Badugu zer ikusi eta ikasi
Eskoziak aitortu dioten erabaki-eskubidea gauzatu eta lehengo Estatuan segitzea erabaki du, egunekoa kudeatu eta gerokoa bideratzeko eskumen gehiago jasotzeko promesez. Hala ere, epe ertainean han izan daitezkeen eszenarioak oso irekiak dira, estatua izatea barne, orain arte ibilitakoa sinesgarria den seinale. Hortaz, eskubidearen jabe izateak ez dakar, ezinbestean, estatua den burujabetza formaren alde egitea. Derrigorrezkoa izanda ere, ez da estatu izateko nahikoa. Hots, eskubidea gauzatzeak burujabe egiten du herria, berez, baina estatua sortzea bestelako urratsa da, herritar gehienek etorkizunera doan bidea funtsean eurek kudeatzearena, hori bideragarri sentituta.
Momentuz Eskozian konformatu egin dira Londresek prometatuarekin. Ez badu hark betetzen, estatu izatea eskura izan dezakete eskoziarrek. Eta betetzekotan? Konformatuko ote gaurko eskoziarrak? Eta biharkoak? Non dago burujabetzaren muga? Zenbat da nahiko? Gurera etorrita, batzuek Kontzertuaren inguruko autogobernu-gaurkotzearekin herritar gehienak konformatzeko moduko maila batera heldu nahi dute, eta horraxe mugatu euren kontsulta. Puntu eta azkena. Baina burujabe izateko ezker subiranistok ditugun arrazoiak askoz haratago doaz, botere-guneak gertu, garden, zabal, eraginkor behar ditugu, nazioartean hartu behar ditugun konpromisoak bertatik betetzeko ere. Hortaz, gaurko Europan estatuek duten besteko burujabetza izan liteke gure tarteko helmuga sinesgarria.
Burujabetza prozesuen eredu desberdinak. Katalunian mugimendu zibilak bertan eragindako prozesu politikoa, eta galdera argia boto-paperean. Eskozian bertako alderdiek bertan eragindako mugimendu zibil-politikoa, eta galdera argia paperean. Eusko Jaurlaritzaren alderdia gobernu zentralaren esperoan, eta balizko biharamunean egun bateko mobilizazio soziala buruan, erantzun bakarra paperean. Bitartean, ezker subiranistok...
Izan ere, Eskozian nagusitutako ezetzak agerian utzi ditu gure prozesuaren gabeziak. Hala adierazi dute prentsa hurbilean politikaren ohiko hainbat analistak. Funtsean, berez integrala izan behar duen prozesua, sozio-ekonomiko-politikoa, kudeatzea zaila dela; neurriko sinesgarritasuna lortzeak lan eta denbora asko eskatzen duela; mobilizazioak inportanteak izanda ere edukien bide-orria ezinbestekoa dela, baina horrekin batera, Europako XXI. mendean posiblea dela! Badugu zer ikusi eta zer ikasi.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]
13 urteko mutil bat da Adolescence telesailaren protagonista, bere eskolako neska bat erailtzeagatik atxilotua. Lau kapitulutan zehar saiatuko gara ulertezina ulertzen, baina gidoilariek ez digute azalpen errazik emango, baizik eta bullying dinamika nahasiak, manosferaren eragin... [+]
Unibertsitateko ikasleak azterketa garaian dauden bitartean, irakasleoi ikasturtea ixtea dagokigu. Irakasleak talde txikitan biltzean oso ohikoa da urte batetik besterako aldaketen gainekoak konpartitzea eta hausnarketaren brindis gisara ikasle belaunaldiaren
ezaugarritzea... [+]
Diskrezioa edo zuhurtzia hitzak entzuten dizkiedanean buruzagi politikoei kezka sortzen zait. “Hobe izango da zuhurtziaz jokatzea”, esaten digute. Horixe izaten da estalkia jakiteko, era publikoan egin izan balitz, onargarria ez zatekeen operazioa era sekretuan... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Pasa den asteko berria dugu: Irunen 67 urteko garraiolari bat hil zen, kamioia kargatzen ari zela. Errepidean izan balitz, “eragozpenak errepidean” entzungo genuke; ondoren, baxu antzean, “kamioilari bat hil da istripuan”. Gipuzkoa aldean trena hartzea... [+]
Ez naiz oso konspirazio zalea. Eta are gutxiago naiz konspirazio zaleen zalea. Baina badago bat, hasieran sinesgogor harrapatu baninduen ere, luze gabe konbentzitu egingo nauena azkenean. Ikusiko zenuten zuen sare sozial gogokoenean bueltaka: Mercadona... [+]
Etxea euskal ohitura zaharretan hildakoen eta bizirik zeudenen espazioa zen. Hilda jaiotzen ziren umeak edo bataiatu aurretik hildakoak kanpoko horma baten ondoan lurperatzen ziren, teilatuaren babesean. Abizenak ere etxe bati lotuta zeuden, etxeak ematen zion izena bertan bizi... [+]