jakitun, horra begira jarri beharra duelako modu batean ala bestean bizitza-eredua aldatu nahi duen edozeinek. Eginkizun horretara jarritakoan, baina, curriculumaz... [+]


Teknologia
Kultura sinboloak

Hasiera batean, memea ez nuen behar bezala ulertu, hitz hori entzuterakoan gustu txarreko irudiak zetozkidan burura, ustez grazia egin behar lidaketenak. Memeka zebilen mundu guztia nire inguruan, mugikor bidez irudi horiek igorriz, nire ustetan hutsalkeriak zabaltzeko besterik... [+]


Arduraz

Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]


Eguneraketa berriak daude